وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: [ الْعِلْمُ عِلْمانِ: مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ،
وآن حضرت فرمود: دانش دو نوع است: فطرى و شنيده شده،
وَ لايَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ اِذا لَمْ يَكُنِ الْمَطْبُوعُ.
اگر دانش فطرى در انسان نباشد دانش شنيدنى سودى ندهد.
|
موضوعات: "کتاب" یا "نهج البلاغه" یا "خطبه ها" یا "نامه ها" یا "حکمت ها" یا "زیبایی های اخلاق حجت الاسلام حبیب الله فرحزاد"
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: [ الْعِلْمُ عِلْمانِ: مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ، وآن حضرت فرمود: دانش دو نوع است: فطرى و شنيده شده، وَ لايَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ اِذا لَمْ يَكُنِ الْمَطْبُوعُ. اگر دانش فطرى در انسان نباشد دانش شنيدنى سودى ندهد.
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: الدّاعى بِلا عَمَل كَالرّامى بِلاوَتَر. و آن حضرت فرمود: ثواب خواهنده بى طاعت همچون تيرانداز بى كمـان است.
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: الْمَسْؤُولُ حُرٌّ حَتّى يَعِدَ. و آن حضرت فرمود: آن كه از او چيزى درخواست شده تا وعده نداده آزاد است. وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: لِكُلِّ امْرِئ فى مالِهِ شَريكانِ: الْوارِثُ و آن حضرت فرمود: هر انسانى را در ثروتش دو شريك است: وارث وَالْحَوادِثُ. و حــوادث . وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ از خطبه هاى آن حضرت است در دلدارى به تهيدستان و تأديب ثروتمندان اَمّا بَعْدُ، فَاِنَّ الاَْمْرَ يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ اِلَى الاَْرْضِ كَقَطَراتِ الْمَطَرِ پس از حمد حق، تقديرات آسمانى همانند دانه هاى باران اِلى كُلِّ نَفْس بِما قُسِمَ لَها مِنْ زِيادَة اَوْ نُقْصان، فَاِذا رَأى اَحَدُكُمْ بيش و كم به هر كسى در زمين بر اساس تقسيم الهى مى رسد، هرگاه يكى از شما لاَِخيهِ غَفيرَةً فى اَهْل اَوْ مال اَوْ نَفْس فَلاتَكُونَنَّ لَهُ فِتْنَةً، فَاِنَّ الْمَرْءَ اهل و مال و وجود برادر دينى خود را اضافه تر از خويش ديد بر او حسد نورزد، چه اينكه فرد مسلمان وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ از خطبه هاى آن حضرت است حينَ بَلَغَهُ خَبَرُ النّاكِثينَ بِبَيْعَتِهِ هنگامى كه خبر بيعت شكنان جمل به حضرتش رسيد اَلا وَ اِنَّ الشَّيْطانَ قَدْ ذَمَرَ حِزْبَهُ، وَ اسْتَجْلَبَ جَلَبَهُ، هش داريد كه شيطان گروهش را برانگيخته، و ارتش خود را از هر سو گرد آورده، لِيَعُودَ الْجَوْرُ اِلى اَوْطانِهِ، وَ يَرْجِعَ الْباطِلُ اِلى نِصابِهِ. وَ اللّهِ ما تا ستمگرى به محلش، و باطل به جايش برگردد. به خدا قسم آنان اَنْكَرُوا عَلَىَّ مُنْكَراً، وَلا جَعَلُوا بَيْنى وَ بَيْنَهُمْ نَصِفاً، وَ اِنَّهُمْ لَيَطْلُبُونَ ناشايسته اى از من نديدند، و بين من و خودشان انصاف ندادند، و از من حقى را مى خواهند كه خود وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ از خطبه هاى آن حضرت است در توجه به قيامت فَاِنَّ الْغايَةَ اَمامَكُمْ، وَ اِنَّ وَرَاءَكُمُ السّاعَةَ تَحْدُوكُمْ. همانا آخرت پيش روى شماست، و مقدمات قيامت از پشت سرْ شما را مى راند. تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا، فَاِنَّما يُنْتَظَرُ بِاَوَّلِكُمْ آخِرُكُمْ. سبكبار شويد تا ملحق گرديد، كه رفتگان شما را بازداشته اند تا آخرين شما به آنها ملحق گردند. اَقُولُ: اِنَّ هذَا الْكَلامَ لَوْ وُزِنَ بَعْدَ كَلامِ اللّهِ سُبْحانَهُ وَ بَعْدَ كَلامِ رَسُولِ اللّهِ صَلَّى مى گويم: اين سخن را پس از كلام حق و گفتار پيامبر صلّى اللّه عليه وآله اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِكُلِّ كَلام لَمالَ بِهِ راجِحاً، وَ بَرَّزَ عَلَيْهِ سابِقاً. فَاَمّا قَوْلُهُ عَلَيْهِ السَّلامُ: با هر سخن ديگر بسنجند بر آن برترى دارد، و از آن پيشى مى گيرد. اين كه فرمود: «تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا» فَما سُمِعَ كَلامٌ اَقَلُّ مِنْهُ مَسْمُوعاً، وَ لا اَكْثَرُ مَحْصُولاً، وَ ما اَبْعَدَ «سبكبار شويد تا ملحق گرديد» سخنى از اين كوتاه تر و پرمعناتر شنيده نشده، چه جمله اى غَوْرَها مِنْ كَلِمَة، وَ اَنْقَعَ نُطْفَتَها مِنْ حِكْمَة! وَ قَدْ نَبَّهْنا فى كِتابِ الْخَصائِصِ عَلى عميق، و سرچشمه اى از معرفت و حكمت است! و ما در كتاب خصائص عِظَمِ قَدْرِها وَ شَرَفِ جَوْهَرِها. عظمت و شرافت اين كلام را شرح داده ايم. منبع: سايت عرفان
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: لَوْ رَاَى الْعَبْدُ الاَْجَلَ وَ مَصيرَهُ و آن حضرت فرمود: اگر انسان مدت عمر و سرانجام خود را ببيند لاََبْغَضَ الاَْمَلَ وَ غُرُورَهُ. آرزو و غـرورش را دشـمن دارد.
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ فى صِفَةِ الْمُؤْمِنِ: الْمُؤْمِنُ بِشْرُهُ فى وَجْهِهِ، و آن حضرت در وصف مؤمن فرمود: شادى مؤمن در چهره اش، و حُزْنُهُ فى قَلْبِهِ. اَوْسَعُ شَىْء صَدْراً، وَ اَذَلُّ شَىْء نَفْساً. و اندوهش در دل اوست.از نظر تحمّل وسيع ترين موجود، و از نظراخلاق متواضع ترين مخلوق است. يَكْرَهُ الرِّفْعَةَ، وَ يَشْنَأُ السُّمْعَةَ! طَويلٌ غَمُّهُ، بَعيدٌ هَمُّهُ، برترى را خوش ندارد، و خودنمايى را دشمن دارد. اندوهش طولانى، و همّتش دوردست، كَثيرٌ صَمْتُهُ، مَشْغُولٌ وَقْتُهُ، شَكُورٌ صَبُورٌ، مَغْمُورٌ بِفِكْرَتِهِ، و سكوتش بسيار، و وقتش مشغول، و سپاس وشكيبايى اش فوق العاده، و غرق در فكرت خويش، ضَنينٌ بِخَلَّتِهِ، سَهْلُ الْخَليقَةِ، لَيِّنُ الْعَريكَةِ، و نسبت به اظهار حاجت بخيل است، اخلاقش سهل و آرام، و برخوردش هموار و نرم، نَفْسُهُ اَصْلَبُ مِنَ الصَّلْدِ، وَ هُوَ اَذَلُّ مِنَ الْعَبْدِ. و وجودش در امر دين از سنگ سخت تر، ونزد حق از برده ذليل تر است.
وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ: اِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ جَعَلَ الطّاعَةَ غَنيمَةَ و آن حضرت فرمود: خداوند سبحان طاعت را در وقتى سست اراده ها از آن الاَْكْياسِ عِنْدَ تَفْريطِ الْعَجَزَةِ. كوتاهى كنند غنيمت زيركان قرار داد. |