128

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

فيما يُخْبِرُ بِهِ عَنِ الْمَلاحِمِ بالبَصْرَة

كه در آن از پيشامدها و فتنه هاى بصره خبر مى دهد

يا اَحْنَفُ، كَاَنّى بِهِ وَ قَدْ سارَ بِالْجَيْشِ الَّذى لايَكُونُ لَهُ غُبارٌ

اى احنف، گويا او را مى بينم با ارتشى به راه افتاده كه نه غبار دارد

وَ لا لَجَبٌ، وَ لا قَعْقَعَةُ لُجُم، وَ لاحَمْحَمَةُ خَيْل. يُثيرُونَ الاَْرْضَ

نه هياهو، و نه صداى لجام مركبها، و نه شيهه اسبان! و با پاهاى خود كه

ادامه »

127

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

لِلْخَوارِجِ اَيْضاً

باز هم به خـوارج

فَاِنْ اَبَيْتُمْ اِلاّ اَنْ تَزْعُمُوا اَنّى اَخْطَأْتُ وَ ضَلَلْتُ، فَلِمَ تُضَلِّلُونَ

اگر به گمان خود جز اين را قبول نكنيد كه من اشتباه كردم و گمراه شدم، چرا همه امّت

عامَّةَ اُمَّةِ مُحَمَّد صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِضَلالى، وَ تَأْخُذُونَهُمْ

محمّد صلّى اللّه عليه وآله را به گمراهى من گمراه مى دانيد، و آنان را به خطاى من مؤاخذه

ادامه »

126

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

لَمّا عُوتِبَ عَلى تَصْييرِهِ النّاسَ اِسْوَةً فِى الْعَطاءِ مِن غَيْرِ تَفضيلِ اُولِى السّابِقاتِ وَ

وقتى با تندى به او گفتند كه چرا در تقسيم بيت المال ميان همه مساوات مى كند و سابقه و شرافت افراد

الشَّــرَفِ

را در نظر نمى گيرد

اَتَأْمُرُونّى اَنْ اَطْلُبَ النَّصْرَ بِالْجَوْرِ فيمَنْ وُلِّيتُ عَلَيْهِ؟!

آيا به من امر مى كنيد تا با ستم كردن در حق كسانى كه بر آنان حكومت دارم پيروزى بجويم؟!

ادامه »

125

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

فِى الْخَوارِجِ لَمّا اَنْكَروا تَحكيمَ الرِّجالِ وَ يَذُمُّ فيهِ اَصْحابَهُ فِى

در رابطه با خوارج وقتى كه حَكَميت را انكار كردند، در اين كلام اصحاب خود را نسبت

التَّحْكيمِ، فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:

به حكميت سرزنش مى نمايد. فرمود:

اِنّا لَمْ نُحَكِّمِ الرِّجالَ وَ اِنَّما حَكَّمْنَا الْقُرْآنَ، وَ هذَا الْقُرْآنُ اِنَّما هُوَ

ما مردمان را حَكَم قرار نداديم، قرآن را حَكَم كرديم، و اين قرآن خطى است

ادامه »

124

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

فى حَثِّ اَصْحابِهِ عَلَى الْقِتال

در ترغيب يارانش به جهاد

فَقَدِّمُوا الدِّارِعَ، وَ اَخِّرُوا الْحاسِرَ، وَ عَضُّوا عَلَى الاَْضْراسِ فَاِنَّهُ

زره پوش را پيش اندازيد، و بى زره را پشت سر قرار دهيد، دندانها را به هم بفشاريد كه در برابر

اَنْبى لِلسُّيُوفِ عَنِ الْهامِ، وَالْتَوُوا فى اَطْرافِ الرِّماحِ فَاِنَّهُ اَمْوَرُ

فرود آمدن شمشيرها بر فرق سر پايدارتر است، در برابر نوك نيزه ها خود را به پچيد كه در ردّ نيزه دشمن اثرش

ادامه »

123

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

قالَهُ لاَِصْحابِهِ فى ساحَةِ الحَرْبِ بِصِفّين

كه هنگام نبرد صفين به يارانش فرمود

وَ اَىُّ امْرِىء مِنْكُمْ اَحَسَّ مِنْ نَفْسِه رِباطَةَ جَأْش عِنْدَ اللِّقاءِ،

هر مردى از شما به وقت رويارويى با دشمن در خود قوّت قلب حس مى كند،

وَ رَأى مِنْ اَحَد مِنْ اِخْوانِهِ فَشَلاً، فَلْيَذُبَّ عَنْ اَخيهِ بِفَضْلِ نَجْدَتِهِ

و در يكى از برادرانش سستى و ترس مى بيند، به خاطر اين فضيلت شجاعتى كه به او عنايت شده

ادامه »

122

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

قالَهُ لِلْخَوارِجِ وَ قَدْ خَرَجَ اِلى مُعَسْكَرِهِمْ وَ هُمْ مُقيمُونَ عَلى اِنْكارِ الْحُكُومَةِ،

در خطاب به خوارج، وقتى به لشگرگاه آنان رفت در حالى كه بر انكار داورى

حَكَمين اصرار داشتند،

فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:

فــرمــود :

اَكُلُّكُمْ شَهِدَ مَعَنا صِفّينَ؟ ] فَقالُوا: مِنّا مَنْ شَهِدَ، وَ مِنّا مَنْ

آيا همه شما در صفّين حاضر بوديد؟ گفتند: گروهى حاضر بوديم و عده اى

ادامه »

 121

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

بَعْدَ لَيْلَةِ الْهَريرِ

بعد از ليلة الهرير

[  وَ قَدْ قامَ اِلَيْهِ رَجُلٌ مِنْ اَصْحابِهِ فَقالَ: نَهَيْتَنا عَنِ الْحُكُومَةِ ثُمَّ اَمَرْتَنا بِها،

مردى از يارانش به پا خاست و گفت: ما را از قبول حَكَميت نهى كردى سپس به آن امر نمودى،

فَلَمْ نَدْرِ اَىُّ الاَْمْرَيْنِ اَرْشَدُ؟ فَصَفَّقَ عَلَيهِ السَّلامُ اِحْدى يَدَيْهِ عَلَى الاُْخْرى

ما نفهميديم كدام دستور شما صحيح است؟ اميرالمؤمنين عليه السّلام يكى از دو دست مبارك را بر ديگرى زد

ثُمَّ قالَ:]

و فـرمـود:

ادامه »

120

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

در فضيلت خود و موعظه ياران

تَاللّهِ لَقَدْ عُلِّمْتُ تَبْليغَ الرِّسالاتِ، وَ اِتْمامَ الْعِداتِ، وَ تَمامَ

به خدا سوگند كه تبليغ احكام الهى، و تحقق بخشيدن وعده ها(ى حق)، و همه

الْكَلِماتِ. وَ عِنْدَنا اَهْلَ الْبَيْتِ اَبْوابُ الْحِكَمِ، وَ ضِياءُ الاَْمْرِ.

كلمات به من تعليم داده شده. ابواب حكمت و روشنى امر نزد ما اهل بيت است.

ادامه »

119

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

وَ قَدْ جَمَعَ النّاسَ وَ حَضَّهُمْ عَلى الْجِهادِ فَسَكَتُوا مَلِيّاً، فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:

زمانى كه مردم را جمع نمود و آنان را به جهاد ترغيب فرمود و آنان ساعتى خاموش ماندند، حضرت فرمود:

ما بالُكُمْ؟ اَمُخْرَسُونَ اَنْتُمْ؟ فَقال قَوْمٌ مِنْهُمْ: يا اَميرَالْمُؤْمِنينَ، اِنْ سِرْتَ سِرْنا مَعَكَ.

شما را چه شده؟ مگر لال هستيد؟ عده اى گفتند: يا اميرالمؤمنين اگر شما حركت كنيد ما هم حركت مى كنيم،

ادامه »