10 اردیبهشت روز ملی خلیج فارس گرامی باد

خلیج فارس، در شرح نهج البلاغه700 ساله ابن ابی الحدید

مدت زیادی از جنجال«خلیج فارس» یا تعابیر دیگر نمی گذرد و کمی وقت کافی است تا دست های انگلیسی را در این ماجرای عجیب مشاهده کنیم. انگلیسی ها که به خوبی با برخی تعصبات قومی در جهان اسلام آشنا هستند و برای تقویت آن، برنامه های طول و دراز داشته اند.

آنچه در پی می آید، سند دیگری بر صحت نام«خلیج فارس» در طول تاریخ است:

عزالدین ابوحامد عبدالحمید معروف به ابن ابی الحدید متوفی قرن هفتم در شرح خطبه 13 نهج البلاغه بر نام«خلیج فارس» تأکید کرده است. حضرت در این خطبه می فرماید: «(وَ مِن کَلامٍ لَهُ عَلیهِ السّلام) فِی ذَمِّ البَصَرهِ وَ أهلِها: کُنتُم جُندَ المَرأهِ، وَ أتباعِ البَهِیمَهِ، رَغا فَأجَبتُم، وَ عُقِرَ فَهَرَبتُم، أخلاقُکُم دِقاقٌ، وَ عَهدُکُم شِقاقٌ، وَ دینُکُم نِفاقٌ، وَ مَاؤُکُم زُعاقٌ، وَ المُقیمُ بَینَ أظهُرِکُم مُرتَهَنٌ بِذَنبِهِ، وَ الشَّاخِصُ عَنکُم مُتَدارَکٌ بِرَحمَهٍ مِن رَبِّهِ، کَأَنِّی بِمَسجِدِکُم کَجُؤجُوءِ سَفینَهٍ، قَد بَعَثَ الله عَلیهَا العَذابَ مِن فوق ها وَ مِن تحت ها، وَ غَرَقَ مَن فِی ضِمن ها؛ و فی روایه: وَ ایمُ اللهِ لَتُغرَقَنَّ بَلدَتُکُم حَتّی کَأنِّی أَنظُرُ إِلی مَسجِدِها کَجُؤجوءِ سَفینهٍ أو نَعامَهٍ جَاثِمَه؛ و فی روایه: کَجُؤجُوءِ طَیرٍ فِی لُجَّهِ بَحرٍ».«سرزنش مردم بصره: شما سپاه یک زن بودید، و پیروان حیوان(شتر عایشه) تا شتر صدا می کرد می جنگیدید، و تا دست و پای آن قطع گردید فرار کردید، اخلاق شما پَست، و پیمان شما از هم گسسته، دین شما دورویی، و آب آشامیدنی شما شور و ناگوار است، کسی که میان شما زندگی کند به کیفر گناهش گرفتار می شود، و آن کس که از شما دوری گزیند مشمول آمرزش پروردگار می گردد، گویا مسجد شما را می بینم که چون سینه کشتی غرق شده است، که عذاب خدا از بالا و پایین او را احاطه می کند، و سرنشینان آن همه غرق می شوند؛ و در روایتی است: سوگند به خدا، سرزمین شما را آب غرق می کند، گویا مسجد شما را می نگرم که چون سینه کشتی یا چونان شترمرغی که بر سینه خوابیده باشد بر روی آب مانده است و در روایت دیگر: ماند سینه مرغ روی آب دریا؛ و در روایت دیگری آمده: خاک شهر شما بَدبوترین خاک ها است، از همه جا به آب نزدیک تر و از آسمان دورتر، و نه دهم شر و فساد در شهر شما نهفته است، کسی که در شهر شما باشد گرفتار گناه، و آنکه بیرون رود در پناه عفو خداست گویی شهر شما را می نگرم که غرق شده، و آب آن را فرا گرفته، چیزی از آن دیده نمی شود، مگر جاهای بلند مسجد، مانند سینه مرغ بر روی امواج آب دریا!».

وی در ادامه با اشاره به شرح ابن ابی الحدید از خطبه 13 نج البلاغه، ابراز داشت: ابن ابی الحدید در این شرح آورده است:«فأما إخباره ع أن البصره تغرق عدا المسجد الجامع بها فقد رأیت من یذکر أن کتب الملاحم تدل علی أن البصره تهلک بالماء الأسود ینفجر من أرضها فتغرق و یبقی مسجدها؛ و الصحیح أن المخبر به قد وقع فإن البصره غرقت مرتین مره فی أیام القادر بالله و مره فی أیام القائم بأمر الله غرقت بأجمعها و لم یبق منها إلا مسجدها الجامع بارزا بعضه کجؤجؤ الطائر حسب ما أخبر به أمیرالمؤمنین(ع) جاءها الماء من بحر فارس من جهه الموضع المعروف الآن بجزیره الفرس و من جهه الجبل المعروف بجبل السنام و خربت دورها و غرق کل ما فی ضمن ها و هلک کثیر من أهلها؛ و آخبار هذین الغرقین معروفه عند أهل البصره یتناقلها خلفهم عن سلفهم» و صحیح آن است که این موضوع اتفاق افتاده و بصره تاکنون دو بار غرق شده است، یک بار به روزگار حکومت القادر بالله و بار دیگر به روزگار حکومت القائم به امرالله و در این هر دو بار تمام بصره را آب فرا گرفته و غرق شده است و فقط مسجد آن شهر چون سینه کشتی یا سینه پرنده از آب بیرون مانده و مشخص بوده است، به همان گونه که امیرالمؤمنین علیه السلام در این خطبه خبر داده است. آب از خلیج فارس از جایی که امروز به جزیره فرس معروف است و از سوی کوهی که به«کوه سنام» معروف است، طغیان کرده است و تمام خانه های آن ویران و هر چه در آن بوده غرق شده و بسیاری از مردمش کَشته شده اند و اخبار مربوط به این دو حادثه نزد مردم بصره معروف است و اشخاص از قول نیاکان خود آن را نقل می کنند.

این محقق و پژوهشگر حوزوی بیان داشت: ابن ابی الحدید در قرن هفتم در این شرح، نامی از خلیج فارس آورده(جاءها الماء من بحر فارس من جهه الموضع المعروف الآن بجزیره الفرس…) و علت غرق شدن شهر بصره را آب های خلیج فارس معرفی کرده است.

وی تصریح کرد: کلمه«خلیج فارس» و «بحر فارس» قرن ها است که در میان ملت ها شهرت دارد و مورد استفاده عموم مردم بوده. آیا مدرک و سندی بهتر از این می توان در این موضوع ارائه داد؟ نپذیرفتن این دلیل روشن و محکم، سیاستی استکباری است، نه شبهه علمی.

بیان این که ابن ابی الحدید در سال 586 متولد شده است، خاطر نشان ساخت: نام اصلی او فخرالدین ابوحامد عبدالحمید معروف به ابن ابی الحدید و در سال 656 در سن 70 سالگی در بغداد وفات یافته است.

راه رسیدن به خدا سخت نیست، این ماییم که با غرق شدن در دنیا و مافیهایش، آن را سخت کرده ایم.

هستند برخی بندگان خدا که لهو و لعب کودکانه ی دنیا و غوغای خاکیان بر سر آن را به فراموشی سپردند و در زمره ی«مِمَّن نادَیتَهُ فَأجابَکَ» درآمدند. اینان گنجینه های زمین اند در زمان غیبت حجت خدا. باید پای درسشان زانو زد و راه جست از میان دانسته ها و کلامشان، وقتی زبان به بیان حقایقی می گشایند که من و تو با غفلت و بی خبری و در پی دنیا بودن، آن ها را ندیده ایم.

باید از گفتار و رفتارشان درس بگیریم تا درهای سیر و سلوک به رویمان گشوده شود. اینان، همچون گلستانی اند که در آن هر گلی رنگ و بوی ویژه ای دارد و جلوه ی خاصی از خدا را به نمایش می گذارد…

آیت الله العظمی بهجت(ره) یکی از این رهنمایان راه یافته و استادان کارآزموده است که باید به واکاوی واژه واژه از گفته های حکیمانه ی او پرداخت. او می فرماید:

اینکه حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از آن همه مظلومیت، در حال احتضار وصیت نمود که شبانه دفن گردد، کار عجیبی بود که نظیر کار پیغمبران علیهم السلام است؛ زیرا کار کسی که نزاع کند و مغلوب شود و کشته و شهیده گردد و علیه او قضاوت بشود و آن همه بلاها را ببیند، و با این حال راهی را پیدا کند که خود را مثل غالب جلوه دهد و غالب بودن خود را به دیگران نشان دهد، به کار پیغمبران و اعجاز شباهت دارد، راهی که فکر بشر از فهم آن عاجز بود و آن اینکه وصیت نمود بدون تشییع، شبانه دفن گردد.

اگر دستگاه حکومت و خلافت به فکرشان می رسید که حضرت زهرا علیهاالسلام چنین کاری را می خواهد بکند، به منزل آن حضرت وارد می شدند و از انجام آن جلوگیری می کردند. بعد از دفن نیز راهی جز نبش قبر آن حضرت نبود که حضرت امیر علیه السلام از آن جلوگیری نمود و نتوانستند کاری بکنند.

حاج میرزا جواد ملکی تبریزی واقعاً اهل تهجّد بود. در حالات او نوشته اند: هنگامی که برای تهجّد برمی خاست، در بسترش صدا به گریه بلند می کرد و آیات«اِنّ فی خَلقِ السَّمواتِ وَ الارض…» را می خواند و سر به دیوار می گذاشت و مدّتی گریه می کرد، سپس به تطهیر رفته و باز می گشت و پیش از وضو گرفتن، گریه می کرد، و خلاصه از هنگام بیدار شدن تا آمدن به محل نماز و خواندن نماز شب، چند جا می نشست و بر می خاست و می گریست و چون به محل نماز می رسید، دیگر حالش قابل وصف نبود.

مرحوم حاج شیخ حسنعلی نخودکی که به حق، عرشی خاک نشین، و دارای کرامات عدیده بود، راز موفقیّت خویش را این گونه بیان می کند:«بدانکه در راه حق و سلوک این طریق، اگر به جایی رسیده ام، به برکت بیداری شبها و مراقبت در امور مستحب و ترک مکروهات بوده است. ولی اصل و روح همه ی این اعمال، خدمت به ذراری{و فرزندان} ارجمند رسول خدا(سادات) است.»مرحوم حاج شیخ حسنعلی که به حق، عرشی خاک نشین، و دارای کرامات عدیده بود، راز موفقیّت خویش را این گونه بیان می کند:«بدانکه در راه حق و سلوک این طریق، اگر به جایی رسیده ام، به برکت بیداری شبها و مراقبت در امور مستحب و ترک مکروهات بوده است. ولی اصل و روح همه ی این اعمال، خدمت به ذراری{و فرزندان} ارجمند رسول خدا(سادات) است.»

حاتم اصم(کَر)؟!!!!

حاتم طائی، اهل یمن بود و دست کَرَم داشت. اما حاتم اصم(کَر) اهل خراسان بود. روزی شخصی برای پرسش علمی نزد او آمد، در حین سؤال، باد معده از او خارج شد، حاتم به او گفت: سؤالات خویش را با صدای بلندتر بیان کن که گوش من سنگین است. آن شخص خیالش راحت شد که آبروی خود را نزد حاتم از دست نداده است. از آن روز به بعد تا آخر عمر، حاتم خود را به کَری زد و به حاتم اصم معروف شد. بعد از مرگش، خواب دیدند که خداوند به او فرموده بود: حاتم! یک شنیده را ناشنیده گرفتی، من هم تمام دیده ها و شنیده های اعمالت را نادیده و ناشنیده می گیرم و تمام گناهانت را می بخشم.

انوشیروان، بزرگمهر را گفت: چه چیز برای انسان نیکوتر است؟ گفت: خِردی که با آن زندگی کند. گفت: اگر نبود؟ گفت: دوستانی که او را به کارهای شایسته وادارند. گفت: اگر نبود؟ گفت: مالی که با آن، محبت مردم را به خود جلب کند. گفت: اگر نبود؟ گفت: لالایی ای که با آن، خاموشی گزیند. گفت: اگر نبود؟ گفت: مرگی که زود او را ببرد.

حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی از پانزده سالگی تا پایان عمرش، هر سال، سه ماه(رجب، شعبان و رمضان) را روزه می گرفت و شبها را نیز به عبادت سپری می کرد و آرام نداشت. او می گوید: در تمام عمرم تنها یک روز نماز صبحم قضا شد، پسر بچه ای داشتم که شب همان روز از دنیا رفت. سحرگاه مرا گفتند که این رنج فقدان را به علت فوت نماز صبح، مستحق شده ای، اینک اگر شبی تهجّدم{نماز شبم} ترک شود، صبح آن شب، انتظار بلایی را می کشم.

1- غضب خداوند

اگر چه خداوند عذابی را که برای امم گذشته اتفاق می افتاد از امّت پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم برداشته است؛ ولی دلیل بر این نیست که غضب الهی برای گناهانی که این امت مرتکب می شوند، به صورتهای دیگر رخ ننماید. نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم یکی از مظاهر غضب خداوند را کوتاه شدن عمر مردم معرفی کرده است:«إِذا غَضَبَ اللهُ عَلی اُمَّهٍ وَ لَم یَنزِلِ العَذابَ عَلَیهِم غَلَّت اَسعارُها وَ قَصُرَت اَعمارُها وَ لَم تَربِح تُجَّارُها وَ لَم تَرَکُوا ثِمارُها وَ لَم تُعَزِّر اَنهارُها وَ حُبِسَ عَنها اَمطارُها وَ سَلَّطَ عَلَیها شِرارُها؛ هر گاه خداوند بر امتی خشم کند و عذاب بر آنان فرو نفرستد، نرخهایشان گران و عمرشان کوتاه گردد و بازرگانان سود نکنند و میوه ها مرغوب نشود و رودهایشان پُر آب نباشد و بارانشان نبارد و اشرارشان بر آنان مسلط شوند.»

2- آزردن والدین

از گناهانی که به ویژه در کوتاه کردن عمر انسان تأثیر فراوان دارد، نافرمانی و آزردن پدر و مادر و به اصطلاح«عقوق والدین» است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:«ثَلاثهٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعَجِّلُ عُقُوبَتُها وَ لا تُؤَخَرُ إلی الآخِرَهِ، عُقُوقُ الوالِدَینِ، وَ البَغیُ عَلَی النَّاسِ وَ کُفرُ الاِحسانِ؛ سه گناه است که در کیفر آن شتاب شود و به روز قیامت نیفتد: نافرمانی و آزردن پدر و مادر، ستم بر مردم و کفران احسان و نیکی.»

3- قطع رحم

قطع ارتباط با خویشان به هر طریق ممکن، از جمله عوامل کاهنده عمر است. اگر با وجود امکان دید و بازدید یا احوال پرسی و یا دستگیری خویشان و اقوام، در رفع نیازمندی های مادی و معنوی آنها، کوتاهی شود از مصادیق قطع رحم محسوب می شود و پیامدهایی دارد که از جمله آنها، پیش افتادن زمان مرگ است.

امیرمؤمنان علیه السلام در خطبه ای فرمود:«أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی تُعَجِّلُ الفَناءِ؛ پناه می برم به خدا از گناهانی که در نابودی شتاب می کنند.» ابن کوا که در زمره دشمنان آن حضرت و از خوارج بود و همیشه مترصد بود تا ایرادی بر کردار و گفتار آن حضرت بگیرد، برخاست و گفت:«ای علی! مگر گناهی هم هست که در نابودی شتاب کند؟» فرمود:«نَعَم وَیلَکَ قَطِیعَه الرَّحِم؛ آری! وای بر تو! قطع رحم.»

4- قسم دروغ

عده ای حتی برای امور صادق و درست، قسم نمی خورند و از ادای قسم کراهت دارند؛ اما در مقابل، عده ای نیز یافت می شوند که برای رسیدن به اندک منافعی، از قسم دروغ رویگردان نیستند. این افراد باید بدانند که خداوند تبارک و تعالی برای این گستاخی بنده اش، در دنیا نیز مجازاتهایی مقرر کرده است که کاهش عمر از آن جمله است.

امام باقر علیه السلام می فرماید:«إِنَّ الیَمینَ الکَاذِبَه وَ القَطِیعَه الرَّحِمِ لَیَذَرَانِ الدِّیارِ بِلَاقِعَ مِن أهلِهَا؛ سوگند دروغ و قطع ارتباط خویشاوندی، شهرها را خالی از سکنه و ویران می کند.»

5- زنا

چه بسیار اتفاقات ناگهانی که مرگ را به دنبال دارند و سبب آن، عمل شنیع زنا بوده است.

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:«إذَا کَثُرَ الزِّنَا بَعدِی کَثُرَ مَوتُ الفُجأهِ؛ چون پس از من زنا فراوان شود، مرگ ناگهانی زیاد شود.»

امام صادق علیه السلام می فرماید:«إذَا فَشَا الزِّنَا ظَهَرَتِ الزَلازِلُ؛ هر گاه زنا شیوع پیدا کند، زمین لرزه ها پدیدار می شود.»

همچنین رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:«یَا عَلیٌّ فِی الزِّنا سِتّ خِصالِ ثَلاثٌ مِنها فِی الدُّنیا وَ ثَلاثٌ فِی الآخِرَهِ فَاَمَّا الَّتی فِی الدُّنیا فَیَذهَبُ بِالبَهاء وَ یُعَجِّلُ الفَنَاء وَ یَنقَطِعُ الرِّزقَ وَ اَمَّا الَّتی فِی الآخِرَهِ فَسُوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمَنِ وَ الخُلُودُ فِی النَّار؛ ای علی! زنا شش پیامد دارد: سه پیامد در دنیا و سه پیامد در آخرت. پیامدهای دنیایش این است که آبرو را می بَرَد، مرگ را شتاب می بخشد و روزی را می بُرد و پیامدهای آخرتش عبارت است از: حسابرسی سخت و دقیق، خشم خدای و جاودانگی در آتش.»

6- ظلم و ستم

ظلم و ستم ظالم، فقط کمر مظلوم را نمی شکند؛ بلکه در نهایت، به شکستن و نقصان عمر خودش منجر می شود.

قال علی علیه السلام:«مَن ظَلَمَ قُصِّمَ عُمرُه؛ هر که ستم کند، عمرش شکسته{و کم و کوتاه} می شود.» و نیز فرمود:«مَن ظَلَمَ قُصِّمَ عُمرُهُ وَ دَمَّرَ عَلَیهِ ظُلمُهُ؛ هر که ستم نماید، عمرش شکسته شود و ظلمش او را به هلاکت رساند.

مبلغان/114ص101-99

بالاترین ذکر به نظر حقیر،«ذکر عملی» است، یعنی«ترک معصیت در اعتقاد و در عمل»؛ همه چیز محتاج به این است و این، محتاج به چیزی نیست و مولد خیرات است.

آیت الله بهجت(ره):

ساعتی در شبانه روز را مخصوص علوم دینیه کنید و عمل به معلومات بنمایید و معلومات را زیر پا نگذارید، کافی است. حضرت صادق علیه السلام فرمودند:«مَن عَمِلَ بِمَا عَلِمَ وَرَثَهُ اللهُ عِلمَ ما لا یَعلَمُ؛ کسی که به دانسته خود عمل کند، خداوند علم به آنچه که نمی داند نیز به او خواهد داد.»

«وَ الَّذینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا»؛«و حتماً آنان را که در راه ما تلاش و مجاهدت کنند، به راه های خود هدایت می کنیم.» اگر دیدید نشد، بدانید نکرده اید.