اساس خوش اخلاقی
از امام صادق(ع) دربارة حدود حسن خلق و خصوصیاتی که باید در انسان باشد تا داراي حسن
خلق باشد پرسیدند:«ما حَدُّ حُسْنِ الخُلْقِ؛ حد و اندازة حسن خلق چیست ؟ »
حضرت فرمودند:
تَلینُ جانِبَکَ وَ تُطیبُ کَلامَکَ و تَلْقی اَخاكَ بِبِشرٍ حَسَنٍ؛ حد و اندازة حسن خلق این است
فروتن و نرمخو باشی، گفتارت را پاکیزه بگردانی و خوشسخن باشی، و با برادران دینی
خود با گشادهرویی برخورد کنی.
یعنی اساس خوش خلقی در سه چیز است: نرمی، فروتنی و ملایمت در رفتار، پاکیزگی
در گفتار و گشادهرویی. اگر انسان خوشرفتار بود، یعنی با ملایمت و نرمی رفتار کرد و
گفتارش پاکیزه و مورد پسند و احترام آمیز بود و با رویی بشاش و متبسم و چهرهاي گشاده
با دیگران برخورد کرد، به حد حسن خلق دست یافته است و میتوان او را به عنوان یک انسان
خوش اخلاق از دیدگاه مکتب امام صادق(ع) بر شمرد.
نرمخویی
مهمترین و اساسیترین حدود سه گانۀ خوشاخلاقی، فروتنی و نرمخویی است.
در برابر آن کسانی هستند که تند و خشن و عصبانیمزاجاند. نرمخویی برخاسته از حلمی
است که در درون و روح انسان است. و خشم و غضب و تندي را میتوان ضد نرمخویی و یکی
از مظاهر بداخلاقی دانست.
براي اینکه بتوانیم روحیۀ نرمخویی را در خودمان پرورش بدهیم، باید نخست با غضب مبارزه
کرد و راههاي مهار آن را فرا گرفت.