زینب علیها السلام دختر حضرت علی علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها در روز
پنجم جمادی الاولی سال پنجم یا ششم هجرت در مدینه منوره دیده به جهان گشود،
در پنج سالگی مادر خود را ازدست داد و از همان طفولیت با مصیبت آشنا شد در
دوران عمر با برکت خویش ، مشکلات ورنج های زیادی را متحمل شد ، ازشهادت
پدر و مادر گرفته تا شهادت برادران وفرزندان ، و حوادث تلخی چون اسارت و…را
تحمل کرد این سختیها ازاوفردی صبوروبردبار ساخته بود.
او را ام کلثوم کبری ، و صدیقه صغری می نامیدند از القاب آن حضرت ، محدثه ، عالمه
و فهیمه بود . از ویژگیهای آن حضرت می توان به نکات ذیل توجه داشت:
ایشان دارای علم الهی بودند به شهادت امام سجاد علیه السلام آنجا که به عمه شان
فرمودند : «انت عالمه غیر معلمه و فهمه غیر مفهمه»تو بی آنکه معلم داشته
باشی ؛ عالمه و دانشمند هستی.1
حضرت زینب علیها السلام نیزاز عاشقان عبادت و شب زنده داران عاشق بود .
وهیچ مصیبتی اورا از عبادت باز نداشت. امام سجاد علیه السلام می فرمایند :
«عمه ام زینب در مسیر کوفه تا شام همه نماز های واجب و مستحب را اقامه
نمود و در بعضی از منازل از شدت گرسنگی و ضعف ، نشسته نماز می گزارد.»2
ایشان درس ولایت مداری را خوب از مادرفرا گرفته بودند وآن را در کربلا به
عرصه ظهورگذاشتند با خطبه ای که در شهر کوفه ایراد کردند به معرفی و شناساندن
ولایت تلاش کردند . وفرمودند :«لکه ننگ کشتن فرزند آخرین پیامبر و سر چشمه
رسالت وآقای جوانان بهشت را چگونه خواهید شست.»
دخت زهرا غمخواربود آنکه قابش ازبلا سرشار بود
چو ن امام عصرش بیمار بود او ولایت را به دوشش می کشید
سخت او رسواگر کفاربود با طنین خطبه های حیدری
یکی دیگر از اوصاف زینب علیها السلام روحیه بخشی اوست . او بعد از شهادت مادر
روحیه بخش پدر و برادران بود ، بعد از شهادت امام حسن علیه السلام نقش مهمی
را برای تسلای بازماندگان ایفا کرد . پس از شهادت امام حسین علیه السلام و در طول
دوران اسارت ، این صفت نیکوی حضرت ظهور کرد. و در همه جا فرشته نجات
اسرا بود.
یکی از بارزترین اوصاف انسان کامل صبر و بردباری است .حضرت زینب علیها السلام از
این جهت در اوج کمال قرار دارند . ایشان در ماجرای کربلا این صفت را به ظهور رسانید.
یکی دیگر ازصفات حسنه انسانهای برترایثار است ودیگران را بر خود مقدم کردن
می باشد زینب مجلله در این صفت گوی سبقت را از دیگران ربوده است او در
ماجرای کربلا حتی ازسهمیه آب خویش استفاده نمی کرد و آن را به کودکان می داد.
از صفات بارز پروا پیشگان این است که خدا در نظرشان بزرگ و غیر او کوچک و
حقیر و فاقد ارزش می باشد . سر شجاعت اولیای خدا همین می باشد . زینب که خود
این چنین است او در خانواده شجاع تربیت شده ا ز شجاعت حیدری بهره گرفته و«شیر
زن هاشمی » لقب دارد چون مردان بر سر دشمن فریاد میزند ، توبیخشان میکند ،
تحقیرشان می کند ، واز کسی هراسی ندارد.
فصاحت و بلاغت سخنان حضرت زینب چنان بود که وجدان خفته مردم را در کوفه
و شام بیدار کرد و صدای گریه زن و مرد وپیر وجوان وخردسال بلند شد.
اینها نمو نه های از فضائل حضرت می باشند.آن بانوی بزرگوارسرانجام در پانزدهم
رجب سال 62 هجرت با کوله باری از غم اندوه دارفانی را وداع گفت.
میون همه دلها امون از دل زینب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ منتهی الامال ج 1 ص 298
2 ـ ریاحین الشریعه ج 3 ص 62
علامه و مرد بسیار دانا سید جعفر، از خویشاوندان بحرالعلوم طباطبایى ، در كتاب تحفه العالم چنین مى نویسد:
در جلالت قدر و بزرگى مقام و برترى شاءن و بزرگى حال و چگونگى او بس است آنچه در برخى از اخبار رسیده ، به اینكه زینب (س ) نزد امام حسین (ع ) در آمد و آن حضرت قرآن مى خواند، پس حضرت (چون دید زینب آمد) قرآن را بر زمین نهاد و براى اجلال و تعظیم و بزرگ داشتن او بر پاى ایستاد.