وَ مِنْها يَعْنى آلَ النَّبِىِّ عليهم السّلام

قسمتى از آن درباره آل پيامبر عليهم السّلام است

هُمْ مَوْضِعُ سِرِّهِ، وَلَجَأُ اَمْرِهِ، وَ عَيْبَةُ عِلْمِهِ، وَ مَوْئِلُ حُكْمِهِ،

اهل بيت رسول جايگاه راز حق، و پناهگاه امر يزدان، و ظرف علم رحمان، و مرجع دستور خدا،

وَ كُهُوفُ كُتُبِهِ، وَ جِبالُ دينِهِ. بِهِمْ اَقامَ انْحِناءَ ظَهْرِهِ،

و مخازن كتابهاى پروردگار، و كوههاى پشتوانه دين الهى اند. به وسيله آنان كژيهاى دين را راست،

وَ اَذْهَبَ ارْتِعادَ فَرائِصِهِ.

و لرزش بدنـه آييـن را آرام نمـود.

وَ مِنْها يَعْنى قَوْماً آخَرينَ

قسمتى از آن درباره قومى ديگر

زَرَعُوا الْفُجُورَ، وَ سَقَوْهُ الْغُرُورَ، وَ حَصَدُوا الثُّبُورَ.

مخالفان حق بذر نافرمانى و انحراف پاشيدند، و آب فريب پاى آن ريختند، و بدبختى و سقوط درو كردند.

ادامه »

 وَ قالَ عَلَيْهِ السّلامُ، وَ قَدْ عَزَّى الاَْشْعَثَ بْنَ قَيْس عَنِ ابْن لَهُ:

و آن حضرت، اشعث را به خاطر مرگ فرزندش اين گونه تسليت داد:

يا اَشْعَثُ، اِنْ تَحْزَنْ عَلَى ابْنِكَ فَقَدِ اسْتَحَقَّتْ مِنْكَ ذلِكَ

اى اشعث، اگر بر فرزندت غمگينى سزاوارى كه اين لازمه

الرَّحِمُ، وَ اِنْ تَصْبِرْ فَفِى اللّهِ مِنْ كُلِّ مُصيبَة خَلَفٌ.

خويشاوندى است، و اگر صبر كنى خدا را در هر مصيبتى پاداشى است.

يا اَشْعَثُ، اِنْ صَبَرْتَ جَرى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ اَنْتَ مأْجُورٌ،

اى اشعث، اگر صبر كنى تقدير الهى بر تو جارى شده و اجر خواهى برد،

وَ اِنْ جَزِعْتَ جَرى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ اَنْتَ مَأْزُورٌ. يا اَشْعَثُ،

و اگر بى تابى كنى تقدير الهى بر توجارى شده و گناهكار خواهى شد. اى اشعث،

ابْنُكَ سَرَّكَ وَ هُوَ بَلاءٌ وَ فِتْنَةٌ، وَ حَزنَكَ

فرزندت تو را خوشحال كرددرحالى كه براى توامتحان وآزمايش بود، وغمگينت ساخت

وَ هُوَ ثَوابٌ وَ رَحْمَةٌ.

در حالى كه براى تو ثواب و رحمت است.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  لَوْ لَمْ يَتَوَعَّدِ اللّهُ عَلى مَعْصِيَتِهِ،

و آن حضرت فرمود: اگر خداوند در برابر گناه، تهديد به عذاب نكرده بود،

لَكانَ يَجِبُ اَنْ لا يُعْصى شُكْراً لِنِعَمِهِ.

هرآينـه واجـب بود به خاطر شـكر نعمتش نافرمانى نشـود.
 
      

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  كانَ لى فيما مَضى اَخٌ فِى اللّهِ،

و آن حضرت فرمود: مرا در گذشته برادرى خدايى بود،

وَ كانَ يُعْظِمُهُ فى عَيْنى صِغَرُ الدُّنْيا فى عَيْنِهِ. وَ كانَ خارِجاً

كوچكى دنيا در نظرش او را در نظرم بزرگ مى نمود. از سلطه

مِنْ سُلْطانِ بَطْنِهِ، فَلايَشْتَهى ما لايَجِدُ، وَلايُكْثِرُ اِذا وَجَدَ.

شكمش آزاد بود، آنچه نمى يافت آرزو نمى كرد، و هرگاه مى يافت زياده روى نداشت.

وَ كانَ اَكْثَرَ دَهْرِهِ صامِتاً، فَاِنْ قالَ بَذَّ الْقائِلينَ، وَ نَقَعَ

اكثر روزگارش را خاموش بود، و اگر مى گفت بر گويندگان غالب مى شد، و تشنگى پرسندگان

غَليلَ السّائِلينَ. وَ كانَ ضَعيفاً مُسْتَضْعَفاً، فَاِنْ جاءَ الْجِدُّ

را به زلال معرفت فرومى نشاند. افتاده بود و او را ناتوان مى شمردند، ولى بهوقت جدّ و

فَهُوَ لَيْثٌ غاد وَ صِلُّ واد. لايُدْلى بِحُجَّة حَتّى يَأْتِىَ

جهاد شير خشمگين و مار زهرآگين بود. تا نزد قاضى نمى آمد اقامه

قاضِياً. وَ كانَ لايَلُومُ اَحَداً عَلى ما يَجِدُ الْعُذْرَ فى مِثْلِهِ

حجّت نمى كرد. احدى را به كارى كه در مثل آن عذر مى يافت ملامت

حَتّى يَسْمَعَ اعْتِذارَهُ. وَ كانَ لايَشْكُو وَجَعاً اِلاّ عِنْدَ بُرْئِهِ.

نمى نمود تا عذرش را بشنود. دردى را جز به وقت بهبوديش شكايت نمى كرد.

وَ كانَ يَقُولُ ما يَفْعَلُ، وَ لايَقُولُ ما لايَفْعَلُ. وَ كانَ اِذا غُلِبَ

چيزى را كه مى گفت انجام مى داد، و آنچه را عمل نمى كرد نمى گفت. اگر در سخن

عَلَى الْكَلامِ لَمْ يُغْلَبْ عَلَى السُّكُوتِ، وَ كانَ عَلى ما يَسْمَعُ

بر او غالب مى شدند در سكوت مغلوب نمى شد، و بر شنيدن

اَحْرَصَ مِنْهُ عَلى اَنْ يَتَكَلَّمَ. وَ كانَ اِذا بَدَهَهُ اَمْرانِ نَظَرَ

حريص تر از گفتن بود. هرگاه دو برنامه پيش مى آمد دقت مى كرد كه

اَيُّهُما اَقْرَبُ اِلَى الْهَوى فَيُخالِفُهُ. فَعَلَيْكُمْ بِهذِهِ الْخَلائِقِ

كدام به هواى نفس نزديك تر است پس آن را مخالفت مى نمود. بر شما باد به اين اوصاف

فَالْزَمُوها وَ تَنافَسُوا فيها، فَاِنْ لَمْ تَسْتَطيعُوها فَاعْلَمُوا اَنَّ

و ملازمت و رغبت به آنها، پس اگر همه آنها را قدرت نداريد بدانيد كه

اَخْذَ الْقَليلِ خَيْرٌ مِنْ تَرْكِ الْكَثيرِ.

به دست آوردن اندك بهتر از ترك بسيار است.
       

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  اِذا اَرْذَلَ اللّهُ عَبْداً حَظَرَ عَلَيْهِ الْعِلْمَ.

و آن حضرت فرمود: زمانى كه خداوند بنده اى را خوار كند دانش را از او منـع نمايد.
      

وَ قَدْ سُئِلَ عَنِ الْقَدَرِ فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: طَريقٌ مُظْلِمٌ فَلاتَسْلُكُوهُ،

آن حضرت را از قَدَر پرسيدند، فرمود: راهى است تاريك در آن نرويد،

وَ بَحْرٌ عَميقٌ فَلاتَلِجُوهُ، وَ سِرُّ اللّهِ فَلاتَتَكَلَّفُوهُ.

دريايى است عميق واردش نشويد، سرّى است خدايى براى كشف آن خود را به زحمت نيندازيد.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  ما قالَ النّاسُ لِشَىْء «طُوبى لَهُ» اِلاّ

و آن حضرت فرمود: مردم كسى را نگفتند «خوشا به حال او» مگر اينكه

وَ قَدْ خَبَاَ لَهُ الدَّهْرُ يَوْمَ سَوْء.

روزگار براى او روز بدى را پنهان كرد.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  كُلُّ مُعاجَل يَسْاَلُ الاِْنْظارَ، وَ كُلُّ

وآن حضرت فرمود:آن كه مرگش را به شتاب اراده كرده اندمهلت مى خواهد،وآن راكه مهلت داده اند

مُؤَجَّـل يَتَعَلَّلُ بِالتَّسْويفِ.

با به تأخير انداختن مهلت تعلّل مىورزد.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  قَطَعَ الْعِلْمُ عُذْرَ الْمُتَعَلِّلينَ.

و آن حضرت فرمود: دانش راه عذر را بر بهانه جويان بسته است.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  جاهِلُكُمْ مُزْدادٌ، وَ عالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ.

و آن حضرت فرمود: نادان شما آنچه را نبايد زياد مى كند، و

آگاه شما آنچه را بايد به تأخير مى اندازد