1- غضب خداوند

اگر چه خداوند عذابی را که برای امم گذشته اتفاق می افتاد از امّت پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم برداشته است؛ ولی دلیل بر این نیست که غضب الهی برای گناهانی که این امت مرتکب می شوند، به صورتهای دیگر رخ ننماید. نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم یکی از مظاهر غضب خداوند را کوتاه شدن عمر مردم معرفی کرده است:«إِذا غَضَبَ اللهُ عَلی اُمَّهٍ وَ لَم یَنزِلِ العَذابَ عَلَیهِم غَلَّت اَسعارُها وَ قَصُرَت اَعمارُها وَ لَم تَربِح تُجَّارُها وَ لَم تَرَکُوا ثِمارُها وَ لَم تُعَزِّر اَنهارُها وَ حُبِسَ عَنها اَمطارُها وَ سَلَّطَ عَلَیها شِرارُها؛ هر گاه خداوند بر امتی خشم کند و عذاب بر آنان فرو نفرستد، نرخهایشان گران و عمرشان کوتاه گردد و بازرگانان سود نکنند و میوه ها مرغوب نشود و رودهایشان پُر آب نباشد و بارانشان نبارد و اشرارشان بر آنان مسلط شوند.»

2- آزردن والدین

از گناهانی که به ویژه در کوتاه کردن عمر انسان تأثیر فراوان دارد، نافرمانی و آزردن پدر و مادر و به اصطلاح«عقوق والدین» است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:«ثَلاثهٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعَجِّلُ عُقُوبَتُها وَ لا تُؤَخَرُ إلی الآخِرَهِ، عُقُوقُ الوالِدَینِ، وَ البَغیُ عَلَی النَّاسِ وَ کُفرُ الاِحسانِ؛ سه گناه است که در کیفر آن شتاب شود و به روز قیامت نیفتد: نافرمانی و آزردن پدر و مادر، ستم بر مردم و کفران احسان و نیکی.»

3- قطع رحم

قطع ارتباط با خویشان به هر طریق ممکن، از جمله عوامل کاهنده عمر است. اگر با وجود امکان دید و بازدید یا احوال پرسی و یا دستگیری خویشان و اقوام، در رفع نیازمندی های مادی و معنوی آنها، کوتاهی شود از مصادیق قطع رحم محسوب می شود و پیامدهایی دارد که از جمله آنها، پیش افتادن زمان مرگ است.

امیرمؤمنان علیه السلام در خطبه ای فرمود:«أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی تُعَجِّلُ الفَناءِ؛ پناه می برم به خدا از گناهانی که در نابودی شتاب می کنند.» ابن کوا که در زمره دشمنان آن حضرت و از خوارج بود و همیشه مترصد بود تا ایرادی بر کردار و گفتار آن حضرت بگیرد، برخاست و گفت:«ای علی! مگر گناهی هم هست که در نابودی شتاب کند؟» فرمود:«نَعَم وَیلَکَ قَطِیعَه الرَّحِم؛ آری! وای بر تو! قطع رحم.»

4- قسم دروغ

عده ای حتی برای امور صادق و درست، قسم نمی خورند و از ادای قسم کراهت دارند؛ اما در مقابل، عده ای نیز یافت می شوند که برای رسیدن به اندک منافعی، از قسم دروغ رویگردان نیستند. این افراد باید بدانند که خداوند تبارک و تعالی برای این گستاخی بنده اش، در دنیا نیز مجازاتهایی مقرر کرده است که کاهش عمر از آن جمله است.

امام باقر علیه السلام می فرماید:«إِنَّ الیَمینَ الکَاذِبَه وَ القَطِیعَه الرَّحِمِ لَیَذَرَانِ الدِّیارِ بِلَاقِعَ مِن أهلِهَا؛ سوگند دروغ و قطع ارتباط خویشاوندی، شهرها را خالی از سکنه و ویران می کند.»

5- زنا

چه بسیار اتفاقات ناگهانی که مرگ را به دنبال دارند و سبب آن، عمل شنیع زنا بوده است.

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:«إذَا کَثُرَ الزِّنَا بَعدِی کَثُرَ مَوتُ الفُجأهِ؛ چون پس از من زنا فراوان شود، مرگ ناگهانی زیاد شود.»

امام صادق علیه السلام می فرماید:«إذَا فَشَا الزِّنَا ظَهَرَتِ الزَلازِلُ؛ هر گاه زنا شیوع پیدا کند، زمین لرزه ها پدیدار می شود.»

همچنین رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:«یَا عَلیٌّ فِی الزِّنا سِتّ خِصالِ ثَلاثٌ مِنها فِی الدُّنیا وَ ثَلاثٌ فِی الآخِرَهِ فَاَمَّا الَّتی فِی الدُّنیا فَیَذهَبُ بِالبَهاء وَ یُعَجِّلُ الفَنَاء وَ یَنقَطِعُ الرِّزقَ وَ اَمَّا الَّتی فِی الآخِرَهِ فَسُوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمَنِ وَ الخُلُودُ فِی النَّار؛ ای علی! زنا شش پیامد دارد: سه پیامد در دنیا و سه پیامد در آخرت. پیامدهای دنیایش این است که آبرو را می بَرَد، مرگ را شتاب می بخشد و روزی را می بُرد و پیامدهای آخرتش عبارت است از: حسابرسی سخت و دقیق، خشم خدای و جاودانگی در آتش.»

6- ظلم و ستم

ظلم و ستم ظالم، فقط کمر مظلوم را نمی شکند؛ بلکه در نهایت، به شکستن و نقصان عمر خودش منجر می شود.

قال علی علیه السلام:«مَن ظَلَمَ قُصِّمَ عُمرُه؛ هر که ستم کند، عمرش شکسته{و کم و کوتاه} می شود.» و نیز فرمود:«مَن ظَلَمَ قُصِّمَ عُمرُهُ وَ دَمَّرَ عَلَیهِ ظُلمُهُ؛ هر که ستم نماید، عمرش شکسته شود و ظلمش او را به هلاکت رساند.

مبلغان/114ص101-99