یاد خداوند

ذکر و یاد خدا نیز یکی از راههاي مهم مهار و بیرون رفتن از دامنۀ خشم و غضب است.

اگر انسان در هنگام غضب به یاد خدا بیفتد و متذکر شود که چگونه خشم و غضب انسان

خداوند را خشمگین میکند و به دام شیطان میاندازد، دست از خشم خود بر میدارد

و به خاطر خدا آن را فرو میبرد.

خداوند به اینچنین انسانی توجه ویژه خواهد کرد و او را عزیز خواهد داشت. و همانگونه

که او به خاطر خدا دست از غضب خودش برداشت، خداوند در روز قیامت غضب خود را

از او باز میدارد. چنانکه امام صادق(ع) فرمودند:

ادامه »

پناه بردن به خداوند

یکی دیگر از راههاي فرو نشاندن غضب، پناه بردن به خداوند است. وقتی شیطان دام

خشم و غضب را براي ما میگستراند و در کمین ما نشسته است تا ما را به غضب مبتلا

کند و بر مراد خویش سوار شود، چاره این است که از شر شیطان به خداوند پناهنده

شویم. و خداوند دو بار در قرآن به همین فرمان داده است:

وَ اِمّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِالِله اِنَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ؛ و اگر از شیطان وسوسهاي

به تو رسد، به خدا پناه بَر؛ زیرا که او شنواي داناست.

بنابراین، هرگاه خشم به انسان هجوم آورد، باید گفت : « اَعُوذُ بِالِله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ »

انسان باید به خدا پناه ببرد. گاهی میگوید: من دیگر عصبانی نمیشوم. بعد طوري عصبانی

میشود که در عمرش نشده است. خدا میخواهد بگوید بدون کمک من نمیتوانی. چرا در

نماز امام زمان باید« اِیّاكَ نَعْبُدُ وَ اِیّاكَ نَسْتَعینُ »   را دویست مرتبه تکرار کنیم؟

چرا آیۀ دیگري را مثلاً « الحمد لله رب العالمین » را تکرار نمیکنیم. این براي این است

که در نفس و جان انسان فرو رود که تنها  خداست که در همۀ امور میتوان از او کمک

گرفت.

انسان باید از صمیم جان، خودش را به خدا بسپارد و بگوید: خدایا، کمکم کن تا این

نفس را لجام بزنم و مهارش کنم.

دعا و توسل

یکی از بهترین و مهمترین راههاي مهار کردن غضب، دعا و توسل است. خداوند باید

نفس انسان را مهار کند.

وَ ما کانَ لِنَفْسٍ اَنْ تُؤمِنَ اِلّا بِاِذْنِ الِله؛ هیچ کس نمیتواند ایمان بیاورد، جز به فرمان

خدا (و توفیق و یاري و هدایت او).

ملا عبدالله میگوید: نمیدانم گاهی در گوش نفس ما چه میگویند که اینقدر رام و نرم

و ملایم و ساکت و ذلیل میشود. در برابر ناملایمات عکسالعملی نشان نمیدهد. و

بعضی اوقات هم که لطف و عنایت خداوند از نفس انسان گرفته میشود، کافی

است یک تلنگر به او بزنند. براي چیزهاي پیش پا افتاده، همه را به هم میریزد. بعد

خودش هم از کار خودش تعجب میکند.

این است که امام صادق(ع) فرمودند: در هنگام غضب چنین بگو:

اللّهُمَّ اذْهَبْ عَنّی غَیْظَ قَلْبی وَاغْفِر لی ذَنْبی وَ اَجِرْنی مِنْ مَضلّات الفِتَنْ؛ خداوندا،

خشم دلم را ببر و گناهم را ببخش و از فتنه هاي گمراه کننده در امانم دار!

معلوم میشود که غضب از فتنههایی است که عقل را از انسان میگیرد و به بیراهه

میکشاند. بنابراین، باید در برابر غضب از خداوند کمک گرفت و بر آن چیره شد.

نخی از عباي پیامبر

نقل شده است که پیامبر با اصحاب نشسته بودند. کنیزي نزدیک پیامبر آمد و

دست انداخت به لباس پیامبر و آن را کشید. حضرت حس کردند که این خانم

کاري دارد. وقتی بلند شدند، آن کنیز گذاشت و رفت. حضرت دوباره نشستند

و مشغول صحبت شدند، باز آن کنیز آمد و عباي پیامبر را کشید. حضرت بلند شدند

و آن کنیز هم رفت. بار سوم هم همینگونه تکرار شد.

مرتبۀ چهارم اصحاب به سراغ او رفتند که این چه برخوردي بود با پیامبر کردي؟

گفت: به من گفته بودند برو یک نخ از لباس پیامبر بیاور تا به بیمارمان ببندیم و

شفا پیدا کند. من به نیت کندن نخ آمدم و دست انداختم به لباس پیامبر تا نخی

بکنم. پیامبر گمان میکردند من کاري دارم و بلند میشدند و من خجالت میکشیدم

که بگویم میخواهم نخی از لباستان بکنم. از این رو میرفتم.

تا اینکه مرتبۀ چهارم موفق شدم نخی بکنم.

پیامبر اینقدر ملایم و با ملاطفت بودند!

نقد افراد

پیامبر خدا مواظب بودند که کدورتی در کسی ایجاد نشود. عیبها را میپوشاندند.

بديها را به روي خود نمیآوردند. حتی افراد را به صورت شخصی نقد نمیکردند.

اگر کسی کار خطایی میکرد و میخواستند آن کار را نهی کنند، نه تنها اسم آن

شخص را نمیآوردند، بلکه به صورت کنایه هم اشاره نمیکردند. مبادا کسی آن

را به فرد مورد نظر تطبیق کند و متوجه شود که آن شخص کیست.

براي نهی از آن میفرمودند : « ما بالُ اَقوامٍ …؛ چه شده است که گروهی چنین

میکنند » به طوري که فقط خود طرف میفهمید این  کار را نباید انجام دهد.

نرمی و لطافت و ملایمت و رحمت پیامبر اینگونه بود. اگر ذرهاي از آن نصیب ما

میشد، همۀ امورمان اصلاح میگردید.

آشی که ریخت

خلق و خوي پیامبر فوق العاده عجیب بوده است. یکی از همسران پیامبر آشی درست

کرد و براي آن حضرت فرستاد. وقتی کنیز آن خانم غذا را نزد پیامبر گذاشت، همسر

دیگر پیامبر ناراحت شد که امروز پیامبر باید از غذاي ما میل میفرمود و دیگري آش درست

کرده است. از این رو، آش را روي زمین ریخت.

حضرت براي اینکه به خانمی که آش درست کرده بود بد نگذرد، مقداري از غذاي ریخته

شد که تمیز بود و آلوده نشده بود را از روي زمین جمع کرده و خوردند و به کنیز آن

خانم فرمودند: این خبر ناگوار را براي او نقل نکن و بگو پیامبر از این غذا میل کردند.

اخلاق پیامبر از زبان اَنَس

هنگامی که پیامبر خدا(ص) به مدینه هجرت فرمودند، هر یک از مردم مدینه هدیه اي

براي آن حضرت آوردند. مادر اَنس بن مالک چیزي نداشت که براي پیامبر هدیه ببرد.

گفت: من هدیهاي ندارم تقدیم شما کنم. فرزندش انس را که در آن زمان نوجوانی

بود، به عنوان هدیه، براي خدمت گذاري نزد آن حضرت گذارد. پیامبر هم قبول فرمودند.

این انس ده سال در خدمت پیامبر بود. احادیث زیادي از سیره و اخلاق و رفتار پیامبر

نقل کرده است که بسیار جالب است.

ادامه »

پیوند خدا و خلق

این حدیث بسیار تند است. کسی که مؤمنی را بیازارد، مورد لعن و نفرین همۀ عالم

است. شما شخص را نبینید، به قول مولانا:

اي بسا کس را که صورت راه زدقصد الله کرد و بر صورت بزد

یعنی شما اگر مؤمنی را آزردي، در حقیقت امام زمان و پیامبر و خدا را آزرده اي.

خدا از خلقش جدا نیست. مسرور کردن هم همینطور است. اگر کس مؤمنی را

مسرور کند، خدا را مسرور کرده است.

ادامه »

آزار خداوند

انسان خشمگین، از رحمت خداوند محروم است؛ چون با خشم و غضب خود بندگان

خدا را مورد آزار خویش قرار میدهد.

پیامبر خدا(ص) فرمودند:

مَنْ آذي مُؤمِناً فَقَدْ آذانی وَ مَنْ آذانی فَقَدْ آذَي الَله وَ مَنْ آذَي الَله فَهُوَ مَلْعونٌ فِی

التَّوراةِ وَ الاِنْجیلِ وَ الزَّبورِ وَ الفُرْقانِ؛

کسی که مؤمنی را بیازارد، مرا آزرده است و کسی که مر بیازارد، خداوند را آزرده

است و کسی که خداوند را بیازارد، در « تورات » و « فرقان » و « زبور » و « انجیل »

بر او لعنت شده است.

ادامه »