تأثير زمان و مكان در استجابت دعا
آنچه در اجابت دعاها و رسيدن به خواسته ها تأثير بسياري دارد و گاه در رديف شرايط و آداب دعا قرار گرفته و تلاش انسان نيازمند را به نتيجه مي رساند، استفاده از زمان و مكان شايسته به هنگام لب گشودن به دعا است. امام سجاد(ع) در روز عرفه چون با خداي خويش سخن مي گويد، شرافت عرفات و قداست آن را مطرح مي كند و چنين بيان مي كند؛
«… و اكنون به سوي تو آمده ام و در اين مكان كه شرافتش داده اي در مقابل درگاهت ايستاده ام به اميد رسيدن به آنچه كه نزد توست و تمايلم به سوي تو.»
و يا به هنگام اجازه گرفتن و در كنار سرداب مقدس حضرت مهدي(عج) در سامرا و در زيارت آن حضرت در آن مكان والا چنين مي خوانيم:
«پروزدگارا! به راستي كه اين بقعه اي است كه آن را پاكيزه گردانيدي و مكاني است كه شرافتش داده اي و علائم راهنمايي است كه آن را پاكيزه ساخته اي و جايي است كه راهنمايان توحيد در آن آشكار شده اند.»
تأثير زمان نيز در دعاها و مناجات پيشوايان معصوم عليهم السلام به گونه اي چشمگير نمايان است، همان گونه كه چون به ماه رمضان اشاره كرده اند آن را ماه نزول قرآن، هدايت مردمان و دلايلي از هدايت و فرقان(تشخيص حق از باطل) نام نهاده و زمان انابه و توبه و آزادي از آتش دوزخ بيان كرده اند. يا در تأويل «ليال عشر» در سوره ي والفجر، دهه ي ذي الحجه را مصداق تام و تمام آن ناميده اند. اين نگرش درس آموز در آموزه هاي زندگاني دخت رسول خدا(ص)، فاطمه زهرا(س) به خوبي مشاهده مي شود. از اين رو آن حضرت پس از جنگ احد، هر پنج شنبه، بر سرِ قبر حمزه سيدالشهداء به دعا و مناجات مي پرداخت و يا به هنگام فشار غاصبان و ستمگران چون آنان را تهديد به نفرين كرد تا شوي عزيز خود، امام علي(ع) را از چنگال ددمنشانه ي آنها رها سازد، مرقد مطهر رسول خدا(ص) را برگزيد و فرمود:
«يا سلمان! يريدون قتل عَليٍّ و ما عَلي صبرٌ فَدَعني حتّي اَتي قبر ابي فَاَنَشرنَّ شعري و اشقَّ حيبي و اصيحَ الي ربّي»
اي سلمان! آنان قصد جان علي را دارند، مرا به حال خود بگذار تا كنار قبر پدرم بروم، موهايم را پريشان سازم و گريبان چاك كنم و به درگاه خدا ناله سر دهم.
ديدگاه قدسي آن بانوي پاك و تابناك درباره زمان دعا و راز و نياز به گونه اي بود كه هماره به روز مبارك جمعه و ساعات پايان و هنگام غروب آفتاب آن توجه داشت. روزي مي گفت پدرم درباره جمعه مي فرمود:
«اِنَّ في الجمعه لساعهً لا يوافقها رجل مسلم يسأل الله عزّ و جل فيها خيراً الا اعطاه ايّاه فقلت يا رسول الله: اَيَهُ ساعهٍ هي؟ قال اذا توليّ نصفُ عينِ الشّمس للغروب»؛
در روز جمعه ساعتي است كه هر خواسته ي خير و نيكويي در آن ساعت به اجابت مي رسد.
پرسيدم: يا رسول الله كدام ساعت است؟
فرمود: آن گاه كه نصف قرص خورشيد در افق پنهان شود.
روش ها و بينش هاي حضرت زهرا(س) درباره ي يك زندگي زيبا/احمد لقماني