تكريم علماي دين

در مكتب تابناك اسلام علما ودانشمندان از مقامي بس عظيم برخوردار و با اوصافي متعالي ستوده شده‎اند كه بعد از پيامبران و امامان (ع) كسي را ياري بر‎ابري درشأن ومرتبه با‌ آنان نيست، كه البته مراد دانشمنداني هستند كه وجودشان سرشار از عشق به پروردگار‎،‌ خدمت به بشريت و هدايت مردم است و عمل به علم را سرلوحة كار خود قرارداده‎اند.

آيات نوراني قرآن و روايات معصومين گوياي صادق بر اين مدعاست ‎. خداوند در قرآن مي‎فرمايد: «يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ»[1] «خداوند كساني از شما را كه ايمان آورده ‎اند و دانشمندان رادرجاتي برتري دهد.» «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ»[2] «آيا صاحبان علم و دانش با آنان كه نمي دانند يكسان هستند» « إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ»[3] «از بندگان خدا تنها علماء هستند كه از خدا مي ترسند‎.» و امام صادق(ع) در مورد مقام عالمان دين فرمودند: «ملائكه بالهاي خود را براي طالب علم مي‎گسترانند و موجودات زمين و آسمان، حتيّ ماهيان دريا براي او استغفار مي كنند، فضيلت عالم بر عابد همانند ماه شب چهارده بر بقية ستارگان است و «انّما العلماء ورثة‌الانبياء» « و به تحقيق دانشمندان وارثان انبياء الهي هستند».[4]

حال با توجّه به عظمت مقام عالمان رباّني، لزوم تكريم ايشان امري بديهي و اجتناب ناپذير است وتكريم ايشان تكريم حضرت حق(جل و علي)، انبياء الهي و ائمه است، لذا اميرمومنان(ع) فرمودند:‌ «مَن وقَّرَ عالمِاً وَقَّرَ رَبَّه»[5] «كسي كه عالمي را گرامي بدارد و تعظيم نمايد، پروردگارش را گرامي و بزرگ داشته است. از همين رو در روايات اهل بيت(ع) بر احترام بر عالمان دين و احتراز از تحقير و توهين به ايشان تأكيد فراوان شده است. «تواضَعُوا لِمَن طلبتم منه العلم»[6] «نسبت به كسي كه از او علم مي آموزيد فروتن باشيد.» (امام صادق(ع)) «اذا رأيتَ عالماً فكُن لَهُ خادماً»[7] «زماني كه به عالمي برخوردي خدمتگذار او باش» و در بيان ديگري اميرمؤمنان(ع) فرمودند: «از تحقير و كوچك كردن علماء بپرهيزيد كه اين عمل موجب خوار شدن انسان و كوچك شدن در چشم ديگران و گمان بد بردن نسبت به شخص خواهد شد.»[8] سيرة عملي بزرگان نيز بر احترام و تكريم علماء و دانشمندان بوده كه برآن اصرار فراوان داشته و پيوسته به طلّاب نيز سفارش مي نمودند چرا كه از اسباب مهمّ توفيق، تكريم بزرگان و به خصوص اساتيد است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] . مجادله /11.
[2] . زمر/ 9.
[3] . فاطر /25.
[4] . الاصول من الكافي - ج1- ص36 (دو جلدي) حد‎يث 1 باب ثواب العالم . از كتاب فضل العلم ـ مرحوم كليني ، باتصحيح و تعليق علي اكبرغفاري ـ ناشر مكتبة الصدوق /تهران / چاپ دوّم/ 1381 هـ ق.
[5] . تصنيف غررالحكم ودررالكلم ـ ص47 ج218 ـ عبدالواحد آمدي ـ دفتر تبليغات اسلا مي چاپ اول ـ (بي تا).
[6] . اصول كافي ـ همان باب صفة العلماء ، ج1، ص36.
[7] . غررالحكم (همان ) ـ ص47 ، حديث 217.
[8] . غررالحكم (همان ) 1 ص47 ج 216.