آفرينش جهان
اَنْشَأَ الْخَلْقَ اِنْشاءً، وَابْتَدَأَهُ ابْتِداءً، بِلارَوِيَّة اَجالَها،
بى سابقه ماده و موادْ مخلوقات را لباس هستى پوشاند،
و آفرينش را آغاز كرد، بدون به كارگيرى انديشه
وَلا تَجْرِبَة اسْتَفادَها، وَلا حَرَكَة اَحْدَثَها، وَلا هَمامَةِ نَفْس
و سود جستن از تجربه و آزمايش، و بدون آنكه حركتى از
خود پديد آورده، و فكر و خيالى كه ترديد
اضْطَرَبَ فيها. اَحالَ الاَْشْياءَ لاَِوْقاتِها، وَ لاءَمَ بَيْنَ
و اضطراب در آن روا دارد. موجودات را پس از به وجود آمدن
به مدار اوقاتشان تحويل داد، و بين اشياء گوناگون ارتباط و
مُخْتَلِفاتِها، و غَرَّزَ غَرائِزَها، وَ اَلْزَمَها اَشْباحَها، عَالِماً بِها قَبْلَ
هماهنگى برقرار كرد، ذات هر يك را اثر و طبيعتى معين داد،
و آن اثر را لازمه وجود او نمود، در حالى كه به تمام
ابْتِدائِها، مُحيطاً بِحُدُودِها وَ انْتِهائِها، عَارِفاً بِقَرائِنِها وَ اَحْنائِها.
اشياء پيش از به وجود آمدنشان دانا، و به حدود و انجام كارشان
محيط و آگاه، و به اجزا و جوانب همه آنها آگاه وآشنا بود.
ثُمَّ اَنْشَأَ سُبْحانَهُ فَتْقَ الاَْجْواءِ، وَ شَقَّ الاَْرْجاءِ، وَ سَكائِكَ الْهَواءِ.
سپس خداى سبحان جَوها را شكافت، و اطراف آن را بازگشود،
و فضاهاى خالى را در آن ايجاد كرد.
فَاَجْرى فيها ماءً مُتَلاطِماً تَيّارُهُ، مُتَراكِماً زَخّارُهُ. حَمَلَهُ عَلى مَتْنِ
آن گاه آبى را كه امواجش درهم شكننده، و خود انبوه و متراكم بود
در آن فضاى باز شده روان نمود. آن را بر پشت
الرِّيحِ الْعاصِفَةِ، وَ الزَّعْزَعِ القاصِفَةِ، فَاَمَرَها بِرَدِّهِ،
بادى سخت وزان و جنباننده و بركننده و شكننده بار كرد،
به آن باد فرمود تا آب را از جريان بازدارد،
وَ سَلَّطَها عَلى شَدِّهِ، وَ قَرَنَها اِلى حَدِّهِ. الْهَواءُ مِنْ
و آن را بر نگهدارى آب تسلّط داد، و باد را براى حفظ حدود
و جوانب آب قرين گماشت. فضا در زير باد
تَحْتِها فَتيقٌ، وَ الْماءُ مِنْ فَوْقِها دَفيقٌ. ثُمَّ اَنْشَاَ سُبْحانَهُ ريحاً
نيرومندْ گشاده و باز، و آب جهنده بالاى سر آن در جريان.
سپس باد ديگرى به وجود آورد
اعْتَقَمَ مَهَبَّها، وَ اَدامَ مَرَبَّها، وَ اَعْصَفَ مَجْراها، وَ اَبْعَدَ مَنْشاها،
كه منشأ وزش آن را مهاركرد، وپيوسته ملازم تحريك آبش قرارداد،
و آن را به تندى وزانيد، و از جاى دورش برانگيخت،
فَاَمَرَها بِتَصْفيقِ الْماءِ الزَّخّارِ، وَ اِثارَةِ مَوْجِ الْبِحارِ،
آن را به برهم زدن آب متراكم، و برانگيختن امواج دريا فرمان داد.
فَمَخَضَتْهُ مَخْضَ السِّقاءِ، وَ عَصَفَتْ بِهِ عَصْفَها
باد فرمان گرفته آب را همچون مشك شيركه براى گرفتن كره بجنبانند
به حركت آورد، وآن گونه كه درفضاى خالى
بِالْفَضاءِ، تَرُدُّ اَوَّلَهُ اِلى آخِرِهِ، وَ ساجِيَهُ اِلى مائِرِهِ، حَتّى عَبَّ
مى وزد برآن سخت وزيد، اولش را به آخرش، و ساكنش را به
متحركش برمى گردانْد، تا آنكه انبوهى از آب
عُبابُهُ، وَ رَمى بِالزَّبَدِ رُكامُهُ، فَرَفَعَهُ فى هَواء مُنْفَتِق،
به ارتفاع زيادى بالا آمد، و آن مايه متراكم كف كرد، آن گاه
خداوند آن كف را در هواى گشاده
وَ جَوٍّ مُنْفَهِق، فَسَوّى مِنْهُ سَبْعَ سَموات، جَعَلَ سُفْلاهُنَّ مَوْجاً
و فضاى فراخ بالا برد، و آسمانهاى هفتگانه را از آن كف ساخت،
پايين ترين آسمان را به صورت موجى
مَكْفُوفاً، وَ عُلْياهُنَّ سَقْفاً مَحْفُوظاً، وَ سَمْكاً مَرْفُوعاً،
نگاه داشته شده، و بالاترين آن را به صورت سقفى محفوظ و
طاقى برافراشته قرار داد،
بِغَيْرِ عَمَد يَدْعَمُها، وَ لا دِسار يَنْظِمُها. ثُمَّ زَيَّنَها بِزينَةِ الْكَواكِبِ،
بدون ستونى كه آنها را برپا دارد، و بى ميخ و طنابى كه نظام آنها
را حفظ كند. آن گاه آسمان را به زيور ستارگان
وَ ضِياءِ الثَّواقِبِ، وَ اَجْرى فيها سِراجاً مُسْتَطيراً، وَ قَمَراً مُنيراً،
و روشنى كواكب درخشان آرايش داد، و آفتاب فروزان و ماه درخشان را
فى فَلَك دائِـر، وَ سَقْف سائِـر، وَ رَقيـم مائِـر.
در آن كه فلكى گردان و سقفى روان و صفحه اى جنبان بود روان ساخت.
منبع: سایت عرفان