61

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ

گفتار آن حضرت است

فِى الْخَوارِجِ

درباره خوارج

لاتَقْتُلُوا الْخَوارِجَ بَعْدى، فَلَيْسَ مَنْ طَلَبَ الْحَقَّ فَاَخْطَاَهُ كَمَنْ

پس از من خوارج را نكشيد، چون كسى كه حق را بجويد و اشتباه كند مانند كسى نيست

طَلَبَ الْباطِلَ فاَدْرَكَهُ.

كه باطل را بخواهد و آن را بيابـد.

 يَعْنـى مُعـاوِيَـةَ وَ اَصْـحابَـهُ.

منظور حضرت از باطل خواه معاويه و اصحاب اوست.

60

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ

گفتار آن حضرت است

 لَمّا قُتِلَ الْخَوارِجُ، فَقيلَ لَهُ: يا اَميرَالْمُؤْمِنينَ، هَلَكَ الْقَوْمُ بِاَجْمَعِهِمْ

در وقتى كه خوارج به قتل رسيدند و به آن حضرت گفته شد همه آنان هلاك شدند

ادامه »

59

و قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ

گفتار آن حضرت است

لَمّا عَزَمَ عَلى حَربِ الْخَوارِجِ وَ قيلَ لَهُ: اِنَّ الْقَوْمَ قَدْ عَبَرُوا جِسْرَ النَّهْرَوانِ

زمانى كه عزم بر جنگ خوارج داشت و به آن حضرت خبر دادند كه آنان از پل نهروان عبور كرده اند

مَصارِعُهُمْ دُونَ النُّطْفَةِ. وَاللّهِ لايُفْلِتُ مِنْهُمْ عَشَرَةٌ، وَ لايَهْلِكُ

محل نابودى ايشان اين طرف آب است. به خدا قسم ده نفر از ايشان از اين مهلكه جان به در نبرند، و از شما

ادامه »

 58

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

كلام آن حضرت است

كَلَّمَ بِهِ الْخَوارِجَ

در خطاب به خوارج نهروان

اَصابَكُمْ حاصِبٌ، وَلا بَقِىَ مِنْكُمْ آبِرٌ! اَ بَعْدَ ايمانى بِاللّهِ

طوفان مرگ زا بر شما بوزد، و اصلاح كارى از شما باقى نماند! آيا پس از ايمانم به خدا

وَ جِهادى مَعَ رَسُولِ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عليهِ وآلِهِ اَشْهَدُ عَلى نَفْسى

و جهادم همراه رسول حق صلّى اللّه عليه وآله به كفر خود شهادت

ادامه »

57

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

لاَِصْحابِهِ

به ياران خود در وصف معاويه

اَما اِنَّهُ سَيَظْهَرُ عَلَيْكُمْ بَعْدى رَجُلٌ رَحْبُ الْبُلْعُومِ، مُنْدَحِقُ الْبَطْنِ،

پس از من مردى گشاده گلو و شكم برآمده بر شما غالب مى شود،

يَأْكُلُ ما يَجِدُ، وَ يَطْلُبُ ما لايَجِدُ. فَاقْتُلُوهُ، وَ لَنْ تَقْتُلُوهُ. اَلا وَ اِنَّهُ

آنچه بيابد بخورد، و آنچه نيابد بخواهد. او را بكشيد، ولى هرگز نخواهيد كشت.او شما را به ناسزا

ادامه »

56

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

در مقايسه ياران پيامبر با ياران خود

وَ لَقَدْ كُنّا مَعَ رَسُولِ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ نَقْتُلُ آباءَنا

ما در كنار رسول خدا صلّى اللّه عليه وآله بوديم، پدران

وَ اَبْناءَنا وَ اِخْوانَنا وَ اَعْمامَنا، ما يَزيدُنا ذلِكَ اِلاّ ايماناً وَ تَسْليماً

و فرزندان و عموهاى خود را به امر حق مى كشتيم، و اين مسئله جز بر ايمان و تسليم

ادامه »

55

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

وَ قَدِ اسْتَبْطَأَ اَصْحابُهُ اِذْنَهُ لَهُمْ فِى الْقِتالِ بِصِفِّينَ

به وقتى كه به نظر يارانش در اجازه براى آغاز جنگ صفّين تأخير نمود

اَمّا قَوْلُكُمْ اَكُلَّ ذلِكَ كَراهِيَةَ الْمَوْتِ؟ فَوَاللّهِ ما اُبالى دَخَلْتُ اِلَى

اما سخن شما كه: آيا اين همه درنگ از نبرد براى ناگوار بودن مرگ است؟! به خدا قسم باكى ندارم

ادامه »

54

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

فى ذِكْرِ الْبَيْعَةِ

در مسأله بيعت

فَتَداكُّوا عَلَىَّ تَداكَّ الاِْبِلِ الْهيم يَوْمَ وِرْدِها،

مردم براى بيعت با من به شدت به هم مى خوردند مانند به هم خوردن شتران تشنه در روز ورود به آب

قَدْ اَرْسَلَها راعيها، وَ خُلِعَتْ مَثانيها، حَتّى ظَنَنْتُ اَنَّهُمْ قاتِلِىَّ اَوْ

كه ساربان آنها را رها كرده و عقال از پايشان برداشته باشد، تا جايى كه گمان بردم مرا خواهند كشت يا

ادامه »

53

وَ مِنهـا

و قسمتى از اين خطبه

فى ذِكْرِ يَوْمِ النَّحْرِ وَ صِفَةِ الاُْضْحِيَّةِ

در باره عيد قربـان و مشخّصه قربانى اسـت

وَ مِنْ تَمامِ الاُْضْحِيَّةِ اسْتِشْرافُ اُذُنِها، وَ سَلامَةُ عَيْنِها. فَاِذا

از تماميت قربانى كامل بودن گوش و سلامت چشم آن است. بنابراين

ادامه »

52

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

وَ قَدْ تَقَدَّمَ مُختارُها بِرِوايَة وَ نَذْكُرُها ههُنا بِرواية اُخْرى

قسمتى از اين خطبه پيش از اين به روايتى نقل شد، در اينجا به روايت ديگر نقل مى كنيم

لِـتَــغــايُــرِ الــرِّوايَــتَــيْــنِ

به خاطر اختلافى كه در اين دو روايت است

ادامه »