وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ لاِبْنِهِ الْحَسَنِ عَلَيْهِ السَّلامُ:  يا بُنَىَّ، لاتُخَلِّفَنَّ

به فرزندش حسن عليه السّلام فرمود: پسرم! چزى از دنيا را

وَراءَكَ شَيْئاً مِنَ الدُّنْيا، فَاِنَّكَ تُخَلِّفُهُ لاَِحَدِ رَجُلَيْنِ:

براى بعد از خود مگذار، زيرا براى يكى از دو نفر خواهى گذاشت:

اِمّا رَجُلٌ عَمِلَ فيهِ بِطاعَةِ اللّهِ فَسَعِدَ بِما

يا كسى كه مال را در طاعت خدا به مصرف خواهد رساند، پس او

سعادتمند مى شود به چيزى كه تو

شَقيتَ بِهِ. وَ اِمّا رَجُلٌ عَمِلَ فيهِ بِمَعْصِيَةِ اللّهِ،

به خاطر آن بدبخت شده اى. يا كسى كه آن را در معصيت حق

خرج خواهد كرد،

فَشَقِىَ بِما جَمَعْتَ لَهُ، فَكُنْتَ عَوْناً لَهُ عَلى مَعْصِيَتِهِ.

پس زيانكار گشته اى به سبب آنچه براى او فراهم آوردى، و وى را

بر معصيت خدا كمك كردى.

وَ لَيْسَ اَحَدُ هذَيْنِ حَقيقاً اَنْ تُؤْثِرَهُ عَلى نَفْسِكَ.

و هيچ كدام از اين دو نفر شايسته نيستند كه آنها را بر خود مقدّم بدارى.

 وَ يُرْوَى هذَا الْكَلامُ عَلى وَجْه آخَرَ وَ هُوَ:

اين سخن به صورتى ديگر هم روايت شده و آن اين است:

اَمّا بَعْدُ، فَاِنَّ الَّذى فى يَدِكَ مِنَ الدُّنْيا قَدْ كانَ لَهُ اَهْلٌ قَبْلَكَ،

اما بعد، آنچه از دنيا در اختيار توست پيش از تو مالكى داشته،

وَ هُوَ صائِرٌ اِلى اَهْل بَعْدَكَ، وَ اِنَّما اَنْتَ جامِعٌ لاَِحَدِ

و پس از تو به مالكى ديگر مى رسد، و تو براى يكى از اين دو نفر

رَجُلَيْنِ: رَجُل عَمِلَ فيما جَمَعْتَهُ بِطاعَةِ اللّهِ، فَسَعِدَ

جمع مى كنى: كسى كه با فراهم آورده ات به طاعت خدا

برمى خيزد، پس خوشبخت گشته

بِما شَقيتَ بِهِ. اَوْ رَجُل عَمِلَ فيهِ بِمَعْصِيَةِ اللّهِ

به آنچه كه تو به آن بدبخت شده اى، يا كسى كه آن را در

معصيت خدا خرج مى نمايد،

فَشَقِىَ بِما جَمَعْتَ لَهُ. وَ لَيْسَ اَحَدُ هذَيْنِ اَهْلاً اَنْ تُؤْثِرَهُ

پس زيانكار شده به آنچه كه تو براى او جمع كردى. هيچ

كدام از اين دو نفر سزاوار نيستند

عَلى نَفْسِكَ، وَلا اَنْ تَحْمِلَ لَهُ عَلى ظَهْرِكَ. فَارْجُ لِمَنْ

كه بر خود مقدم نمايى، و نه اينكه به خاطر او بر پشت خود

بار گذارى. پس براى كسى كه

مَضى رَحْمَةَ اللّهِ، وَ لِمَنْ بَقِىَ رِزْقَ اللّهِ.

از دنيا رفته رحمت خدا را، و براى آن كه مانده رزق پروردگار

را اميدوار باش.