51
وَ مِنْ كِتاب لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ
از نامه هاى آن حضرت است
اِلى عُمّالِهِ عَلَى الْخَراجِ
بـه مـأمـوران ماليـات
مِنْ عَبْدِ اللّهِ عَلِىٍّ اَميرِ الْمُؤْمِنينَ، اِلى اَصْحابِ الْخَراجِ:
از بنده خدا على امير مؤمنان ، به عاملان ماليات:
اَمَّا بَعْدُ، فَاِنَّ مَنْ لَمْ يَحْذَرْ ما هُوَ صائِرٌ اِلَيْهِ لَمْ يُقَدِّمْ لِنَفْسِهِ
اما بعد، هر كه از قيامتى كه به آن روى خواهد نهاد حذر نكند،
چيزى كه او را از بلاهاى آن روز
ما يُحْرِزُها. وَ اعْلَمُوا اَنَّ ما كُلِّفْتُمْ بِهِ يَسيرٌ، وَ اَنَّ ثَوابَهُ كَثيرٌ.
حفظ كند پيش نفرستاده. آگاه باشيد آنچه از تكاليف به عهده شماست
اندك است، و ثوابش بسيار.
وَ لَوْ لَمْ يَكُنْ فيما نَهَى اللّهُ عَنْهُ مِنَ الْبَغْىِ وَ الْعُدْوانِ عِقابٌ يُخافُ
اگر براى آنچه از جانب حق نهى شده مانند ستم و دشمنى كيفرى كه
از آن بترسند وجود نداشت،
لَكانَ فى ثَوابِ اجْتِنابِهِ ما لا عُذْرَ فى تَرْكِ طَلَبِهِ. فَاَنْصِفُوا
در ثواب اجتناب از آنها آنقدر هست كه عذرى براى مردم در ترك طلب
آنها نباشد. از جانب خود
النّاسَ مِنْ اَنْفُسِكُمْ، وَ اصْبِرُوا لِحَوائِجِهِمْ، فَاِنَّكُمْ خُزّانُ الرَّعِيَّةِ،
مردم را انصاف دهيد، و در برابر انجام حاجاتشان صبر كنيد، كه شما
خزانه داران رعيت،
وَ وُكَلاءُ الاُْمَّةِ، وَ سُفَراءُ الاَْئِمَّةِ. وَ لاتُحْشِمُوا اَحَداً عَنْ حاجَتِهِ،
و وكلاى ملّت، و نمايندگان پيشوايان هستيد. احدى را به خاطر نيازش نرنجانيد،
وَ لاتَحْبِسُوهُ عَنْ طَلِبَتِهِ. وَ لا تَبيعُنَّ لِلنّاسِ فِى الْخَراجِ كِسْوَةَ شِتاء
و او را از خواسته اش منع ننماييد. اثاث ضرورى زندگى ماليات دهنده
از قبيل لباس زمستانى
وَ لا صَيْف، وَ لا دابَّةً يَعْتَمِلُونَ عَلَيْها وَ لا عَبْداً، وَ لا تَضْرِبُنَّ اَحَداً
و تابستانى، و چهارپاى در دست كار و غلامش را نفروشيد،
براى گرفتن درهمى
سَوْطاً لِمَكانِ دِرْهَم، وَ لاتَمَسُّنَّ مالَ اَحَد مِنَ النّاسِ مَصَلٍّ
كسى را تازيانه نزنيد، به مال احدى از مردم چه مسلمان نمازگزار
و چه غيرمسلمانى كه در پناه اسلام
وَ لامُعاهَد، اِلاّ اَنْ تَجِدُوا فَرَساً اَوْ سِلاحاً يُعْدى بِهِ عَلى اَهْلِ
است دست درازى نكنيد، مگر اسب و سلاحى كه عليه اسلام به كار
الاِْسْلامِ، فَاِنَّهُ لايَنْبَغى لِلْمُسْلِم اَنْ يَدَعَ ذلِكَ فى اَيْدى اَعْداءِ
گرفته شود، زيرا سزاوار مسلمان نيست اسب و سلاح را در دست
دشمنان اسلام واگذارد
الاِْسْلامِ فَيَكُونَ شَوْكَةً عَلَيْهِ.
تا موجب شـوكت ايشان بر ضـد او شـود.
وَ لاتَدَّخِرُوا اَنْفُسكُمْ نَصيحَةً، وَ لاَ الْجُنْدَ حُسْنَ سيرَة،
از خيرخواهى نسبت به خويش، و خوشرفتارى با لشگر اسلام،
وَ لاَالرَّعِيَّةَ مَعُونَةً، وَ لادينَ اللّهِ قُوَّةً. وَ اَبْلُوا فى سَبيلِ اللّهِ
و يارى رساندن به رعيّت، و تقويت دين دريغ مكنيد. آنچه در راه خدا
مَا اسْتَوْجَبَ عَلَيْكُمْ، فَاِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ قَدِ اصْطَنَعَ عِنْدَنا وَ عِنْدَكُمْ اَنْ
بر شما واجب است انجام دهيد، زيرا خداى سبحان از ما و شما خواسته
كه او را به اندازه توانايى
نَشْكُرَهُ بِجُهْدِنا، وَ اَنْ نَنْصُرَهُ بِما بَلَغَتْ قُوَّتُنا، وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ
خود سپاسگزار باشيم، و در نهايت قدرت به ياريش برخيزيم، و
قدرتى نيست جز از جانب
الْعَلِىِّ الْعَظيمِ.
خــداونـد بـزرگ.