کلید بديها

غضب یکی از رذائل اخلاقی است که اگر مهار نشود، بنیاد انسان را به باد میدهد و او را به

خاك مذلت مینشاند. روایاتی که در مذمت غضب آمده است، بسیار تکان دهنده است.

امام صادق(ع) فرمودند:

الغَضَبُ مِفْتاحُ کُلِّ شَرٍّ؛ خشم و غضب کلید هر شر و بدي است.

ادامه »

اساس خوش اخلاقی

 از امام صادق(ع) دربارة حدود حسن خلق و خصوصیاتی که باید در انسان باشد تا داراي حسن

خلق باشد پرسیدند:«ما حَدُّ حُسْنِ  الخُلْقِ؛ حد و اندازة حسن خلق چیست ؟ »

حضرت فرمودند:

تَلینُ جانِبَکَ وَ تُطیبُ کَلامَکَ و تَلْقی اَخاكَ بِبِشرٍ حَسَنٍ؛ حد و اندازة حسن خلق این است

فروتن و نرمخو باشی، گفتارت را پاکیزه بگردانی و خوشسخن باشی، و با برادران دینی

خود با گشادهرویی برخورد کنی.

ادامه »

امام مبین

براي دستیابی به حسن خلق، باید حدود و تعریف آن را شناخت و خود را بر اساس آن تربیت نمود.

مراجعه به روایات اهلبیت تمام ابعاد و زوایاي حسن خلق را براي ما تبیین و روشن کرده است. در

روایات ما همه چیز آمده است. حتی از ریزترین مسائل فروگذار نشده است. همانطور که قرآن

اینچنین است.

وَلا رَطْبٍ وَلا یابِسٍ اِلّا فِی کِتابٍ مُبینٍ؛ و هیچ تر و خشکی وجود ندارد، جز اینکه در کتابی آشکار

ثبت است.

ادامه »

فساد عمل

باید به مسألۀ اخلاق به عنوان یک مسألۀ مهم نگاه کرد و به آن پرداخت. چون صلاح و فساد همۀ

اعمال انسان وابسته به آن است. چنانکه از پیامبر اسلام نقل شده است که فرمودند:

اَوْحَی الُله عَزَّوَجَ لَّ اِلی بَعْضِ اَنْبیائِهِ الخُلْقُ السَّیِّیءُ یُفْسِدُ الْعَمَلَ کَما یُفْسِدُ الخَلُّ الْعَسَلَ؛ خداوند

عزوجل به برخی از انبیاي خویش وحی فرمود که همانطور که سرکه عسل را فاسد میکند، اخلاق

بد هم عمل را فاسد میکند.

ادامه »

طبیعت اولیاي خدا

یکی از ویژگیهاي مهم پیامبران و اولیاي الهی، حسن خلق و سخاوت است. اصلًا سخاوت و

حسن خلق در طبیعت آنان سرشته شده است. چون اساس پیشرفت و رمز موفقیت آنان و

رسالت آنان در همین بوده است. پیامبر خدا(ص) فرمودند:

ما جُبِلَ وَلِیُّ الِله اِلّا عَلَی السَّخاءِ وَ حُسْنِ الخُلْقِ؛ طبیعت هیچ ولی خدایی، جز بر سخاوت

و حسن خلق سرشته نشد.

ادامه »

برتري ایمان

اخلاق خوب در رأس همۀ امور است. اصلًا بعثت پیامبر اسلام براي ترویج مکارم و بزرگواريهاي

اخلاق بوده است. براي این بوده که اخلاق کریمه و صفات ستوده و انسانی را در بشر به

کمال برساند و به پایان ببرد.

اخلاق چیزي است که از عمق و جان دین برخاسته است. حسن خلق از دین جدایی ناپذیر

است. ما نمیتوانیم بگوییم فلانی انسان متدینی است، فقط بداخلاق است، یا خوش اخلاق

نیست. این یک حرف اشتباه است. اگر اخلاق ندارد، نمیتوان او را متدین به حساب آورد.

ادامه »

جلسه پنجم

اشاره

السَّخِیُّ الحَسَنُ الخُلْقِ فِی کَنَفِ الِله لا یَتَخَلَّی الُله عَنْهُ حَتّی یُدْخِلُهُ الجَنَّۀَ وَ ما بَعَثَ الُله نبیّاً اِلّا

سَخِیّاً وَ ما زَالَ اَبی یُوصینی بِالسَّخاءِ وَ حُسْنِ الخُلْقِ حَتّی مَضی؛ انسان با سخاوت و خوش اخلاق

در حمایت خداوند است. خداوند همواره از او حمایت میکند تا او را وارد بهشت کند. و هیچ پیامبري

مبعوث نشد، جز اینکه با سخاوت بود. و پدرم همواره مرا به سخاوت و حسن خلق توصیه میفرمود تا

اینکه ارتحال فرمود.

برترین دعا

مرحوم حضرت آیت الله بهاءالدینی به ذکر صلوات عنایت خاصی داشتند. میفرمودند: ذکر صلوات را

کمتر از تلاوت قرآن نمی دانم .

ادامه »

ملایمت و نرمی

کسانی که نرم و ملایماند، با ملاطفت و مهرباناند، سخت نمیگیرند. انسان فطرتاً به آنها متمایل میشود.

دوستشان دارد. این چیزي است که خداوند در نهاد انسان قرار داده است. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند:

مَنْ لانَتْ کَلِمَتُهُ وَجَبَتْ مُحَبَّتُهُ؛ کسی که در سخن گفتن نرم و ملایم است، محبت و دوستی با او

واجب است.

اگر یک روحانی نرم و ملایم، یک کاسب نرم و ملایم دیدید، قهراً به طرف او جذب میشوید. محبت او

در دل شما میافتد. شاید این وجوب قهري و تکوینی باشد. یعنی انسان قهراً به او گرایش پیدا میکند.

این از ذاتیات انسان است.

خداوند به همۀ ما ایمان و اخلاق حسنه عنایت بفرماید!

84

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ

از سخنان آن حضرت است

فى ذِكْرِ عَمْرِوبْنِ الْعاصِ

درباره عمروعاص

عَجَباً لاِبْنِ النّابِغَةِ، يَزْعُمُ لاَِهْلِ الشّامِ اَنَّ فِىَّ دُعابَةً، وَ اَنِّى امْرُؤٌ

مرا از پسر زانيه تعجب است، كه به مردم شام وانمود مى كند كه در من شوخ طبعى است، و انسانى

تِلْعابَةٌ، اُعافِسُ وَ اُمارِسُ. لَقَدْ قالَ باطِلاً، وَ نَطَقَ آثِماً.

بازيگرم، شوخى مى كنم و در بازى كردن كوشايم. او به باطل سخن گفته،و به اين گونه سخن مرتكب گناه شده.

ادامه »