وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  الْبُخْلُ جامِعٌ لِمَساوِىَ الْعُيُوبِ،

و آن حضرت فرمود: بخل جامع تمام عيب هاى زشت است،

وَ هُـوَ زِمـامٌ يُقادُ بِـهِ اِلى كُلِّ سُـوء.

و اين خصلت افسارى است كه آدمى را به سوى تمام زشتى ها مى برد.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  لاتَأْمَنَنَّ عَلى خَيْرِ هذِهِ الاُْمَّةِ عَذابَ اللّهِ،

و آن حضرت فرمود: بر بهترين اين امت از عذاب الهى ايمن مباش،

باب لِقَوْلِهِ سُبْحانَهُ: «فَلايَأْمَنُ مَكْرَ اللّهِ اِلاَّ الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ».

كه خداى بزرگ فرموده: «از كيفر خدا ايمن نيستند مگر زيانكاران».

وَ لاتَيْاَسَنَّ لِشَرِّ هذِهِ الاُْمَّةِ مِنْ رَوْح ِ اللّهِ، لِقَوْلِهِ سُبْحانَهُ:

و بر بدترينشان از رحمت خدا نااميد مباش، كه خداوند فرموده:

«اِنَّهُ لايَيْاَسُ مِنْ رَوْح ِ اللّهِ اِلاَّ الْقَوْمُ الْكافِرُونَ».

«از رحمـت خـدا نااميـد نمى شـوند مگر كـافـران».

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  اِنَّ الْحَقَّ ثَقيلٌ مَرىءٌ، وَ اِنَّ الْباطِلَ

و آن حضرت فرمود: حق سنگين است و گوارا، و باطل

خَفيـفٌ وَبـىءٌ .

سبك است و هلاكت بار.

وَ عَنْ اَبى جُحَيْفَةَ قالَ: سَمِعْتُ اَميرَ الْمُؤْمِنينَ عَلَيْهِ السَّلامُ يَقُولُ:

از ابوحُجَيفه روايت است گويد: از اميرالمؤمنين عليه السّلام شنيدم مى فرمود:

اَوَّلُ ما تُغْلَبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْجِهادِ الْجِهادُ بِاَيْديكُمْ، ثُمَّ

اول چيزى كه از جهاد از شما گرفته مى شود جهاد با دست، سپس

ادامه »

وَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ فى كَلام آخَرَلَهُ يَجْرى هذَا الْمَجْرى: فَمِنْهُمُ الْمُنْكِرُ

امام عليه السّلام را كلامى ديگر در زمينه همين معناست: از اين مردم كسى است كه

لِلْمُنْكَرِ بِيَدِهِ وَ لِسانِهِ وَ قَلْبِهِ، فَذلِكَ الْمُسْتَكْمِلُ لِخِصالِ

به دست و زبان و قلبش به انكار برمى خيزد، چنين انسانى خصلت هاى

خوب را به كمال

ادامه »

  [وَ رَوَى ابْنُ جَرير الطَّبَرِىُّ فى تاريخِهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمنِ بْنِ اَبى لَيْلَى

ابن جرير طبرى در تاريخش از عبدالرحمان پسر ابى ليلى

الْفَقيهِ ـ وَ كانَ مِمَّنْ خَرَجَ لِقِتالِ الْحَجّاج ِ مَعَ ابْنِ الاَْشْعَثِ ـ اَنَّهُ قالَ

فقيه، همان كسى كه براى جنگ با حَجاج همراه ابن اشعث بيرون رفت،

ادامه »

372

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ لِجابِرِ بْنِ عَبْدِاللّهِ الاَْنْصارِىِّ:  يا جابِرُ،

و آن حضرت به جابر بن عبداللّه انصارى فرمود: اى جابر،

قِوامُ الدّينِ وَالدُّنْيا بِاَرْبَعَة: عالِم مُسْتَعْمِل عِلْمَهُ،

برپايى دين و دنيا به چهار چيز است: دانشمندى كه دانشش را به كار گيرد،

ادامه »

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  لاشَرَفَ اَعْلى مِنَ الاِْسْلامِ، وَلا عِزَّ

و آن حضرت فرمود: شرفى برتر از اسلام، عزّتى

اَعَزُّ مِنَ التَّقْوى، وَ لا مَعْقِلَ اَحْصَنُ مِنَ الْوَرَعِ، وَلا شَفيعَ

عزيزتر از تقوا، پناهگاهى نگاه دارنده تر از اجتناب از حرام، شفيعى

اَنْجَحُ مِنَ التَّوْبَةِ. وَلا كَنْزَ اَغْنى مِنَ الْقَناعَةِ، وَ لا مالَ اَذْهَبُ

رهاننده تر از توبه، و گنجى بى نيازكننده تر از قناعت، و ثروتى براى از بين بردن

ادامه »

وَ رُوِىَ اَنَّهُ عَلَيْهِ السَّلامُ قَلَّمَا اعْتَدَلَ بِهِ الْمِنْبَرُ اِلاّ قالَ اَمامَ الْخُطْبَةِ:

گفته شده كه امام كمتر بر منبر قرار مى گرفت مگر اينكه پيش از سخنرانى مى فرمود:

اَيُّهَا النّاسُ اتَّقُوا اللّهَ، فَما خُلِقَ امْرُؤٌ عَبَثاً فَيَلْهُوَ،

اى مردم، خدا را پروا كنيد، كسى بيهوده و عبث آفريده نشده كه بازى كند،

وَلا تُرِكَ سُدًى فَيَلْغُوَ، وَ ما دُنْياهُ الَّتى تَحَسَّنَتْ لَهُ بِخَلَف

و رها نشده تا كار بيهوده انجام دهد، دنيايش كه خود را در ديده او آراسته عوض

مِنَ الاْخِرَةِ الَّتى قَبَّحَها سُوءُ النَّظَرِ عِنْدَهُ. وَ مَا الْمَغْرُورُ

آخرتى نشود كه آن را به ديدن نزد او زشت نموده، و مغرورى كه به

الَّذى ظَفِرَ مِنَ الدُّنْيا بِاَعْلى هِمَّتِهِ كَالاْخَرِ الَّذى ظَفِرَ مِنَ

اعلا درجه همت خود به دنيا دست يافته مانند كسى نيست كه از

الاْخِرَةِ بِاَدْنى سُهْمَتِهِ.

آخرت به كمترين سهمى پيروزى پيدا نموده.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  يَأْتى عَلَى النّاسِ زَمانٌ لايَبْقى فيهِمْ

و آن حضرت فرمود: زمانى بر مردم برسد كه در ميان آنان

مِنَ الْقُرْآنِ اِلاّ رَسْمُهُ، وَ مِنَ الاِْسْلامِ اِلاَّ اسْمُهُ. وَ مَساجِدُهُمْ

از قرآن جز خطوطش، و از اسلام جز اسمش باقى نماند. مساجدشان

يَوْمَئِذ عامِرَةٌ مِنَ الْبِناءِ، خَرابٌ مِنَ الْهُدى. سُكّانُها

در آن زمان از نظر ساختمان آباد، و از نظر هدايت ويران است. ساكنان

وَ عُمّارُها شَرُّ اَهْلِ الاَْرْضِ، مِنْهُمْ تَخْرُجُ الْفِتْنَةُ وَ اِلَيْهِمْ

و آبادكنندگانش بدترين اهل زمينند، از آنان فتنه برخيزد و گناه

تَأْوِى الْخَطيئَةُ، يَرُدُّونَ مَنْ شَذَّ عَنْها فيها، وَ يَسُوقُونَ مَنْ

در آنان لانه گيرد، آن كه از فتنه ها كناره گرفته او را به آن بازمى گردانند، و هركه از آن

عقبتَاَخَّرَ عَنْها اِلَيْها، يَقُولُ اللّهُ سُبْحانَهُ: «فَبى حَلَفْتُ،

مانده او را به سوى آن سوق مى دهند. خداوند پاك مى فرمايد: «به خود سوگند خورده ام

لاََبْعَثَنَّ عَلى اُولئِكَ فِتْنَةً اَتْرُكُ الْحَليمَ فيها حَيْرانَ» وَ قَدْ

كه فتنه اى در ميان آنان برانگيزم كه خردمند در آن سرگردان شود» و اين كار را هم

فَعَلَ، وَ نَحْنُ نَسْتَقيلُ اللّهَ عَثْرَةَ الْغَفْلَةِ.

انجام داده، و ما از خدا مى خواهيم كه از لغزش غفلت ما درگذرد.