در چنین عرصه ای از اندیشه جهانی و رویکرد ملل غربی به مقوله فرهنگ و سیاست و قدرت، تأسیس جمهوری اسلامی ایران با هدف نوسازی جامعه بر اساس احکام شریعت، آن هم مبتنی بر اندیشه های سیاسی معمار آن- امام خمینی(ره)- کاری بس شایان توجه بود. انقلاب اسلامی توانست نظامی را جایگزین رژیم پیشین کند که در آن عقل، ایمان، دین و مردم ایفای نقش می کردند. اندیشه های حضرت امام بیشترین تأثیر را بر ساختار و کنشهای نظام سیاسی در عصر جدید- به عنوان یک تلقی جدید از دین مبتنی بر آیین و دین- داشته است و اساساً نظام جدید بر آراء و نظریات وی استوار گردیده است. از سوی دیگر، انقلاب اسلامی در پاسخ به بحران های حاصل از چالش های ایجاد شده برای پاسخگویی دین به نیازهای بشری به عنوان یک نظام پاسخگو و قادر، جهت به وجود آوردن ساختارهای اجتماعی تمدن جدّی پای به عرصه وجود گذاشت. گفتمان شکل گرفته در این آیین به امری مبادرت ورزید که ارزشهای تبلیغ شده از شریعت غیرسیاسی پیشین را به چالش می کشید.
این گفتمان با وامگیری از مبانی اندیشه های سیاسی، مکاتب فکری متفکرین شیعی به اصلاح و جایگزین کردن ارزشهایی پرداخت که تحول بنیادین در نظام ارزشی محسوب می گردید.
در نظام فکری و فرهنگی احیا شده که ملهم از ارزشهای متعالی اسلامی در حکومت مدینه النبی(ص) بود، کرامت و حرمت انسان و عدالت توأم با معنویت و صلح و خیرخواهی برای بشریت تبلیغ می گردید. در تأسیس حکومت و شکل گیری دولت مورد نظر امام خمینی، این معنای از گوهر و حقیقت قدرت مدّنظر بود.
نظم سیاسی مطلوب در منظومه فکری وی، نشان از یک جامعه همبسته ای دارد که بر اساس ایمان دینی مشترک استوار است. این نظام، همواره ارزشهای خود را در درون شریعت جستجو می کند، به نحوی که خواست و مطالبات به حق مردم به عنوان ارزشمندترین مخلوق خداوندی در آن متجلی می گردد. بنابراین نقطه عزیمت اندیشه دولت اخلاقی نزد امام، رسالتی است که انبیای الهی در هدایت و کمال انسانی و رستگاری نوع بشر از مسیر عمل به فضیلتها و تعالیم اخلاقی بر عهده داشته اند.
در این میان عزت، حکمت و مصلحت شاکله اصلی تصمیم گیری در حوزه نظام سیاسی امام بود که توجه اصلی خود را معطوف عزت مسلمانان و رستگاری ابنای بشری می کرد. به یاد داشته باشیم مقصود از مسلمانان، دینداری و التزام و اعتقاد آنان به اسلام است و هیچ تفاوتی نمی کند که متعلق به کدام کشور، قوم، نژاد و دارای چه زبانی باشند؛ بلکه ملاک حیثیت مشترک همه آنان، باوری است که در اسلامی بودن آنان متجلی می گردد. اگر در دولت اسلامی از عزت مسلمانان سخن می رود به این دلیل است که کرامت و بزرگواری انسان از آن رو که انسان است اصلی ترین و پربهاترین ثمره عزت اسلامی است.
ویژه نامه تبلیغ/شماره15