علت ضرورت حیا برای بانوان؟!!
فلسفه اصلی حیا، شرم کردن از کارهای زشت و کنترل غریزه ی جنسی است. غریزه جنسی، توفنده ترین غریزه در انسان است که در درجه اول، به پاسخ گویی صحیح و در درجه دوم، نیاز قطعی به کنترل دارد.
حیای زن؛ حریم و دورباشی است که زن، خود به خود در روابطش به مردان برای خویش در نظر می گیرد. مونتسکیو می نویسد:«تمام ملل جهان بر این عقیده مشترک هستند که زنان باید حُجب و حیا داشته باشند.» پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:«اَلحَیاءُ عَشَرَهُ أَجزاءٍ فَتِسعَهٌ فِی النِّساءِ وَ واحِدٌ فِی الرِّجالِ؛ حیا دَه بخش است، نُه بخش آن در زنان و یک بخش آن در مردان است.»
زن اگر به راحتی در اختیار مردان قرار گیرد، ارزش خود را از دست می دهد. پس روحیه حیا در او بیش از مرد وجود دارد. منتسکیو با نگاه حقوقی خاص خود می نویسد:
قوانین طبیعت این طور حکم کرده و لازم دانسته که زن ها محبوب باشند و بر شهوات خود غلبه نمایند. طبیعت مرد را طوری آفریده که تهوّرش زیادتر می باشد، ولی زن طوری آفریده شده که خودداری و تحمّلش زیادتر است. بنابراین، هرگز نباید تصور کرد افسارگسیختگی زن ها طبق قوانین طبیعی است، بلکه افسارگسیختگی بر خلاف قوانین طبیعت می باشد و بالعکس، حجب و حیا و خودداری، مطابق قوانین طبیعت است.
اگر زن برای مردان دست یافتنی باشد، نه تنها در قلب آنان، محترم و باارزش نیست، بلکه ارزش واقعی اش نیز تحت الشعاع قرار می گیرد و رنگ می بازد. ویل دورانت می نویسد:
شرم و عفت برای دختر همچون وسیله ی دفاعی است که به او اجازه می دهد از میان خواستگاران خود، شایسته ترین آنان را برگزیند یا خواستگار خود را ناچار سازد که پیش از دست یافتن بر وی، به تهذیب(و اصلاح) خود بپردازد.
هم چنین برتراندراسل می نویسد:
تصور من این است که اگر مردی به سهولت به زنی دست بیازد، احساس آن مرد نسبت به آن زن یک نوع احساس عاشقانه عمیق نیست.
یکی از دلایل اصلی وجود حیا در انسان، حفظ عفت و کنترل شهوت است. در روایات ما نیز بر این امر تأکید شده است. امام علی علیه السلام می فرماید:«علت پاک دامنی، حیاست.» یا می فرماید:«پاک دامنی به اندازه ی شرم و حیا بستگی دارد».
نکته مهم در حفظ حیای مردان این است که هر چند دست تدبیر آفرینش از یک طرف، غریزه خودنمایی را در نهاد زن درونی ساخته است تا نهاد خانواده استحکام یابد، ولی از طرف دیگر،«حیا» را در وجود زن قرار داده است تا به طور غریزی و فطری به حجاب روی آورد و تباهی خود و اجتماع را دامن نزند.
گوهر عفاف(پژوهشی درباره حجاب)/سیدحسین اسحاقی