ثمرات استقامت در دين‌دارى

يَا ابْنَ جُندب لَو اَنَّ شيعتَنا اسْتَقامُوا لَصافَحَتْهُمُ الملائكةُ و لاََظَلَّهُمُ الغَمامُ وَ

لاََشرَقُوا نَهاراً و لأَكَلُوا مِن فَوقِهِم و مِن تَحتِ اَرجُلِهِمْ و لَما سَأَلُوا اللّهَ شَيئاً اِلاّ

اَعطاهُم.

اى پسر جندب، اگر شيعيان ما استقامت داشته باشند (يعنى به وظايف

دينى‌شان درست عمل كنند و به آنچه معتقدند، پاى‌بند باشند و در پيروى

ما از راه صحيح خارج نشوند) فرشتگان با آنان مصافحه مى‌كنند و (در حرارت

آفتاب) ابرها بر سرشان سايه مى‌اندازند (حتى هنگامى كه قرار است باران

ببارد، خداوند باران را در شب نازل مى‌كند تا در روز هوا برايشان آفتابى باشد)

و از بالاى سر و زير پا برايشان روزى مى‌فرستد (يعنى نعمت از اطراف بر آنها

مى‌ريزد) و هيچ درخواستى از خدا نمى‌كنند، مگر اين‌كه به آنها عطا مى‌كند.

كسانى كه مقصد را درست تشخيص داده‌اند، راه را هم درست رفته‌اند و تمام

توانشان را نيز براى رسيدن به آن به كار گرفته‌اند (همان كسانى كه در دنيا

و آخرت، غرق در نعمت‌هاى خدا خواهند شد) مسلمانانى هستند كه شيوه

اهل بيت(عليهم السلام) را درست شناخته‌اند و آن را در تمام ابعاد زندگيشان

محور قرار داده‌اند.

بر اين اساس، امام صادق(عليه السلام) مى‌فرمايد: اى پسر جندب، اگر شيعيان

ما (كسانى كه مقصد زندگيشان، يعنى خدا و قيامت، را درست شناخته‌اند و

سعادت حقيقى را وجهه همّت خود گردانده‌اند) استقامت به خرج دهند و از

مسيرى كه انتخاب كرده‌اند منحرف نشوند خداوند آنان را غرق در نعمت‌هاى خود

مى‌كند.

صرف ايمان به خدا و پذيرش دين حق و مذهب اهل بيت(عليهم السلام) كافى

نيست، بلكه بايد در اين راه پايدارى كنيم و استقامت به خرج دهيم. بايد مراقب

باشيم تا لحظه‌اى منحرف نشويم. اگر كسى اين‌گونه باشد، خداوند از هيچ

خيرى در حق او فروگذار نمى‌كند. چنين كسى مستجاب الدعوه است؛ هر چه

از خدا بخواهد به او عطا مى‌كند و او نيز جز آنچه مرضىّ خدا است انجام نمى‌دهد؛

ملايكه هم با او مصافحه مى‌كنند و دست مى‌دهند. البته كسانى كه به درجات

بالاتر و كامل‌ترى رسيده باشند ملايكه را مى‌بينند و مصافحه آنها را درك مى‌كنند.(1)

تأثير مصلحت الهى بر بهره‌مندى مؤمنان از نعمت‌هاى دنيا

بايد توجه داشته باشيم كه آنچه براى نمونه از امتيازات شيعيان و مؤمنان واقعى

در اين روايت نقل شده قاعده كلى و هميشگى نيست، بلكه اقتضائاتى است كه

امام صادق(عليه السلام)برخى از آنها را در خصوص آنان ذكر كرده‌اند؛ يعنى چنين

كسانى اين‌گونه اقتضايى در وجودشان هست كه خداوند مثلا، در گرماى هوا ابرى

بفرستد تا بر سرشان سايه بيندازد يا ملايكه با آنها مصافحه كنند. اما بايد توجه

داشت كه اگر خداوند براى بعضى از بندگان مؤمنش اين كارها را نكرده به دليل

مصالحى بالاتر است؛ يعنى اين اقتضا براى آنان وجود دارد كه روزهايشان آفتابى

باشد واگر قرار باشد بارانى ببارد، در شب برايشان بفرستد و…، اما ممكن است

به دليل برخى مصالح والاتر، اين امتيازات را به آنها ندهد.

از جمله امتيازاتى كه خداوند به چنين بندگانى عطا مى‌كند اين است كه:

لاََكلوُا مِن فَوقهم و مِن تحتِ اَرجُلِهِم؛ آنان روزى خود را، هم از بالاى سر و

هم از زيرپايشان دريافت مى‌كنند. شايد اين تعبير كنايى بوده و منظور اين باشد

كه نعمت از هر طرف به سوى آنان سرازير مى‌شود. به همين مضمون، در قرآن

هم مى‌فرمايد: وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكات مِنَ السَّماءِ

وَ الاَْرْضِ؛(2) اگر اهل زمين ايمان مى‌آوردند و تقوا پيشه مى‌كردند (شناخت و

استقامت)، از آسمان و زمين بر آنها درهاى بركات را مى‌گشوديم. مصداق كامل

چنين كسانى شيعيان خالص اهل بيت(عليهم السلام) هستند كه هيچ چيز از

خدا نمى‌خواهند مگر اين‌كه دعايشان را مستجاب مى‌گرداند: لَما سَألوا اللّهَ

شيئاً اِلاّ اَعطاهُم.

ادامه دارد…

________________________________________

1. ديدن ملايكه مختصّ به پيامبران(عليهم السلام) نيست. ائمّه اطهار

(عليهم السلام) پيامبر نبودند، ولى ملايكه را مشاهده مى‌كردند؛

يا حضرت مريم(عليها السلام) نه امام بود و نه پيامبر، اما ملك را مشاهده

كرد و گفت: أَعُوذُ بِالرَّحْمنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ تَقِيًّا (مريم، 18). و حضرت عيسى

(عليه السلام) را ملك به او مرحمت كرد: قالَ إِنَّما أَنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ

غُلاماً زَكِيًّا (مريم، 19).

2. اعراف (7)، 96.

برگرفته از سلسله مباحث آیت الله مصباح یزدی