وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  عِظَمُ الْخالِقِ عِنْدَكَ يُصَغِّرُ الْمَخْلُوقَ

و آن حضرت فرمود: عظمت خالق هستى نزد تو، آفريده شده را

فى عَـيْـنَـيْـكَ.

در نظرت كوچك مى كند.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  تَوَّقُوا الْبَرْدَ فى اَوَّلِهِ، وَ تَلَقَّوْهُ فى آخِرِهِ،

و آن حضرت فرمود: سرما را در ابتدايش بپرهيزيد، و از آن در پايانش استقبال كنيد،

فَاِنَّهُ يَفْعَلُ فِى الاَْبْدانِ كَفِعْلِهِ فِى الاَْشْجارِ، اَوَّلُهُ يُحْرِقُ،

كه سرما با بدنها آن گونه مى كند كه با درختان، ابتدايش مى سوزاند،

وَ آخِرُهُ يُورِقُ.

و آخرش برگ مى روياند.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  عَجِبْتُ لِلْبَخيلِ يَسْتَعْجِلُ الْفَقْرَ

و آن حضرت فرمود: از بخيل در عجبم كه به فقرى مى شتابد

الَّذى مِنْهُ هَرَبَ، وَ يَفُوتُهُ الْغِنَى الَّذى اِيّاهُ طَلَبَ، فَيَعيشُ

كه از آن مى گريخته، و ثروتى را از دست مى دهد كه آن را مى جسته،

فِى الدُّنْيا عَيْشَ الْفُقَراءِ، وَ يُحاسَبُ فِى الاْخِرَةِ حِسابَ

در دنيا همچون تهيدستان زندگى مى كند، و در آخرت همچون ثروتمندان

الاَْغْنِياءِ. وَ عَجِبْتُ لِلْمُتَكَبِّرِ الَّذى كانَ بِالاَْمْسِ نُطْفَةً،

به حسابش مى رسند. و از متكبّر شگفت زده ام كه ديروز نطفه،

وَ يَكُونُ غَداً جيفَةً. وَ عَجِبْتُ لِمَنْ شَكَّ فِى اللّهِ وَ هُوَ يَرى

و فردا مردار است. و از آن كه در خدا شك دارد در عجبم در حالى كه آفريده هاى خدا را

خَلْقَ اللّهِ. وَ عَجِبْتُ لِمَنْ نَسِىَ الْمَوْتَ وَ هُوَ يَرَى مَنْ يَمُوتُ.

مى بيند. و عجب دارم از كسى كه مرگ را فراموش نموده و حال اينكه مردگان را با چشم مى بيند.

وَ عَجِبْتُ لِمَنْ اَنْكَرَ النَّشْاَةَ الاُْخْرى وَ هُوَ يَرَى النَّشْاَةَ

و ازآن كه زنده شدن در آن جهان را قبول ندارد درشگفتم و حال اين كه ساخته شدنش را

الاُْولى. وَ عَجِبْتُ لِعامِر دارَ الْفَناءِ، وَ تارِك دارَ الْبَقاءِ.

در اين جهان مى بيند. و در تعجبم از كسى كه سراى فانى را آباد مى كند، و خانه باقى را وامى گذارد.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  مَنْ قَصَّرَ فِى الْعَمَلِ ابْتُلِىَ بِالْهَمِّ.

و آن حضرت فرمود: كسى كه در عمل كوتاهى ورزد دچار اندوه مى شود.

وَ لا حاجَةَ لِلّهِ فيمَنْ لَيْسَ لِلّهِ فى مالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصيبٌ.

آن را كه در مال و جانش سهمى براى خدا نيست برايش راهى به سوى رحمت خدا نمى باشد.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  لاََنْسُبَنَّ الاِْسْلامَ نِسْبَةً لَمْ يَنْسُبْها اَحَدٌ

و آن حضرت فرمود: اسلام را آنچنان معنى كنم كه احدى پيش از من به

اين صورت معنا

قَبْلى: الاِْسْلامُ هُوَ التَّسْليمُ، وَالتَّسْليمُ هُوَ الْيَقينُ، وَ الْيَقينُ

نكرده باشد: اسلام همان تسليم بودن، و تسليم همان باور، و باور

هُوَ التَّصْديقُ، وَالتَّصْديقُ هُوَ الاِْقْرارُ، وَ الاِْقْرارُ هُوَ الاَْداءُ،

همان قبول كردن، و قبول كردن همان اقرار، و اقرار همان ادا نمودن،

وَ الاَْداءُ هُوَ الْعَمَلُ.

و ادا نمودن همان عمل كردن است.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  غيرَةُ الْمَرْاَةِ كُفْرٌ، وَ غيرَةُ الرَّجُلِ ايمانٌ.

و آن حضرت فرمود: غيرت زن بر شوهرش كفر، و غيرت مرد بر همسرش ايمان است.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  طُوبى لِمَنْ ذَلَّ فى نَفْسِهِ، وَ طابَ كَسْبُهُ،

و آن حضرت فرمود: خوشا به حال كسى كه نزد خود خوار، و كسبش پاك،

وَ صَلَحَتْ سَريرَتُهُ، وَ حَسُنَتْ خَليقَتُهُ، وَ اَنْفَقَ الْفَضْلَ مِنْ

و باطنش شايسته، و اخلاقش نيكوست، اضافه مالش را

مالِهِ، وَ اَمْسَكَ الْفَضْلَ مِنْ لِسانِهِ، وَ عَزَلَ عَنِ النّاسِ شَرَّهُ،

انفاق مى كند، و زبان را از پرگويى حفظ مى نمايد، و شرّش را از مردم دور مى دارد،

وَ وَسِعَتْهُ السُّنَّةُ، وَ لَمْ يُنْسَبْ اِلَى الْبِدْعَةِ.

و اجراى سنّت پيامبر بر او سخت نيايد، و به بدعت گرايى متّهم نشده است.

[ اَقُولُ: وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَنْسُبُ هذَا الْكَلامَ اِلى رَسُولِ اللّهِ

مؤلف: گروهى از مردم اين كلام و قطعه قبل از اين را به پيامبر

صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ كَذلِكَ الَّذى قَبْلَهُ.]

صلّـى اللّـه عليـه و آلـه نسبـت داده انـد.

   وَ قَدْ تَبِعَ جَنازَةً فَسَمِعَ رَجُلاً يَضْحَكُ، فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: كَاَنَّ

امام دنبال جنازه اى مى رفت شنيد مردى مى خندد، فرمود: گويا

الْمَوتَ فيها عَلى غَيْرِنا كُتِبَ، وَ كَاَنَّ الْحَقَّ فيها عَلى غَيْرِنا

مردن در اين جهان را براى غير ما ثبت كرده اند، و انگار حق بر غير

ما وَجَبَ، وَ كَاَنَّ الَّذى نَرى مِنَ الاَْمْواتِ سَفْرٌ عَمّا قَليل اِلَيْنا

واجب شده، و خيال مى كنى مردگانى كه مى بينيم مسافرانى هستند كه به زودى به جانب ما

راجِعُونَ، نُبَوِّئُهُمْ اَجْداثَهُمْ، وَ نَأْكُلُ تُراثَهُمْ، كَاَنّا

بازمى گردند، آنان را در قبرهايشان مى نهيم و ارثشان را مى خوريم، گويى

مُخَلَّدُونَ بَعْدَهُمْ، ثُمَّ قَدْ نَسينا كُلَّ واعِظ وَ واعِظَة،

وَ رُمينا ما پس از آنها جاودان خواهيم بود، كه پند پنددهندگان را از ياد برديم، و نشانه

بِكُلِّ فادِح وَ جائِحَة.

هر بلاى سخت و سنگين شديم.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  شَتّانَ ما بَيْنَ عَمَلَيْنِ: عَمَل تَذْهَبُ لَذَّتُهُ

و آن حضرت فرمود: چه اندازه بين دو عمل فاصله است: عملى كه لذّتش از بين برود

وَ تَبْقى تَبِعَتُهُ، وَ عَمَل تَذْهَبُ مَؤُونَتُهُ وَ يَبْقى اَجْرُهُ.

و زيانش بماند. و عملى كه رنجش پايان پذيرد و اجرش باقى ماند.

 وَ سُئِلَ عَلَيْهِ السّلامُ: عَنْ قُرَيْش فَقالَ:  اَمّا بَنُومَخْزُوم فَرَيْحانَةُ

در رابطه با قريش از حضرت سؤال شد فرمود: اما بنى مخزوم گل خوشبوى

قَرَيْش، نُحِبُّ حَديثَ رِجالِهِمْ، وَ النِّكاحَ فى نِسائِهِمْ.

قريشند، گفتار مردانشان، و ازدواج با زنانشان را دوست داريم.

وَ اَمّا بَنُوعَبْدِشَمْس: فَاَبْعَدُها رَأْياً، وَ اَمْنَعُها لِما وَراءَ ظُهُورِها.

اما فرزندان عبد شمس دورانديش تر، و موقع حوادث نيرومندترند.

وَ اَمّا نَحْنُ فَاَبْذَلُ لِما فى اَيْدينا، وَ اَسْمَحُ عِنْدَ الْمَوْتِ

و اما ما بنى هاشم از آنچه در دست داريم بخشنده تر، و به وقت بذل جان

بِنُفُوسِنا، وَ هُمْ اَكْثَرُ وَ اَمْكَرُ وَ اَنْكَرُ، وَ نَحْنُ اَفْصَحُ

سخاوتمندتريم. فرزندان عبد شمس در عدد بيشتر و مكارتر و بدكردارترند،

و ما فصيح تر وَ اَنْصَحُ وَ اَصْبَحُ.

و خيرخواه تر و خوشروتريم.