ارزش جواني

دوران جواني يکي از با ارزش ترين، متنوع ترين و پيچيده ترين چشم انداز هاي

زندگي است. ايام جواني دوران درخشندگي و فروغ شور و هيجان، سرور و شادي

و نشاط و اميد و دوران قوّت و قدرت و کار و کوشش است.

هر چند جوان در اول راه، بي تجربه و به دنبال هويت گم شده خويش است؛ اما اگر

به نيروها و استعدادهاي فطري با ارزش خود توجه کرده و به خويشتن دست يابد و

از اين فرصت طلايي استفاده کند، پايه هاي زندگي خويش را استحکام بخشيده و به

خوشبختي و کمال دست مي يابد. پس به شما جوانان عزيز توصيه مي کنيم، تا اين

فرصت گران بها از دست نرفته به نکات زير توجه کنيد:

1ـ قدر و قيمت خود را بدانيد: ارزش جواني نسبت به ساير زندگي به حدي است که

اولياي گرامي اسلام، آن را هم رديف ارزش سلامتي و تندرستي نسبت به ضعف و

بيماري معرفي کرده اند. امام علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «دو چيز است که قدر

و قيمتش را نمي شناسد مگر کسي که آن دو را از دست داده باشد، يکي «جواني» و

ديگري «تندرستي و عافيت».»[1]

2ـ جواني دوران حق پذيري و هدايت پذيري: امام صادق ـ عليه السلام ـ در دليل

معطوف کردن توجه تبليغي به نسل جوان مي فرمايد: «جوانان زودتر حق را مي پذيرند

و سريع تر به هر خير و صلاحي مي گرايند.»[2]

3ـ جواني دوران فطرت پاک، لطافت روح و بيداري احساس مذهبي: سياهي گناه، خطا،

کينه و حسد روح جوان را در بر نگرفته و فطرت پاکش دست نخورده است و کشش هاي

معنوي او را به سوي پاکي و تعالي سوق مي دهد؛ جواناني که از نيرو هاي شهواني خود

شکايت مي کنند و خود را در برابر اين تمايلات تحريکي ضربه پذيري پندارند، بدانند که

در مقابل آن علاوه بر نيروي جسمي و روحي قوي، يک نيروي فطري قوي معنوي در

وجود شان هست که مي توانند با بيدار نگه داشتن آن به مقابله با شهوات غريزي خود

بپردازند.

4ـ جواني دوران تربيت پذيري و رشد و تعالي: جوان داراي سلامتي فکر و روح مي باشد

و از چنان آمادگي ذهني برخوردار است که چون زمين حاصلخيز خالي مستعد پرورش و

روياندن هر بذري است که در آن کاشته مي شود. امام علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد:

«دل جوان نوخاسته مانند زمين آماده ايست که از هر سبزه و گياه خالي است، هر بذري

که در آن افشانده شود، مي پذيرد و در خود مي پرورد. [3]

جواني دوره توانمندي و تلاش: مهم ترين نيروي انساني هر جامعه اي رادر نسل جوان

آن مي توان يافت قدرت و نيروي جواني است که مي تواند بر مشکلات زندگي فايق آيد

و راه حلي سخت و ناهموار را به آساني بپيمايد. به همين دليل است که دنياي امروز،

جوانان را در کليه شئون سياسي، اجتماعي، اقتصادي، صنعتي و …. مورد توجه ويژه

قرار مي دهد.

6ـ جوان و عزت نفس: ايام جواني، دوران شکفتگي شرافت دوستي و عزّت خواهي است

که يکي از ارکان اساسي سعادت بشري مي باشد. اگر جوانان بتوانند آن تمايل عالي فطري

را همواره در نهاد خود زنده وحاکم نگه دارند و خود را از ذلّت و تحقيري حفظ کنند، زمينه

خوشبختي و کاميابي دائمي خويش را فراهم مي کنند. جوانان با عزت و کرامت نفس خود

را از پستي گناه و شهوت به دور مي دارند. امام علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «کسي که

براي خود شخصيت قايل است و عزت و کرامت نفس دارد، تمايلات پست جواني و شهوات

در پيش او خوار و ذليل است.» [4]

7ـ جوان و آزادگي، عدالت خواهي و ميل به استقلال و شخصيت: انسان در ايام جواني ديگر

نمي خواهد طفيلي ديگران باشد و مي خواهد يک فرد مستقل، آزاد و اثرگذار باشد. اگر اين

ميل و احساس فطري جواني به صورت صحيح هدايت و رهبري شود، نمي تواند در برابر

ظلم و بي عدالتي ها تحمل کند و به فعاليت و مجاهده براي برقراري عدالت مي پردازد و

در پي کسب هويت و شخصيت خويش از الگوهاي مثبت و الهي تقليد مي کند.

8ـ جواني دوران عشق و محبت: روح جوان لبريز از اميد و آرزو و سرشار از عشق و

محبّت است. دوستي ها در اين دوران بر پايه محبت و عشق پاک صورت مي گيرد.

اين دوستي هاي سالم جوانان در آستانه زندگي اجتماعي، تقويت کننده شخصيت و فعليت

رساننده استعداد هاي اجتماعي آنان است. اين گرايش اگر پاکي خود را از دست ندهد، اين

ارزش فوق العاده را دارد که اولين احساسات واقعي نوع دوستي را در انسان به وجود آورد

و از جوان فردي فداکار، ايثارگر و عاشق الهي بار بياورد.

9ـ جواني ايام طراوت و زيبايي، با فرا رسيدن دوران جواني، نه تنها بدن نيرومند و قوي

مي گردد و عواطف و احساسات شکفته مي شوند، بلکه فرد زيبا و با طراوت مي شود. جمال

رخسار و نشاط و شادابي چهره، يکي از عوامل جاذبه ميان فردي و محبوبيت اجتماعي و رمز

نفوذ در دل ديگران مي باشد.

10ـ جوان مومن محبوب ترين آفريده: پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد:

«محبوب ترين آفريده ها نزد خداوند، جوان نورس و خوش سيمايي است که جواني و زيبايي

خود را در راه خدا و فرمانبري او خرج کند. اين کسي است که خداوند به او بر فرشتگان فخر

مي کند و مي گويد: اين به راستي بنده من است.»[5]

منابع كمكي:

1ـ محمد جواد رودگر، جوان، تهران، موسسه فرهنگي دانش و انديشه معاصر، 1382.

2ـ محمد تقي فلسفي، جوان از نظر عقل و احساسات، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1384.

3ـ علي حسن زاده، جوانان از نگاه معصومان ـ عليهم السلام ـ، قم، راه سبز، 1381.

4ـ سيد حميد فتاحي، با جوانان در ساحل خوشبختي، نشر الهادي، 1377.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

[1] . آمدي، عبد الواحد، غرر الحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبليغات اسلامي، 1369، ص 449.

[2] . کليني، محمد بن يعقوب، روضه کافي، قم، دار الکتب الاسلاميه، 1348، ص 93.

[3] . فيض الاسلام، نهج البلاغه، ص 903.

[4] . همان، دشتي، حکمت 449.

[5] . محمدي ري شهري، ميزان الحکمه، دار الحديث، 1416 ق، ج5، ص 9.

نور عليزاده - مركز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه

منبع : اندیشه قم