معنای اصطلاحی
در فرهنگ اسلامی، شب قدر یکی از شبهای سال است که ویژگی و قداست خاصی دارد. بنابر منابع اسلامی هر ساله در این شب تقدیر سال آینده انسان نوشته میشود. وقوع برخی حوادث در این شب، بر اهمیت آن افزوده است از جمله گفتهاند که در این شب قرآن کریم به صورت یکجا بر قلب پیامبر(ص) نازل شده است. همچنین امام علی(ع) در این شب، به شهادت رسیده و این رویداد، شب قدر را نزد شیعیان اهمیت افزونی داده و آنان در این شب در کنار اهتمام به اعمال مستحبی مانند ذکر و قرائت قرآن، برای آن امام نیز سوگواری میکنند.
مفسران قرآن کریم برآنند که شب قدر بنابر ظاهر آیات سوره قدر هر ساله تکرار میشود و مراد از آن تنها شب نزول قرآن و عصر پیامبر اسلام(ص) نیست. به علاوه، روایات بسیاری که شاید در حدّ تواتر باشند، این مطلب را تأیید میکند.[۴]
بنابر برخی روایات، شب قدر از مواهب الهی بر امت اسلام است، چنان که در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: خداوند شب قدر را به امت من بخشیده و احدی از امتهای پیشین از این موهبت برخوردار نبودند.[۵]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
4 . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۷، ص۱۹۰.
5 . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۷، ص۱۹۰.