تلاش براي اصلاح

کسانی که با تلاش و مجاهدت سعی میکنند صفات نیک را جایگزین خصلتهاي ناروا کنند، البته از

کسانی که ذاتاً داراي صفات نیکاند، برتر و با فضیلتترند. امام صادق(ع) فرمودند:

اِنَّ الخُلْقَ مَنیحَ ۀٌ یَمْنَحُهَا الُله عَزَّوَجَ لَّ خَلْقَهُ فَمِنْهُ سَجیّۀٌ وَ مِنْهُ نِیَّۀٌ؛ خلق و خوي، بخششی است

که خداي عزوجل به مخلوقاتش عطا میکند. برخی از آن خلق و خوي غریزي و فطري است و برخی

دیگر نیت است. (یعنی با تصمیم و اکتساب و تمرین پیدا میشود و غریزه و فطرت ثانوي میگردد).

راوي میگوید: از امام(ع) پرسیدم: کدامیک برتر است. حضرت فرمودند:

صاحِبُ السَّجیَّۀِ هُوَ مَجُبُولٌ لایَسْتطیعُ غَیْرَهُ وَ صاحِبُ النِّیَّۀِ یَصْبِرُ عَلَی الطّاعَۀِ تَصَبُّراً فَهُوَ اَفْ َ ضلُهُما؛

آنکه غریزه دارد، برآن سرشته شده است و غیر از آن نمیتواند انجام دهد و آنکه نیت دارد، به سختی

خود را به صبر بر طاعت وا میدارد، پس این بهتر است.

بنابراین، کسی که زحمت میکشد و خودش را اصلاح میکند، برتر و با فضیلتتر است از کسی که

صفات خوب را از خانوادهاش به ارث برده و بدون دریافت و زحمت آن را به دست آورده است.

کسی که میگوید تغییر دادن خصلتها ممکن نیست، در حقیقت آمدن پیامبران و هادیان بشر و کتب

آسمانی و انذارها را بدون فایده میداند. بنابراین، اصلاح خصلتهاي نارواي نفسانی و تلاش براي

آراسته شدن به صفات نیک، هم ممکن است و هم لازم. اصلًا هدف از بعثت پیامبر گرامی اسلام

همین است؛ چنانکه فرمودند:

اِنَّما بُعِثْتُ لِاُتَمِّمَ مَکارِمَ الَاخْلاقِ؛ من تنها از آن رو برانگیخته شدم که اخلاق کریمه و صفات ستوده

و انسانی را در بشر به کمال رسانم و به پایان آورم.

ترویج کرامتهاي اخلاقی و اصلاح رفتارهاي فردي و اجتماعی، مهمترین هدف پیامبر گرامی اسلام(ص)

بر شمرده شده است.