امام صادق(ع) :

هر که دوست دارد از یاران قائم  باشد. باید انتظار کشد و از گناه پرهیز کند و بر اخلاق نیکو باشد در حالی که منتظر است.  

معنی اعتماد به نفس حقیقی کدام است؟

اعتماد به نفس واقعی هیچ ا رتبا طی به رویداد های ظا هری زندگی شما ندارد.

اعتماد به خویش به خاطر  نچه که انجام می دهید به وجود نمی آید؛ بلکه به دلیل

باورتان به توانایی  درونی خود است که شما را قادر  می سازد تا آنچه را که می خواهید

انجام دهید.

 

(1)سوره حمد

ترجمة الميزان ج : 1ص :24

سورة الفاتحة

بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‏(1) الْحَمْدُ للَّهِ رَب الْعَلَمِينَ‏(2) الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‏(3) مَلِكِ يَوْمِ الدِّينِ‏(4) إِيَّاك نَعْبُدُ وَ إِيَّاك نَستَعِينُ‏(5)

ترجمه آيات :

بنام خدائي كه هم رحمتي عام دارد و هم رحمتي خاص به نيكان .

ستايش مر خدا را كه مالك و مدبر همه عوالم است .

هم رحمتي عام دارد و هم رحمتي خاص به نيكان .

خدائي كه مالكيت علي الاطلاقش در روز جزا .

براي همه مكشوف ميشودتنها تو را مي‏پرستيم و تنها از تو ياري مي‏طلبيم .

بيان

(بسم الله الرحمن الرحيم ) بسيار مي‏شود كه مردم ، عملي را كه مي‏كنند ، و يا مي‏خواهند آغاز آن كنند ، عمل خود را با نام عزيزي و يا بزرگي آغاز مي‏كنند ، تا باين وسيله مبارك و پر اثر شود ، و نيز آبروئي و احترامي به خود بگيرد ، و يا حداقل باعث شود كه هر وقت نام آن عمل و يا ياد آن به ميان

ترجمة الميزان ج : 1ص :25

مي‏آيد ، به ياد آن عزيز نيز بيفتند .

عين اين منظور را در نامگذاريها رعايت مي‏كنند ، مثلا مي‏شود كه مولودي كه برايشان متولد مي‏شود، و يا خانه ، و يا مؤسسه‏اي كه بنا مي‏كنند ، بنام محبوبي و يا عظيمي نام مي‏گذارند ، تا آن نام با بقاء آن مولود ، و آن بناي جديد ، باقي بماند ، و مسماي اولي به نوعي بقاء يابد ، و تا مسماي دومي باقي است باقي بماند ، مثل كسي كه فرزندش را به نام پدرش نام مي‏گذارد ، تا همواره نامش بر سر زبانها بماند ، و فراموش نشود .

اين معنا در كلام خداي تعالي نيز جريان يافته ، خدايتعالي كلام خود را به نام خود كه عزيزترين نام است آغاز كرده ، تا آنچه كه در كلامش هست مارك او را داشته باشد ، و مرتبط با نام او باشد ، و نيز ادبي باشد تا بندگان خود را به آن ادب ، مؤدب كند ، و بياموزد تا در اعمال و افعال و گفتارهايش اين ادب را رعايت نموده ، آن را با نام وي آغاز نموده ، مارك وي را به آن بزند ، تا عملش خدائي شده ، صفات اعمال خدا را داشته باشد ، و مقصود اصلي از آن اعمال ، خدا و رضاي او باشد ، و در نتيجه باطل و هالك و ناقص و ناتمام نماند ، چون به نام خدائي آغاز شده كه هلاك و بطلان در او راه ندارد .

خواهيد پرسيد كه دليل قرآني اين معنا چيست ؟ در پاسخ مي‏گوئيم دليل آن اين است كه خدايتعالي در چند جا از كلام خود بيان فرموده : كه آنچه براي رضاي او و به خاطر او و به احترام او انجام نشود باطل و بي اثر خواهد بود ، و نيز فرموده : بزودي بيك يك اعمالي كه بندگانش انجام داده مي‏پردازد ، و آنچه به احترام او و به خاطر او انجام نداده‏اند نابود و هباء منثورا مي‏كند ، و آنچه به غير اين منظور انجام داده‏اند ، حبط و بي اثر و باطل مي‏كند ، و نيز فرموده : هيچ چيزي جز وجه كريم او بقاء ندارد ، در نتيجه هر چه به احترام او و وجه كريمش و به خاطر رضاي او انجام شود ، و به نام او درست شود باقي مي‏ماند ، چون خود او باقي و فنا ناپذير است ، و هر امري از امور از بقاء ، آن مقدار نصيب دارد ، كه خدا از آن امر نصيب داشته باشد .

 

 

 

ادامه »

 

 

 

      [ وَ فى حَديثِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ: اِذا بَلَغَ النِّساءُ نَصَّ الْحِقاقِ فَالْعَصَبَةُ ]

در گفتار آن حضرت است: هنگامى كه زنان به نهايت كمال رسند خويشان پدرى

اَوْلــى سزاوارترند.

[ وَيُرْوى «نَصَّ الْحَقائِقِ». وَالنَّصُّ: مُنْتَهَى الاَْشْياءِ وَمَبْلَغُ اَقْصاهاكَالنَّصِّ فِى

«نصّ الحقائق» هم روايت شده. «نصّ» نهايت اشياء و آخرين مرحله آنهاست

مانند نصّ در

السَّيْرِ، لاَِنَّهُ اَقْصى ما تَقْدِرُ عَلَيْهِ الدّابَّةُ. وَ تَقُولُ: «نَصَصْتُ

سير و حركت، كه نهايت سيرى است كه مركب بر آن قدرت دارد. و مى گويى:

«نَصَصْتُ

الرَّجُلَ عَنِ الاَْمْر» اِذَا اسْتَقْصَيْتَ مَسْاَلَتَهُ عَنْهُ لِتَسْتَخْرِجَ ما عِنْدَهُ فيهِ.

الرَّجُلَ عَنِ الاَْمْر» زمانى كه سؤال خود را از او به آخر برسانى تا آنچه را نزد اوست

به دست آورى.

فَنَصُّ الْحِقاقِ يُريدُ بِهِ الاِْدْراكَ، لاَِنَّهُ مُنْتَهَى الصِّغَرِ،

پس نصّ الحقاق منظور رسيدن دختر به بلوغ است، چه اينكه منتهاى زمان كودكى مى باشد

وَالْوَقْتُ الَّذى يَخْرُجُ مِنْهُ الصَّغيرُ اِلى حَدِّ الْكَبيرِ. وَ هُوَ مِنْ اَفْصَح  ِ

و وقت گذر از خُردى و رسيدن به بزرگى است. و اين از فصيح ترين

الْكِناياتِ عَنْ هذَا الاَْمْرِ وَ اَغْرَبِها. يَقُولُ: فَاِذا بَلَغَ النِّساءُ ذلِكَ

كنايه ها و شگفت آورترين آنها در اين زمينه است. مى فرمايد: زمانى كه زنان به مرحله

فَالْعَصَبَةُ اَوْلى بِالْمَرْاَةِ مِنْ اُمِّها اِذا كانُوا مَحْرَماً مِثْلَ الاِْخْوَةِ وَ الاَْعْمامِ،

رشد و بلوغ برسند خويشان پدرى كه محرم او هستند مانند برادران و عموها

وَ بِتَزْويجِها اِنْ اَرادُوا ذلِكَ.

به شوهردادن او از مادرش سزاوارترند.

وَ الْحِقاقُ مُحاقَّةُ الاُْمِّ لِلْعَصَبَةِ فِى الْمَرْاَةِ، وَ هُوَ الْجِدالُ وَالْخُصُومَةُ وَ قَوْلُ

و حقاق درگيرى مادر با خويشان پدرى درباره دختر است، و آن ستيز و خصومت و گفتار

كُلِّ واحِد مِنْهُما لِلاْخَرِ: «اَنَا اَحَقُّ مِنْكَ بِهذا». يُقالُ مِنْهُ:

هر يك به ديگرى است كه: «من به شوهردادن دختر از تو سزاوارترم». گفته مى شود:

«حاقَقْتُهُ حِقاقاً» مِثْلَ «جادَلْتُهُ جِدالاً». وَ قَدْ قيلَ: اِنَّ نَصَّ الْحِقاقِ

«حاقَقْتُهُ حِقاقاً» مانند «جادَلْتُهُ جِدالاً»: با او به ستيز برخاستم. و گفته شده: نصّ الحقاق،

بُلُوغُ الْعَقْلِ، وَ هُوَ الاِْدْراكُ، لاَِنَّهُ عَلَيْهِ السّلامُ اِنَّما اَرادَ

بلوغ عقلى است و آن رسيدن دختر به سنّ ازدواج است، چرا كه آن حضرت اراده فرموده

مُنْتَهَى الاَْمْرِ الَّذى تَجِبُ فيهِ الْحُقُوقُ وَالاَْحْكامُ. وَ مَنْ رَواهُ

نهايت زمانى را كه در آن حقوق و احكام واجب مى شود. و كسى كه

«نَصَّ الْحَقائِقِ» فَاِنَّما اَرادَ جَمْعَ حَقيقَة.

«نصّ الحقائق» روايت كرده مرادش از حقايق جمع حقيقت است.

هذا مَعْنى ما ذَكَرَهُ اَبُوعُبَيْد الْقاسِمُ بْنُ سَلاّم، وَ الَّذى عِنْدى اَنَّ الْمُرادَ

اين معنا را ابوعبيده قاسم بن سلام آورده، اما نظر من اين است كه منظور از

بِنَصِّ الْحِقاقِ ههُنا بُلُوغُ الْمَرْاَةِ اِلَى الْحَدِّ الَّذى يَجُوزُ فيهِ تَزْويجُها

نصّ الحقاق در اينجا رسيدن زن به مرحله اى از سنّ است كه شوهر دادنش جايز،

وَ تَصَرُّفُها فى حُقُوقِها، تَشْبيهاً بِالْحِقاقِ مِنَ الاِْبِلِ وَ هِىَ جَمْعُ حِقَّة

و تصرّفش در حقوق بلامانع است، از باب تشبيه به شتران حقاق، و آن جمع حِقّه

وَ حِقٍّ، وَ هُوَ الَّذِى اسْتَكْمَلَ ثَلاثَ سِنينَ وَ دَخَلَ فِى الرّابِعَةِ،

و حِقّ است، و آن شترى است كه سه سالگى را تمام كرده و وارد چهار سالگى شده،

وَ عِنْدَ ذلِكَ يَبْلُغُ اِلَى الْحَدِّ الَّذى يُتَمَكَّنُ فيهِ مِنْ رُكُوبِ ظَهْرِهِ وَ نَصِّهِ فِى

و در اين وقت به حدّى مى رسد كه درخور سوارى و

سَيْرِهِ. وَالْحَقائِقُ اَيْضاً جَمْعُ حِقَّة. فَالرِّوايَتانِ جَميعاً تَرْجِعانِ اِلى مَعْنىً

راه برى است. حقائق نيز جمع حِقّه است. روى اين حساب هر دو گفتار به يك معنا

واحِد، وَ هذا اَشْبَهُ بِطَريقَةِ الْعَرَبِ مِنَ الْمَعْنَى الْمَذْكُورِ اَوَّلاً.]

بازمى گردند، و اين معنا به روش عرب از معنايى كه در ابتدا ذكر شد شبيه تر است.

  

      

 

 

 

 

       

 

 

   [ وَ فى حَديثِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ: اِنَّ لِلْخُصُومَةِ قُحَماً.]

در گفتار آن حضرت است: براى نزاع قُحَم است.

دشمنی ، رنج ها و سختی هایی هلاک کننده دارد.

يُريدُ بِالْقُحَمِ الْمَهالِكَ، لاَِنَّها تُقْحِمُ اَصْحابَها فِى الْمَهالِكِ وَالْمَتالِفِ فِى

مراد حضرت از قُحَم موارد هلاكت است، زيرا خصومت در اكثر احوال اهلش را دچار هلاكت و

الاَْكْثَرِ، وَ مِنْ ذلِكَ قُحْمَةُ الاَْعْرابِ، وَ هُوَ اَنْ تُصيبَهُمُ السَّنَةُ

تلف مى كند، و از همين معناست: قُحْمَةُ الاَعراب، و آن اين است كه خشكسالى به آنان مى رسد

فَتَتَعَرَّقَ اَمْوالَهُمْ، فَذلِكَ تَقَحُّمُها فيهِمْ. وَ قيلَ فيهِ وَجْهٌ آخَرُ

و اموالشان را نابود مى كند، پس اين است تقحّم آن در ميان ايشان. در آن معناى ديگرى

وَ هُوَ اَنَّها تُقْحِمُهُمْ بِلادَ الرّيفِ، اَىْ تُحْوِجُهُمْ اِلى دُخُولِ الْحَضَرِ

هم گفته شده و آن اينكه: خشكسالى آنان را به روى آوردن به شهرهاى آباد ناچار مى كند

عِنْـدَ مُحُـولِ الْبَـدْوِ .

هنگامى كه بيابان خشك گردد.

 

 

       

  [ وَ فى حَديثِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ: هذَا الْخَطيبُ الشَّحْشَحُ.]

در گفتار آن حضرت است: اين گوينده اى شَحْشَح است.

[ يُريدُ الْماهِرَ بِالْخُطْبَةِ، الْماضِىَ فيها، وَ كُلُّ ماض فى كَلام اَوْ سَيْر فَهُوَ

منظورش اين است كه در گفتارْ ماهر و در بيان مطالبْ رسا و روان است، و هر تندرو در سخن و رفتار

شَحْشَحٌ، وَ الشَّحْشَحُ فى غَيْرِ هذَا الْمَوْضِع  ِ الْبَخيلُ الْمُمْسِكُ.]

«شحشح» است، و شحشح در غير اين مقام به معناى بخيل است.

 

 

 

 [ فى حَديثِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ: فَاِذا كانَ ذلِكَ ضَرَبَ يَعْسُوبُ الدّينِ ]

در گفتار آن حضرت است: چون زمانش فرا رسد يعسوب دين بر جاى حكومتش

بِذَنَبِهِ، فَيَجْتَمِعُونَ اِلَيْهِ كَما يَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَريفِ.

استقرار يابد، پس همچنان كه ابر پاييزى به هم بپيوندند اهل ايمان گرد او اجتماع كنند.

[ يَعْسُوبُ الدّينِ: السَّيِّدُ الْعَظيمُ الْمالِكُ لاُِمُورِ النّاسِ يَوْمَئِذ. وَالْقَزَعُ:

يعسوب سَرور بزرگ است كه آن روز زمامدار امور مردم است. و قَزَع:

قِطَعُ الْغَيْمِ الَّتى لاماءَ فيها.]

پـاره هاى ابـر بـى بـاران اسـت.

 

 

 

جوان و گرايش به معنويت

«نيايش، اصولا کشش روح است به سوي کانون غير مادي جهان؛ نيايش، بلند ترين قله تعبير را در پرواز عشق از ميان شب ظلماني عقل پيدا مي کند.»[1]

الکسيس کارل

برخي از صاحب نظران نظير «موريس دبس» معتقدند که: «جوانان با نداي ارزش ها به لرزه در مي آيند.» و عده اي نظير «دوريس اودلوم» بر آنند که «معنويات، داربست وجودي نسل جوان است»[2]

به راستي رابطه جوان با معنويت چيست؟ از يک سوي گرايش به معنويت، همچون يک نياز فطري از درون جوانان، سر بر مي آورد و از ديگر سوي، آنان مايلند که دنيا را اصلاح کنند، حالتي که برخي از روانشناسان آن را «مسيح گرايي» مي نامند.

به موازات پيچيدگي و دشواري فزاينده زندگي، نياز جوانان به معنويت، جدي تر احساس مي شود و اگر مشاهده مي شود که کشش هاي معنوي در اين دوران، بيش از ساير سنين زندگي است، رمز آن را بايد در فطرتي زلال و خود آشنا جستجو نمود.
انتظار جوانان از معنويت چيست؟

 

 

ادامه »

 

 

 

بلوغ

در دوران زندگي انسان، نوجواني از اهميت خاصي برخوردار است و شايد مهم ترين دليل آن پيدايش «بلوغ» در اين مرحله باشد. در اين دوره از زندگي، استعدادهاي مهمي که در سرشت انسان به وديعه نهاده شده شکفته مي شود و تحولات بسياري در جسم و روان و افکار و انديشه فرد ايجاد شده و زمينه کمالات و انجام مسئوليت هاي فردي و اجتماعي فراهم مي گردد. نوجواني برزخي ميان کودکي و بزرگسالي است. آغاز دوران نوجواني و بخصوص بلوغ براي فرد غرورآفرين و در عين حال دلهره آور است. «بلوغ» کمال طبيعي انسان و دوره شور و شوق و تجدد و تشخص است و در يک جامعه مي توان گفت: بلوغ تولدي ديگر است.
اين مرحله از يک سو، به علت شرايط خاص فيزيولوژي و زيستي که تحول عظيمي را در جسم و روح و روان فرد ايجاد مي کند، حايز اهميت است. و از سوي ديگر به علت اين که، وظايف و تکاليفي از طرف شرع و اجتماع بر عهده او گذاشته مي شود، اهميت آن دو چندان مي کند.

در اين عرصه چون نوجوان و جوان هنوز بي تجربه است و آگاهي لازم از شرايط و ويژگي هاي اين دوران ندارد. موجب مي شود که آن ها دچار مشکلات و لغزش هايي بشوند؛ که جبران کردن آن ها خيلي مشکل است.

از اين رو آن ها بايد در گام اول آگاهي هاي خود را در اين زمينه بالا ببرند و در گام بعدي به شکوفايي استعدادهاي خود پرداخته و از بروز مشکلات پيشگيري و مقابله کنند.

 

 

ادامه »

ويژگي هاي دوران نوجواني و جواني

از آن جا که تربيت نوجوانان و جوانان از اهميت بسيار زيادي برخوردار است، براي آن که بتوانيم بهتر به اين امر خطير بپردازيم بايد در ابتدا به خصوصيات اين دوران واقف گرديم. بعضي از خصوصيات اين دوران عبارتند از: خصوصيات عاطفي و خصوصيات اجتماعي که در ادامه به طور تفصيلي به بررسي هر يک مي پردازيم.

خصوصيات عاطفي

کودک با ورود به سن بلوغ و نوجواني، روح و روانش در کنار تغييرات زيستي و هورموني، دچار تلاطم گشته، روحيات و عواطف او ويژگي هاي تازه اي پيدا مي کند که بعضي از آن ويژگي ها عبارتند از:

1. حساسيت
نوجوان به دليل اين که در دوران بحران به سر مي برد، از حساسيت خاصي برخوردار است. در برابر هر برخورد ما با او، عکس العمل نشان مي دهد. گاهي در مقابل انتقادها، داد و فرياد مي کند. درها را به هم مي زند و يا اشياء را پرتاب مي کند.

2. سرگرداني
يکي ديگر از ويژگي هاي عاطفي اين دوران اين است که فرد دچار سرگرداني مي شود چون بين ارزش هاي حاکم در مدرسه، خانواده و اجتماع هماهنگي نمي يابد و مشاهده مي کند که هر يک از آنان، ارزش هاي متفاوتي ارائه مي دهند، بنابر اين در اين که کدام ارزش را بپذيرد، دچار سرگرداني مي شود.

3. هيجان هاي دروني
نوجوان گاه نسبت به بزرگسالان، بي اعتماد و بي اعتناست و گاه با اعتماد که اين نوسانات، از هيجانات دروني او سرچشمه مي گيرد.

ادامه »