نقش مادر در تکامل معنوی آینده «جنین»
جنین همان گونه که وابسته به تغذیه ی جسمانی است، طالب تغذیه ی روحانی نیز می باشد، که متأثر از حالت های روانی و رفتاری مادر است. کودکی که صاحب فطرت خداخواه و خداجو است، پا به میدان حیات می نهدو به تعبیر قرآن با فطرتی پاک متولد می شود.
و امّا دوران حساس بارداری که از انعقاد و آغاز تولد خواهد بود، مورد اهتمام و عنایت قرآن و روایات ما است، هر چند گفته می شود وراثت و اجداد در شخصیت انسان نقش مؤثّری دارد، ولی می توان به جرأت گفت که حالات مادر، قبل و حین بارداری تأثیر ویژه بر روی فرزند دارد. مادری که می تواند عامل پرورش و تکامل معنوی آینده فرزند باشد.
آغاز زندگی انسان از همان زمان انعقاد نطفه شروع می شود و رحم مادر اوّلین محیط پرورش جنین است. تمام مراحل مهم رشد جنین در عالَم رحم اتفاق می افتد و برای همین منظور هم قرآن و روایات توجّه زیاد به این محیط دارند. قرآن از رحم به عنوان محل کشت بذر و نمو آن یاد می کند«نِساؤُکُم حَرثٌ لَّکُم…»؛«زنان شما کشتزارند برای شما». قرآن کریم لحظه تولد حضرت عیسی (ع) و حضرت یحیی(ع) بر آنها سلام می فرستد:«وَ سَلامٌ عَلَیهِ یَومَ وُلِدَ…»؛«و سلام حق بر او باد، روز ولادتش…» ولادت سالم و عافیت کامل هنگامی است که تمام مراحل رشد مناسب و معنوی در رحم به پاکی و شایستگی طی شده باشد. و زمانی که جنین از رحم مادر جدا می شود و ارتباط فیزیکی او با مادر قطع می شود، سالم و پاک باشد.
امام خمینی(ره) در رابطه با جایگاه مادر می فرمایند:«سعادت بچّه ها از دامن مادر شروع می شود». مادران متعهّد با همّت بلند خویش سنگ زیربنای زندگی سعادتمندانه فرزندان خودرا به جای می گذارند. امام حسین(ع) به حرّ در کربلا فرمودند:«أنت حرّ کما سمّیتک امک حراً«؛ تو آزادی، و این آزادی را از مادرت نشانه داری».
خداوند برای زن احترام بسیار قائل است تا حدّی که نام او را در کنار نام خود ذکر کرده است و در روایات بسیار به تکریم مادر سفارش شده است.
پیامبر اکرم(ص) فرمودند:«امک، امک، ثمّ امک، ثم اباک» سه بار دستور به احترام به مادر و سپس به پدر را امر فرمودند.
بارداری و مادر شدن زن، موجب والایی شخصیّت اوست، تا جایی که پیامبر(ص) فرمودند:«الجنّه تحت اقدام امّهاتکم»
و نیز فرمودند:«هیچ زنی نیست که از همسرش باردار گردد، مگر در سایه عنایت خداوند عزّ و جلّ باشد…»
حضرت محمد(ص) فرمودند:«زن از وقت حامله شدن تا زاییدن و تا بچّه را از شیر گرفتن، ثواب جهاد در راخ خدا را دارد، اگر در این بین بمیرد، مقام شهید را دارد.
قرآن می فرماید:«وَ اللهُ أخرَجَکُم مِّن بُطُونِ أُمَّهاتِکُم…»؛ و خداوند شما را از شکم مادران خارج نمود در حالی که هیچ نمی دانستید…» و نیز می فرماید:«… یَخلُقُکُم فِی بُطُونِ أُمَّهاتِکُم…»؛«… او شما را در شکم مادرانتان آفرینشی بعد از آفرینش دیگر در میان تاریکی های سه گانه می بخشد…» خصوصیّتی که در این آیه برای مادر بیان شده است، این است که بزرگترین آیه و نشانه الهی، یعنی خلقت انسان به وسیله خدا و در دوران حمل و در محیط رحم مادر اتّاق می افتد و خداوند متعال، روح خود را در این محیط به جنین منتقل می کند. و همه این بیانات و سفارشات و اهمیّت دادن ها، نشانگر مسئولیت سنگین مادر و اهمیّت وجود او و نیز حسّاسیت زیاد دوران بارداری است.
برگرفته از:روان شناسی تربیت کودک و نوجوان از منظر قرآن، روایت و علم/خدیجه معین