خروج از اعتدال
در حال غضب نباید به کاري دست زد؛ چون آدم عصبانی از حالت عادي خارج است
و اعتدال ندارد و تصمیماتش عاقلانه نیست.
علاوه بر آن تنها با شخصی که او را به جوش آورده است و موجب عصبانیت او شده
است، روبه رو نیست. ممکن است غضب او دامن هر کس را که در اطراف او باشد
بگیرد. در آن حالت ادب و نزاکتی وجود ندارد. امیرالمؤمنین(ع) چه زیبا به این نکته
اشاره فرموده اند:
لا اَدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛ در هنگام خشم و غضب ادبی نیست.
انسانی که غضب کرده است، تمام هم و غم او باید صرف خاموش کردن غضبش
باشد. میتواند با اندك آبی که میخورد، یا تغییر وضعیتی که میدهد، خود را آرام سازد.
حتی میتواند درگوشهاي خلوت کند تا فکر و اعصاب و روانش راحت شود. در حالت
غضب حتی عبادت، عبادت نیست، بلکه خسارت است. باید مواظب باشیم شیطان
ما را به جوش نیاورد. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند:
الغَضَبُ یُردي صاحِبَهُ وَ یُبدي مَعایِبَهُ؛ خشم و غضب صاحبش را هلاك میکند و
معایبش را آشکار میسازد.
یعنی خشم و غضب مایۀ رسوایی انسان است. انسان وقتی از حالت عادي خارج
شد، همۀ معایبش ظاهر میشود. مدتها عیوب خودش را از دیگران پنهان کرده است،
ولی با یک عصبانیت خودش را رسوا میکند.