حديث بهترين زن
اينكه حضرت زهرا(س) فرموده اند براي زنان بهتر است كه مردي آنان را نبيند و آنان هم مردي را نبينند آيا فقط صرف ديدن با چشم سر منظور است يا معنايي فراتر از اين دارد؟

با دقت در مطالب ذیل پاسخ پرسش شما روشن می گردد :
1- منظور از دیدن در این روایت همان دیدن با چشم ظاهرو به تعبیر شما چشم سر است نه چشم باطن و بصیرت .
2- اگر در آیات و روایات اسلامی مطالعه و تعمق داشته باشیم به این اصل مسلم می رسیم که اسلام احياگر شخصيت زن و حافظ كرامت انسانى اوست، اسلام به زن مانند مرد استقلال اقتصادى داده است اسلام به زن همانند مرد حقوق اجتماعى قايل است و زن مانند مرد مى‏تواند با رعايت قوانين و مقررات اسلامى در فعاليت‏هاى اجتماعى و اقتصادى و سياسى و فرهنگى شركت كند بلكه در بسيارى از موارد، شركت زنان در جامعه و به عهده گرفتن مسؤوليت‏هاى عمومى مانند مردان واجب است مانند تصدى امور بانوان در جامعه و امر به معروف و نهى از منكر البته شركت در فعاليت‏هاى عمومى و به عهده گرفتن مسؤوليت‏ها در صورتى امر مثبت و سازنده است كه در چارچوب مقررات الهى و دين باشد. زيرا معيار در فعاليت‏هاى فردى و عمومى حفظ ارزش‏هاى اسلامى و تقوا است و در اين فرقى بين زن و مرد وجود ندارد. متفكر شهيد استاد مطهرى در اين مورد مى‏ فرمايند:

«آن چه موجب فلج كردن نيروى زن و حبس استعدادهاى اوست حجاب به صورت زندانى كردن زن و محروم ساختن او از فعاليت‏هاى فرهنگى و اجتماعى و اقتصادى است و در اسلام چنين چيزى وجود ندارد. اسلام نه مى‏گويد كه زن از خانه بيرون نرود و نه مى‏ گويد حق تحصيل علم و دانش ندارد بلكه علم و دانش را فريضه مشترك زن و مرد دانسته است و نه فعاليت اقتصادى خاصى را براى زن تحريم مى‏كند، اسلام هرگز نمى‏ خواهد زن بيكار و بى‏ عار بنشيند و جورى عاطل و باطل درآيد، پوشانيدن بدن به استثناء وجه و كفين مانع هيچ گونه فعاليت فرهنگى و اجتماعى يا اقتصادى نيست. آن چه موجب فلج كردن نيروى اجتماع است آلوده كردن محيط كار به لذت‏جويى‏ هاى شهوانى است‏».pan style="font-family: tahoma,arial,helvetica,sans-serif;">3-سخن حضرت زهرا –ع- در واقع بیانگر بهترین حال عفاف برای زنان است و به تعبیر دیگر وضعیت و حالت آرمانی و ایده آل را معرفی کرده اند که جامعه اسلامی باید به سمت و سوی تحقق بخشیدن به آن پیش برود . حال اگر این حالت ایده آل به دلیل فراهم نبودن زمینه و شرایط لازم فراهم نبود باید درجه و رتبه ای نزدیک به آن را رعایت نمود .
4- در این سخن نورانی حضرت زهرا –ع-بهترین وضعیت رعایت عفاف معرفی شده است ولی در عین حال گاهی موضوعاتی مهم تر و با اهمیت تر با این حالت و وضعیت تزاحم پیدا می کند و چون مهم است بر آن مقدم می شود و خود زهرای مرضیه –ع- نیز برای انجام وظیفه الهی و سیاسی و اجتماعی خود و دفاع از اسلام و ولایت در بحرانی ترین اوضاع جامعه اسلامی در مسجد حضور یافت و با سخنرانی کوبنده و روشنگر خود توطئه منافقین و بد خواهان را افشا نمود و از حق و ولایت جانانه دفاع نمود و در عین حال حد کامل حجاب و عفاف ایلامی را رعایت نمود و در حالی که زنان بنی هاشم و کنیزان آن حضرت دورش را حلقه کرده بودند در این صحنه حضور یافت . از اين رهگذر است كه فاطمه زهرا(س) مى‏ فرمايد: صلاح زنان در اين است كه طورى زندگى نمايند كه نه مردان بيگانه را ببينند و نه چشم بيگانگان بدان بيفتد و الا خود فاطمه زهرا(س) در متن مسائل سياسى اجتماعى قرار داشت و همواره از حق و اسلام و اهل بيت دفاع مى‏كرد بعد از رحلت پيامبر(ص) در آن شرايط حساس و دشوار بحرانى كه فتنه و دشمن تماميت اسلام و قرآن را تهديد مى‏ كرد. فاطمه زهرا بود كه با شركت خود در صحنه سياسى واجتماعى از مقام ولايت و رهبرى دفاع مى‏ كرد.
5- با توجه به مطالب فوق ديدگاه حضرت زهرا(س) در مورد حضور زن در صحنه‏هاى اجتماعى و سياسى روشن مى‏شود. اگر از فاطمه زهرا(س) نقل شده ويژگى زن مسلمان اين است كه نه مرد نامحرم او را ببيند و نه او مرد نامحرم را ببيند [قال النبى(ص) لها اى شى خيرٌ للمرأة قالت لاترى رجلاً ولايراها رجل‏] هرگز به معناى انزوا و گوشه‏نشينى زن مسلمان نيست بلكه يا منظور اين است كه در فعاليت‏هاى اجتماعى بايد آن چنان مقررات اسلامى را رعايت كند كه موجب نگاه حرام نامحرمان نشود وبالعكس و يا به آن معناست كه در مديريت امور بانوان خود زنان بايد عهده‏دار باشند تا نيازى به تماس با مرد نامحرم نباشد.
6- اگر كمى دقيق‏تر بينديشيم اين سخن حضرت زهرا(س) بهترين الگو براى دنياى امروز است و چند كاركرد اساسى دارد:
الف- تأمين سلامت و بهداشت معنوى جامعه.
ب- رشد و استقلال و خودكفايى جامعه زنان. زيرا اگر قرار باشد زن را مردان نامحرم نبينند، لازمه‏اش اين است كه آنان داراى خودكفايى علمى در امور لازم خود مانند پزشكى و… باشند و اين بهترين عامل رشد جامعه زنان است. پس دور بودن از نامحرم به معناى گوشه‏ نشينى نيست، بلكه فعاليت و تلاش علمى و عملى و رسيدن به خودكفايى است.

براى آگاهى بيشتر ر.ك:
1- مسأله حجاب، شهيد مرتضى مطهرى.
2- فلسفه حقوق، قدرت اللَّه خسروشاهى- مصطفى دانش‏پژوه.
3- فاطمه بانوى نمونه اسلام، ابراهيم امينى
4- زندگانى حضرت فاطمه، سيد هاشم رسولى محلاتى. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها، كد:1/100114422

اندیشه قم