معیارهای انتخاب همسر در کلام معصومین علیهم السلام
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
خَیرُ نِسائِکُم اَلخَمسُ فَقیلَ مَا الخَمسُ قالَ: اَلهَیِّنَهُ اللَّیِّنَهُ المُواتِیهَهُ الَّتی اِذا غَضِبَ زَوجُها لَم تَکتَحِل بِغُمضٍ حَتّی یَرضَی، وَ الَّتی اِذا غابَ زَوجُها حَفِظَتهُ فی غَیبَتِهِ فَتِلکَ عامِلَهٌ مِن عُمّالِ اللهِ لاتَخیبُ.(بحار/مؤسسه وف/ج100/ص231)
بهترین زنان شما پنج گونه اند، گفته شد پنج گونه کدام است؟ فرمود: آسان گیر، نرم خو، بساز، چون شوهر به خشم آید نیارامد تا خوشنودی او را فراهم آورد، در غیاب شوهر حیثیت او را حفظ کند، این زن از عمّال حق است و از لطف پروردگار ناامید نشود.
حضرت باقر علیه السلام فرمود:
أَتی رَجُلٌ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم یَستأمِرُهُ فِی النِّکاحِ فَقالَ: نَعَم اِنکِح وَ عَلَیکَ بِذَواتِ الدّینِ تَرِبَت یَداکَ وَ قالَ اِنَّما مَثَلُ المَرأَهِ الصّالِحَهِ مَثَلُ الغُرابِ الأَعصَمِ الَّذی لایَکادُ یُقدَرُ عَلَیهِ قالَ: وَ مَا الغُرابُ الأَعصَمُ؟ قالَ اَلأَبیَضُ اِحدی رِجلَیهِ.(ازدواج در اسلام/59)
مردی با رسول خدا در مسئله ی ازدواج مشورت کرد، حضرت فرمود: ازدواج کن، ولی با زن دیندار، خدایت خیر دهد، زن شایسته مانند کلاغ اعصم است که دسترسی به او آسان نیست، عرضه داشت کلاغ اعصم کدام است؟ فرمود: کلاغی که یک پایش سپید است.
ابراهیم کرخی گوید به حضرت صادق علیه السلام گفتم: همسرم از دنیا رفت، زنی همدم و همساز بود، اینک به فکر ازدواج هستم، حضرت فرمود:
أُنظُر أَینَ تَضَعُ نَفسَکَ وَ مَن تُشرِکُهُ فی مالِکَ وَ تُطلِعُهُ عَلَی دینِکَ وَ سِرِّکَ وَ اَمانَتِکَ فَإن کُنتَ لابُدَّ فاعِلاً فَبِکراً تُنسَبُ اِلَی الخَیرِ وَ اِلی حُسنِ الخُلُقِ.(بحار/ج100/ص232)
کمال دقت را به خرج بده که وجودت را کجا قرار می دهی و چه کسی را شریک مال و آگاه بر دین و بر اسرار و امانت خود می نمایی، اگر از ازدواج چاره ای نداری، دوشیزه ای پیدا کن نیک رفتار و خوش اخلاق.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
إِنَّ مِنَ القِسَمِ المُصلِحِ لِلمَرءِ المُسلِمِ اَن تَکونَ لَهُ اِمرَأَهٌ اِذا نَظَرَ اِلَیها سَرَّتهُ، وَ اِن غابَ حَفِظَتهُ، وَ اِن اَمَرَها أَطاعَتهُ.(ازدواج در اسلام/ص60)
از مقدّرات الهی برای مرد مسلمان که وضع او را اصلاح می کند، زنی است که چون شوهر بر وی نظر کند خرسند شود، در غیاب او آبرویش را حفظ کند، و در حضور وی فرمانش را اطاعت نماید.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
اَفضَلُ نِساءِ أُمَّتی أَصبَحُهُنَّ وَجهاً وَ أَقَلُّهُنَّ مَهراً.(بحار/ج100/ص236)
برترین زنان امتم زیباترین آنان و کم مهریه ترین شان هستند.
قالَ الصّادِقُ علیه السلام:
خَیرُ نِسائِکُمُ الَّتی اِن أُعطِیَت شَکَرَت وَ اِن مُنِعَت رَضِیَت.(بحار/ج100/ص239)
امام صادق علیه السلام فرمود: بهترین زنان شما زنی است که اگر مال در اختیارش گذاشتی سپاسگزاری کند، و اگر به مصلحتی از وی منع نمودی خوشنود و راضی باشد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
أَعظَمُ النِّساءِ بَرَکَهً أَیسَرُهُنَّ مَؤُونَهً.(ازدواج در اسلام/70)
پربرکت ترین همسر، زنی است که برای شوهر هزینه اش کمتر باشد.امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
خَیارُ خِصالِ النِّساءِ شِرارُ خِصالِ الرِّجالِ: الزَّهوُ وَ الجُبنُ وَ البُخلُ فَإِذا کانَتِ المَرأَهُ ذاتَ زَهوٍ لَم تُمَکِّن مِن نَفسِها، زوَ اِذا کانَت بَخیلَهً حَفِظَت مالَها وَ مالَ بَعلِها وَ اِذا کانَت جَبانَهً فَرِقَت مِن کُلِّ شَیءٍ یُعرَضُ لَها.(بحار/ج100/ص238)
بهترین ویژگی های زن در فضای زناشویی و شوهرداری بدترین صفات مرد است: کبر، ترس، بُخل، اگر زن متکبر باشد تسلیم غیر شوهر نمی شود، اگر بخیل باشد مال خود و شوهر را حفظ می کند، و اگر ترسو باشد از هر پیش آمدی بیمناک می شود و در صدد حفظ خود بر می آید، و در نتیجه به دام دیگران نمی افتد.