مقام علمی حضرت زینب سلام الله علیها

… علم حضرت زینب سلام الله علیها از ناحیه خداوند است؛ چرا که به قول امام سجاد علیه السلام او عالم غیر معلمه است و مواردی که در زندگی آن حضرت واقع شده است نیز مسئله را تأیید می کند. در ذیل برخی از این موارد را با هم می خوانیم:

1- شجره نبوی

روزی حسنین علیهما السلام درباره کلام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پیرامون امور حلال، حرام و شبهه ناک بحث می کردند، حضرت زینب سلام الله علیها نیز در بحث آنان شرکت کرد و درباره سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم توضیح می داد و تجزیه و تحلیل می نمود. امام حسن و امام حسین علیهما السلام از بیانات زینب سلام الله علیها متعجّب شده بودند. وقتی سخنان زینب سلام الله علیها به پایان رسید، امام حسن علیه السلام رو به خواهرش کرد و فرمود:«اِنَّکَ حَقّاً مِن شَجَرَهِ النُّبُوَّهِ وَ مِن مَعدِنِ الرِّسالَهِ؛ به راستی که تو از درخت نبوت و از معدن رسالت هستی.» یعنی علم و سخنانت از مرکز نبوت و مخزن رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ریشه می گیرد.

2- خطبه های زینب سلام الله علیها

خطبه های زینب سلام الله علیها در کوفه و شام با آنکه در سخت ترین شرایط روحی و نبود زمینه های مثبت برای یک سخنرانی خوانده شده است، اما واژه واژه ی آن بیانگر اوج مقام علمی زینب سلام الله علیها است.

«بشر بن حزیم اسدی» یکی از شخصیت های معروف آن روزگار می گوید:«سوگند به خدا! هرگز زنی را که سراپا شرم و حیا باشد، سخنران تر از زینب سلام الله علیها ندیده ام. او گویی از زبان پدرش امیرالمؤمنین علیه السلام حرف می زد و سخن گفتن را از آن حضرت فراگرفته بود.»

فریشلر، نویسنده و محقق غربی، می گوید:«ایراد آن نطق در کوفه، ثابت می کند که آن همه مصائب و سختی ها نتوانسته بودند روحیّه آن زن(زینب سلام الله علیها) را متزلزل کنند؛ در صورتی که این خطر وجود داشت که در حال سخنرانی وی را به قتل برسانند.»

3- کرسی تدریس

ماجرای جنگ«جمل» و «صفین» که در سال 36ه.ق به بعد رخ داد، باعث شد حضرت علی علیه السلام و افراد خانواده اش به عراق آمدند و در کوفه سکونت گزیدند. در نتیجه، زینب سلام الله علیها نیز حدود چهار سال در کوفه ماندگار شد و این مدّت فرصتی بود برای زنان کوفه که از مقام علمی او بهره گیرند؛ لذا به وسیله ی مردان خود از حضرت علی علیه السلام خواستند که با زینب سلام الله علیها سخن گوید و رضایت او را برای تدریس و تشکیل مجلس درس برای بانوان جلب کند.

حضرت زینب سلام الله علیها از این درخواست استقبال و اعلام کرد:«در هر روز بامداد، مجلس درس در خانه امیرالمؤمنین علی علیه السلام برای بانوان برگزار می شود.»

زنان کوفه نیز با شنیدن این خبر بسیار خوشحال شدند؛ لذا مشتاقانه هر روز در کلاس درس زینب سلام الله علیها شرکت نموده، کسب علم و دانش می کردند. زینب سلام الله علیها در این مجالس، به تفسیر قرآن، احکام، مباحث تربیتی و… می پرداخت و باعث ارشاد و راهنمایی بانوان می شد.

آن حضرت شاگردان بسیاری را تحت آموزش خود قرار داد و آنان را تربیت کرد.

برخی از آنها به ازدواج کسانی در آمدند که از مقام و موقعیّت نظامی یا سیاسی بالایی برخوردار بودند و توانستند با برخوردهای صحیح، افکار شوهران خود را اصلاح کنند و آنان را با مکتب اسلام آشنا نمایند و همین طور توانستند در جامعه تأثیرگذار شوند و نسلهای بعدی را با دستورات اسلام آشنا سازند.

ماهنامه مبلغان/ شماره91