وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

فـى اَوَّلِ خِلافَتِـهِ

در ابتـداى حكومتش

اِنَّ اللّهَ تَعالى اَنْزَلَ كِتاباً هادِياً بَيَّنَ فيهِ الْخَيْرَ وَالشَّرَّ، فَخُذُوا نَهْجَ

خداوند متعال كتابى هدايت كننده نازل كرد كه خير و شرّ را در آن كتاب بيان كرد، پس راه

الْخَيْرِ تَهْتَدُوا، وَاصْدِفُوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدُوا. الْفَرائِضَ،

خير را انتخاب كنيد تا هدايت شويد، و از بدى روى بگردانيد تا در راه مستقيم قرار گيريد. واجبات!

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در امر به الفت، و وصف بنى اميّه و ياران خويش

لِيَتَاَسَّ صَغيرُكُمْ بِكَبيرِكُمْ، وَلْيَرْاَفْ كَبيرُكُمْ بِصَغيرِكُمْ.

كوچكتران شما بايد به بزرگتران اقتدا كنند، و بزرگترهاى شما بايد به كوچكترها مهربان باشند.

وَ لا تَكُونُوا كَجُفاةِ الْجاهِلِيَّةِ، لا فى الدِّينِ يَتَفَقَّهُونَ، وَ لا عَنِ اللّهِ

همچون ستمكاران دوره جاهليت نباشيد كه نه دنبال فهم دين بودند، و نه براى شناخت خداوند تعقّل

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

يَذْكُرُ فيها عَجيبَ خِلْقَةِ الطّاووسِ

كه در آن از شگفتى هاى آفرينش طاووس سخن مى گويد

ابْتَدَعَهُمْ خَلْقاً عَجيباً مِنْ حَيَوان وَ مَوات، وَ ساكِن

موجوادت را آفريد آفريدنى عجيب، از جانداران و بى جان، و آرام

وَ ذى حَرَكات. فَاَقامَ مِنْ شَواهِدِ الْبَيِّناتِ عَلى لَطيفِ صَنْعَتِهِ

و متحرك. و بر لطافت صنعش و عظمت قدرتش شواهدى آشكار

ادامه »

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

[ لَمَّا اجْتَمَعَ النّاسُ اِلَيْهِ وَ شَكَوْا ما نَقِمُوهُ عَلى عُثْمانَ وَ سَاَلُوهُ

به هنگامى كه نزد آن حضرت آمدند و از اعمال ناپسند عثمان شكايت كردند، و درخواست داشتند از طرف

مُخاطَبَتَهُ عَنْهُمْ وَ اسْتِعْتابَهُ لَهُمْ، فَدَخَلَ عَلَيْهِ السَّلامُ عَلى عُثْمانَ فَقالَ:]

آنان با عثمان وارد گفتگو شود و بخواهد كه رضايت مردم را جلب كند. پس امام نزد عثمان رفت و فرمود:

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ 

از خطبه هاى آن حضرت است

در توحيد الهى

الْحَمْدُ لِلّهِ خالِقِ الْعِبادِ، وَساطِح ِ الْمِهادِ، وَ مُسيلِ الْوِهادِ،

حمد خداى را كه آفريننده بندگان، و گستراننده زمين، و جارى كننده آب در زمين هاى گود،

وَ مُخْصِبِ النِّجادِ. لَيْسَ لاَِوَّلِيَّتِهِ ابْتِداءٌ، وَ لا لاَِزَلِيَّتِهِ انْقِضاءٌ.

و روياننده گياه در زمينهاى بلند است. اوّليتش را ابتدايى، و ازليّتش را پايانى نيست.

ادامه »

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

[ لِبَعْضِ اَصْحابِهِ وَ قَدْ سَاَلَهُ: كَيْفَ دَفَعَكُمْ قَوْمُكُمْ عَنْ هذَا الْمَقامِ وَ اَنْتُمْ

به يكى از يارانش هنگامى كه پرسيد: چگونه قومتان شما را از خلافت بازداشتند در صورتى كه

اَحَقُّ بِه؟ فَقالَ عَليه السّلامُ:]

از همه سزاوارتر بوديد؟! فرمود:

يا اَخا بَنى اَسَد اِنَّكَ لَقَلِقُ الْوَضينِ، تُرْسِلُ فى غَيْرِ سَدَد،

اى برادر بنى اسدى، تو را اضطراب و بيقرارى است، سخن در غير صواب مى گويى!

وَ لَكَ بَعْدُ ذِمامَةُ الصِّهْرِ وَ حَقُّ الْمَسْاَلَةِ، وَ قَدِ اسْتَعْلَمْتَ فَاعْلَمْ:

با اين حال تو را حرمت خويشى و حق پرسش است، طلب علم كردى پس بدان:

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در وصف پيامبر و خاندان آن حضرت

اِبْتَعَثَهُ بَعَثَهُ بِالنُّورِ الْمُضىءِ، وَ الْبُرْهانِ الْجَلىِّ، وَالْمِنْهاجِ الْبادى

پيامبرش را با نورى درخشان، و دليلى روشن، و راهى آشكار،

وَالْكِتابِ الْهادى. اُسْرَتُهُ خَيْرُ اُسْرَة، وَشَجَرَتُهُ خَيْرُ شَجَرَة،

و كتابى هدايت كننده برانگيخت. خاندانش بهترين خاندان، و شجره وجودش بهترين شجره است،

اَغْصانُها مُعْتَدِلَةٌ، وَ ثِمارُها مُتَهَدِّلَةٌ. مَوْلِدُهُ بِمَكَّةَ، وَ هِجْرَتُهُ بِطَيْبَةَ،

شجره اى كه شاخه هايش معتدل، و ميوه هايش در دسترس است. جايگاه ولادتش مكّه، و هجرتش مدينه طيّبه بود،

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در توحيد الهى و شرح حال برخى از پيامبران

اَمْرُهُ قَضاءٌ وَ حِكْمَةٌ، وَ رِضاهُ اَمانٌ وَ رَحْمَةٌ. يَقْضى بِعِلْم،

فرمان حق حكم لازم و حكمت است، و خشنوديش امان و رحمت، به علم حكم مى كند،

وَ يَعْفُو بِحِلْم. اللّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلى ما تَأْخُذُ وَ تُعْطى، وَ عَلى ما

و به حلم گذشت مى نمايد. خداوندا، تو را سپاس بر آنچه مى گيرى و بر آنچه مى بخشى، و تو را سپاس

تُعافى وَ تَبْتَلى، حَمْداً يَكُونُ اَرْضَى الْحَمْدِ لَكَ، وَ اَحَبَّ الْحَمْدِ

بر عافيت و بر بيمارى و بلا، سپاسى كه پسنديده ترين و محبوبترين و برترين حمد

ادامه »

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

درباره خوشرفتارى خود با مردم

وَ لَقَدْ اَحْسَنْتُ جِوارَكُمْ، وَ اَحَطْتُ بِجُهْدى مِنْ وَرائِكُمْ،

من براى شما همنشين خوبى بودم، با كوشش همه جانبه ام شما را از هر سو حفظ كردم،

وَاَعْتَقْتُكُمْ مِنْ رِبَقِ الذُّلِّ، وَ حَلَقِ الضَّيْمِ، شُكْراً مِنّى لِلْبِرِّ الْقَليلِ،

و از بند ذلّت و حلقه هاى ستم رهايى دادم، به جهت سپاسگزارى در برابر خوبى اندك شما،

وَ اِطْراقاً عَمّا اَدْرَكَهُ الْبَصَرُ، وَ شَهِدَهُ الْبَدَنُ مِنَ الْمُنْكَرِ الْكَثيرِ.

و چشم پوشى از زشتى بسيارتان كه ديده آن را مى بيند، و بدن آن را لمس مى كند.

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

درباره پيامبر و قرآن، و دولت بنى اميّه

اَرْسَلَهُ عَلى حينِ فَتْرَة مِنَ الرُّسُلِ، وَ طُولِ هَجْعَة مِنَ

او را در عصرى به رسالت برانگيخت كه خالى از پيامبران بود، و خواب گران ملل عالم طولانى

الاُْمَمِ، وَانْتِقاض مِنَ الْمُبْرَمِ. فَجاءَهُمْ بِتَصْديقِ الَّذى بَيْنَ يَدَيْهِ،

شده بود، و رشته محكم دين گسيخته بود. پس او با كتابى كه تصديق كننده حقايق كتب آسمانى بود،

وَالنُّورِ الْمُقْتَدى بِهِ. ذلِكَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ وَ لَنْ يَنْطِقَ،

و نورى كه بايدازآن پيروى شود به جانب مردم آمد. آن نورقرآن است،آن را به سخن آريدولى هرگز سخن نمى گويد،

ادامه »