معناي فاطمه از نظر لغت

فاطمه اسم فاعل و تاي آخر آن به خاطر تأنيث است. اسم فاعل مذكر آن” فاطم” مي باشد و از ” فطم، يفطم” گرفته شده و مصدر آن فطم و فطام است و به معناي بريدن، جدا شدن و گرفتن مي آيد.

معناي فاطمه در روايات

1- دور از شر و بدي

امام صادق عليه السلام در اين مورد فرمود:

“… فطمت من الشر…”

به سبب اينكه شرو بدي از آن حضرت دور و جدا شد او را فاطمه ناميدند.

2- دوري خود و شيعيانش از آتش جهنم

رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم فرمود:

من دخترم را فاطمه ناميدم براي آنكه خداوند بزرگ او و دوستدارانش را از آتش جهنم جدا و دور نمود.

3- دوري دشمنانش از محبتش

رسول مكرم اسلام صل الله عليه و آله  و سلم فرمود:

دخترم فاطمه ناميده شد براي آنكه دشمنانش از محبت او جدا شدند.

4- قطع اميد دشمنان از رسيدن به امامت و رهبري

امام سجاد عليه السلام مي فرمايد:

هنگامي كه حضرت فاطمه عليها السلام متولد شد، خداوند بزرگ او را فاطمه ناميد به علت فرزنداني كه از او متولد شدند، زيرا با ولادت فرزندان فاطمه عليها السلام دشمنان در طمع و توطئه اي كه داشتند شكست خوردند. بر همين اساس فاطمه ، فاطمه ناميده شد زيرا آن حضرت با ولادتش دشمنان را در اهدافشان نااميد نمود.

5- دور شده از جهل و داراي علم فطري

امام محمد باقر عليه السلام فرمود:

زماني كه حضرت فاطمه عليهاالسلام متولد شد، خداوند بزرگ به فرشته اي وحي نمود و آن فرشته نام فاطمه را بر زبان پيامبر صل الله عليه و آله و سلم جاري كرد و سپس آن ملك من فاطمه را به وسيله علم شير دادم( يعني به سبب علم، جهل از او دور گرديد و حضرت فاطمه عليها السلام علومش فطري و ذاتي و لدني است) و من فاطمه را از خوني كه همه بانوان مي بينند دور كردم و او هميشه طاهره و پاك مي باشد.

6- عاجز از شناخت حقيقت فاطمه

حضرت محمد صل لله عليه السلام فرمود:

دخترم را فاطمه ناميدم به خاطر اينكه مردم از شناخت حقيقت فاطمه عاجز هستند.

7- دوري از لذات و شهوات دنيا

رسول مكرم اسلام صل الله عليه و آله و سلم فرمود:

دخترم فاطمه را فاطمه ناميدم زيرا از دنيا و لذت ها و شهوات دنيا دوري و پرهيز كرد(و تمام وجودش را ايمان و عشق به ساحت حضرت حق پر كرده بود).

8- رسول مكرم اسلام صل الله عليه و آله و سلم فرمود:

دخترم فاطمه را فاطمه ناميدم به خاطر آنكه در عالم مثل و مانند ندارد.

9- برتر از همه زنان

امام صادق عليه السلام فرمود:

دخترم را فاطمه ناميدم به علت اينكه از زنان عصرش از نظر فظيلت و دين و حسب جدا است (و بر همه برتري دارد).

منبع: اسد الله محمدي نيا، فاطمه الگوي همه، قم، 1392.