ویژگی های دختران نمونه در مکتب اهل بیت(ع)
1. بردبار و نیک رفتارند
بی تردید بردباری و نیک رفتاری با دیگران در ناملایمات زندگی، یک دختر مسلمان را به مقاصد مشروع او می رساند. در اثر این خصلت پسندیده است که مورد توجه خدا و خلق قرار می گیرد و تهدیدها را به فرصت تبدیل می کند.
امام صادق(ع) فرمود:«مَن لَم تَکُن فِیهِ ثَلاثُ خِصَالٍ لَم یَنفَعهُ الإِیمانُ- حِلمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهلَ الجَاهِلِ- وَ وَرَعٌ یَحجُزُهُ عَن طَلَبِ المَحَارِمِ وَ خُلُقٌ یُدَارِی بِهِ النَّاس؛ هر کس سه خصلت را دارا نباشد از ایمان خود سودی نخواهد برد: اول، بردباری، که جهل نادان را برطرف کند. دوم، پارسایی، که او را از حرام بازدارد. سوم، رفتار نیکو که با مردم مدارا نماید».
2. به مسائل دین آگاهند
از علل پایبندنبودن برخی دختران جوان به دستورهای دینی، عدم آگاهی به مسائل دین اسلام و تهاجم فرهنگی دشمنان است. زیرا انسان طبیعتاً هر چه را نشناسد به سویش نمی رود و افکار و احساسات و حواس خود را به سوی آن معطوف نمی دارد.
امام صادق(ع) به«بشیر دهّان» (روغن فروش) فرمود:«لَا خَیرَ فِی مَن لَا یَتَفَقَّهُ مِن أصحَابِنَا یَا بَشیرُ إِنَّ الرَّجُلَ مِنهُم إِذَا لَم یَستَغنِ بِفِقهِهِ احتَاجَ إِلَیهِم فَإِذَا احتَاجَ إِلَیهِم أَدخَلُوهُ فِی بابِ ضَلالَتِهِم وَ هُوَ لَا یَعلَم؛ از دوستان ما کسی که در دین خود اندیشه و تفقه نکند ارزش ندارد.
ای بشیر! اگر یکی از دوستان ما در دین خود تفقه نکند و به مسائل و احکام آن آشنا نباشد، به دیگران(مخالفین ما) محتاج می شود، هر گاه به آنها نیاز پیدا کرد آنان او را در خط انحراف و گمراهی قرار می دهند در حالی که خودش نمی داند».
ضرورت یادگیری احکام دینی در منظر پیشوای ششم آن قدر مهم است که می فرماید:«لَو أتِیتُ بِشَابٍّ مِن شَبَابِ الشِّیعَهِ لَا یَتَفَقَّهُ لأدَّبتُهُ؛ اگر به جوانی از جوانان شیعه برخورد نمایم که مسائل دینش را یاد نمی گیرد، او را تأدیب خواهم کرد».
3. آسیب های اجتماعی را می شناسند
آشنا نبودن دختران جوان با آفت های اجتماعی موجب اُفت ارزش های اخلاقی و توفیق دشمنان فرهنگی و رواج خلاف و حرام در میان آنان است. اگر جوانان مسلمان با این آفت ها آشنا باشند و از عواقب بد آن در میان افراد جامعه اطلاع یابند، بنابر فطرت پاکی که خداوند در نهاد آنها قرار داده از آن آفت ها فاصله خواهند گرفت و دامن خویش را به چنین آفت های اجتماعی آلوده نخواهند کرد.
صادق آل محمد(ع) مواردی از آفت های اجتماعی را چنین فهرست کرده است: ستم کردن، فریبکاری، خیانت، تحقیر و خوار کردن دیگران، اف گفتن(نق بزند، غرغر کند و به این وسیله زحمات دیگران را نادیده گرفته و خود را چیزی پندارد)، دشمنی، کینه توزی و اظهار عداوت با برادران و خواهران دینی، تهمت زدن، داد و فریاد و پرخاشگری، طمع کاری و حرص به دنیا.
همچنین فرمود:«اگر به او بگوید تو دشمن من هستی، یکی از آن دو کافر] باطنی[ می شود و اگر او را متهم نماید، ایمان در قلب او ذوب می شود مانند ذوب شدن نمک در آب».
4. به بزرگان ادب و احترام دارند
ادب و مواظبت بر فضائل اخلاقی از بزرگترین سرمایه های معنوی برای هر انسان محسوب می شود. یک دختر جوان، با رعایت آداب اخلاقی و اجتماعی جایگاه خود را در جامعه تحکیم بخشیده و دل ها را به سوی خود جذب می کند. دوست و دشمن، افراد باادب را ستوده و از اعماق جان به آنان به دیده احترام می نگرند.
امام صادق(ع) رعایت اصول اخلاقی و توجه به آداب انسانی را از ویژگی های مکتب تشیع دانسته و آن را بر شیعیان راستین امری ضروری و لازم می شمارد و می فرماید:«شیعه ی ما نیست کسی که بزرگترها را احترام نکند و به کوچکترها ترحم ننماید».
5. از مجالس گناه دورند
یکی از عوامل تأثیرگذار در روح و روان انسان محیط اطراف اوست. عوامل انحرافی از جمله محفل های آلوده و اجتماعات ضدارزشی که افراد گنهکار و فاسد آنها را می گردانند، تأثیرات فراوانی را در افراد شرکت کننده باقی می گذارد و آنان خواهی نخواهی همرنگ با اهل فسق و فجور و معصیت می شوند.
بدین جهت امام صادق(ع) دختران و پسران مؤمن را از شرکت در این محافل نهی کرده و آنان را از رفتن به چنین مکان هایی برحذر می دارد، مگر اینکه برای تغییر وضعیت موجود باشد. آن حضرت می فرماید:«برای مؤمن شایسته نیست که در مجلسی بنشیند که در آن معصیت خداوند انجام می شود و او توانایی تغییر آن را ندارد».
6. خیرخواه دیگران هستند
از جمله ویژگی های یک دختر پیرو اهل بیت، تلاش برای هدایت و اصلاح افراد در محیط خویش است. آنان نه تنها خود راه حقیقت می پیمایند بلکه از اعماق جان خویش دوست دارند دیگران هم، چنین باشند.
پیروان اهل بیت(ع) تنها به دنبال نجات خویش نیستند بلکه شب و روز در اندیشه ی اصلاح و راهنمایی گمراهان و آلودگان به انواع انحرافاتند. آنان با الهام از رهنمودهای پیشوای ششم(ع) با بکارگیری شیوه های صحیح و پسندیده به اصلاح افراد می پردازند و با اخلاق نیک در جذب گنه کاران تلاش می کنند و این کلام زیبای امام را هیچ گاه فراموش نمی کنند که فرمود:«در مورد هم کیشان بدکار خود جز خوبی و نیکی چیزی نگو و از خداوند توفیق هدایت و توبه ی آنان را بخواهید».
7. به موقع ازدواج می کنند
هر دختر جوانی فطرتاً نیازمند ازدواج است و باید به این نیاز خدادادی و طبیعی از طریق مشروع جواب داد. اما بعضی جوانان با بهانه قرار دادن بعضی مشکلات و سختی ها از این سنت الهی روی برتافته و خود را در دام نفس شیطانی گرفتار می کنند. به آنان باید توجه داده شود که این پیمان مقدس در میان تمام ملت ها وجود داشته و محبوب ترین بنیان نزد خداوند متعال است. با ازدواج، شخصیت و ایمان دو جوان کامل می شود. صادق آل محمد(ع) فرمود:«مَن تَزَوَّجَ أحرَزَ نِصفَ دِینِهِ؛ فَلیَتَّقِ اللهَ فِی النِّصفِ البَاقِی؛ کسی که ازدواج کند نصف دینش را حفظ کرده است پس باید در نصف دیگرش تقوای الهی پیشه کند».
و در حدیث دیگری آن حضرت به جوانان چنین پیام داد:«رَکعَتَانِ یُصَلِّیهِمَا المُتَزَوِّجُ أفضَلُ مِن سَبعِینَ رَکعَهً یُصَلِّیهَا عَزَب؛ دو رکعت نماز که فرد ازدواج کرده می خواند بر 70 رکعت نماز یک فرد مجرد برتری دارد».
امام در سومین جمله ی خود راحتی مؤمن را در سه چیز می داند:«و سومی این است که دختر یا خواهرش آبرومندانه منزل وی را ترک کنند و به خانه ی بخت برود».
خانمی خدمت حضرت صادق(ع) مشرف شد و عرض کرد:«خداوند کار تو را به خیر و صلاح در آورد، من از دنیا بریده ام و می خواهم ازدواج نکنم». حضرت فرمود:«برای چه؟» گفت:«با این عمل(ترک ازدواج) فضیلت را نزد خداوند خواهانم». حضرت فرمود:«انصَرِفِی فَلَو کَانَ ذَلِکَ فَضلاً لَکَانَت فَاطِمَهُ أحَقَّ بِهِ مِنکِ إنَّهُ لَیسَ أحَدٌ یَسبِقُهَاإِلَی الفَضلِ؛ از این تصمیم برگرد زیرا اگر ازدواج ننمودن فضیلتی داشت حضرت فاطمه(س) به این فضیلت از تو سزاوارتر بود، در حالی که کسی در فضیلت بر حضرت فاطمه(س) پیشی نجسته است».
8. فقط برای همسرانشان آرایش می کنند
از منظر فرهنگ اسلامی رفتار خانم ها و دختران مسلمان از لحاظ پوشش در داخل منزل با بیرون کاملاً متفاوت است. همچنان که در بیرون منزل از جلوه گری نهی شده اند، بر عکس در محیط خصوصی خود، اظهار عشق و علاقه به همسر امری مطلوب است. امام صادق(ع) در روایتی به خانم های مسلمان توصیه می کند که نه تنها به شوهران خود اظهار محبت نمایند، بلکه اظهار علاقه ی آنان، همراه با دلربایی باشد. امام می فرماید:«وَ لَا غِنَی بِاازَّوجَهِ فِیمَا بَینَهَا وَ بَینَ زَوجِهَا- المُوَافِقِ لَهَا عَن ثَلاثِ خِصَالٍ… وَ وَ إظهَارُ العِشقِ لَهُ بِالخِلَابَهِ وَ الهَیئَهِ الحَسَنَهِ لَهَا فِی عَینِهِ؛ زن برای موفقیت در زندگی مشترک با همسر خویش و حفظ عفت خانواده و جامعه، از مراعات سه چیز ناگزیر است…] که از جمله ی آنها[ اظهار عشق و محبت به همراه طنازی و دلربایی و جلوه گری برای شوهر محبوب خویش است».
امام صادق(ع) در کلام گهربار دیگری فرمود:«خَیرُ نِسائِکُم الَّتی إِذَا خَلَت مَعَ زَوجِهَا خَلَعَت لَهُ دِرعَ الحَیاءِ وَ إِذَا لَبِسَت لَبِسَت مَعَهُ دِرعَ الحَیَاءِ؛ بهترین و عفیف ترین زنان شما زنی است که چون با همسرش خلوت کند زره حیا را از خود دور سازد و چون از خلوت شوهرش بیرون آید زره حیا را بر تن کند و حجاب و عفت خود را که نشانه ی حیای اوست کاملاً رعایت نماید».
9. به عفاف و حجاب پایبندند
خانم ها و دخترانی که به فرهنگ عفت پایبندند در به وجود آمدن نسل سالم و پاک و با هویت مشخص نقش به سزایی دارند. زیرا در محیط عفیفانه ی فرزندان از عطوفت بی کران خانواده برخوردارند، دارای مشروعیت در پیدایش و انتساب خویش هستند و از این لحاظ، دچار ننگ و سرشکستگی نیستند، از تربیت والدین دلسوز و متعهد بهره مندند، از لحاظ نیازهای مادی تا حدودی تأمین می شوند، نیازهای فکری، روانی، اعتقادی، اجتماعی شان برآورده می گردد.
امام صادق(ع) هم در توصیف شیعیان واقعی می فرمایند:«إِنَّمَا شیعَهُ جَعفَرٍ مَن عَفَّ بَطنُهُ وَ فَرجُهُ وَ اشتَدَّ جِهَادُهُ وَ عَمِلَ لِخَالِقِهِ وَ رَجَا ثَوَابَهُ وَ خَافَ عِقَابَهُ فَإِذَا رَأیتَ أولئِکَ فَأولئِکَ شیعَهُ جَعفَر؛ پیروان حقیقی جعفر بن محمد(ع) کسانی هستند که در برابر شکم پرستی و بی بند و باری جنسی، عفت ورزیده و در راه بندگی خدا تلاش و کوشش فراوان دارند، به ثواب او امیدوارند و از عقاب او بیمناکند. به همین دلیل، پیوسته، در راه حق حرکت می کنند. هر گاه کسی را با این صفات ببینی، آنها پیروان و شیعیان جعفر بن محمد(ع) می باشند».
آن گرامی به دختران مسلمان سفارش کرد که:«لَا یَنبَغِی لِلمَرأَهِ أَن تُجَمِّرَ ثَوبَهَا إِذا خَرَجَت مِن بَیتِهَا؛ شایسته نیست یک خانم مسلمان هنگام از خانه بیرون رفتن آرایش کرده و خود را معطر کند و از صفت ارزشمند عفت فاصله بگیرد».
رسول خدا(ص) فرمان داد زن مسلمان با مردان نامحرم بیش از پنج کلمه- که آن هم در موضوعات ضروری باشد- سخن نگوید».
امام صادق(ع) فرمود:«هنگامی که آیه ی 12 سوره ی ممتحنه بیعت زنان در فتح مکه نازل شد، پیامبر(ص) در کوه صفا بود. دستور داد تشتی را پر از آب کنند. سپس آن حضرت دست خود را در آن فرو برد و بیرون آورد، آن گاه زنان به عنوان بیعت یکی یکی آمدند و دست خود را در آن فرو بردند.
10. از فرصت ها استفاده می کنند
انسان موفق کسی است که از هر فرصت به دست آمده گر چه کوتاه مدت باشد برای رسیدن به هدف خویش بهره گیرد. پیشوای ششم در این زمینه به پیروان خود فرمود:«من انتظر عاجله الفرصه مواجله الاستقصاء سلبته الا یام فرصته ، لان من شان الایام السب وسبیل الزمن الفوت؛ هر کس درفرصت های به دست امده که کوتاه و گذرا هستند به انتظار فرصت های کاملتری در آینده بنشیند، روزگار، آن فرصت کوتاه را نیز از او خواهد گرفت چرا که عادت روزگار سلب فرصت ها و روش زمانه از دست رفتن استـ».
چه بسا دخترانی که خواستگارانی داشته و به انتظار کاملتر از آن نشسته و فرصت از دست رفته هرگز باز نگشته است. یا کسانی که جوانی خود را به باطل صرف نموده و بعد از سال ها افسوس می خورد.