69

وَ مِنْ كِتاب لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از نامه هاى آن حضرت است

اِلَى الْحارِثِ الْهَمْدانِىِّ

به حـارث هَمْـدانى

وَ تَمَسَّكْ بِحَبْلِ الْقُرْآنِ وَ اسْتَنْصِحْهُ، وَ اَحِلَّ حَلالَهُ، وَ حَرِّمْ

به ريسمان قرآن چنگ زن و از آن طلب پند كن، حلالش را حلال،

و حرامش را

حَرامَهُ، وَ صَدِّقْ بِما سَلَفَ مِنَ الْحَقِّ، واعْتَبِرْبِما مَضى مِنَ الدُّنْيا

حرام شمار، به آنچه كه از حق گذشته است تصديق كن، از گذشته

جهان براى باقيمانده

ما بَقِىَ مِنْها، فَاِنَّ بَعْضَها يُشْبِهُ بَعْضاً، وَ آخِرَها لاحِقٌ بِاَوَّلِها،

آن پند گير، زيرا بعضى از آن شبيه بعض ديگر است، و انجامش

به آغازش مى پيوندد،

وَ كُلُّها حائِلٌ مُفارِقٌ. وَ عَظِّمِ اسْمَ اللّهِ اَنْ تَذْكُرَهُ اِلاّ عَلى حَقٍّ.

و همه آن از بين رفتنى و از دست دادنى است. نام خدا را بزرگ دار

در اينكه از نام خدا جز به حق ياد كنى.

وَ اَكْثِر ذِكْرَ الْمَوْتِ وَ ما بَعْدَ الْمَوْتِ. وَ لاتَتَمَنَّ الْمَوْتَ اِلاّ بِشَرْط

بسيار ياد مرگ و بعد از مرگ باش. مرگ را جز با شرط محكم و استوار

وَثيق. وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَل يَرْضاهُ صاحِبُهُ لِنَفْسِهِ وَ يُكْرَهُ لِعامَّةِ

آرزو مكن. از هر عملى كه كننده اش آن را براى خود مى پسندد

و براى مسلمين

الْمُسْلِمينَ. وَاحْذَرْ كُلَّ عَمَل يُعْمَلُ بِهِ فِى السِّرِّ، وَ يُسْتَحى مِنْهُ فِى

خوشايند نيست برحذر باش. و از هر برنامه اى كه در نهان انجام

مى گيرد و در آشكار از آن شرم مى رود

الْعَلانِيَةِ. وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَل اِذا سُئِلَ عَنْهُ صاحِبُهُ اَنْكَرَهُ اَوِ اعْتَذَرَ

دورى كن. از كارهايى كه اگر از كننده اش سؤال شود به انكار بر

مى خيزد يا از آن پوزش مى طلبد

مِنْهُ. وَ لاتَجْعَلْ عِرْضَكَ غَرَضاً لِنِبالِ الْقَوْلِ، وَ لا تُحَدِّثِ النّاسَ

بپرهيز. آبرويت را نشانه تيرهاى گفته هاى مردم قرار مده، و هر آنچه

را شنيدى با مردم

بِكُلِّ ما سَمِعْتَ بِهِ، فَكَفى بِذلِكَ كَذِباً، وَ لا تَرُدَّ عَلَى النّاسِ كُلَّ

در ميان مگذار، كه همين كار بر دروغگويى كفايت مى كند، و نيز هر

آنچه را براى تو مى گويند

ما حَدَّثُوكَ بِهِ، فَكَفى بِذلِكَ جَهْلاً. وَ اكْظِمِ الْغَيْظَ، وَ تَجاوَزْ عِنْدَ

تكذيب مكن، كه اين گواه بر جهل است. خشم را فرو خور، به هنگام توانايى

الْمَقْدُرَةِ، وَ احْلُمْ عِنْدَ الْغَضَبِ، وَ اصْفَحْ مَعَ الدَّوْلَةِ تَكُنْ لَكَ

گذشت كن، و به وقت غضب بردبار باش، و زمان حكومت و قدرت

چشم پوشى داشته باش تا عاقبت خوشى

الْعاقِبَةُ. وَ اسْتَصْلِحْ كُلَّ نِعْمَة اَنْعَمَها اللّهُ عَلَيْكَ، وَ لاتُضَيِّعَنَّ نِعْمَةً

برايت باشد. از هر نعمتى كه خداوند در اختيارت گذاشته به راه

صلاح مصرف كن، و هيچ نعمت

مِنْ نِعَمِ اللّهِ عِنْدَكَ، وَلْيُرَ عَلَيْكَ اَثَرُ ما اَنْعَمَ اللّهُ بِهِ عَلَيْكَ.

خداداده را به تباهى نبر، بايد نشانه نعمت هايى كه خداوند به

تو داده در تو ديده شود.

وَاعْلَمْ اَنَّ اَفْضَلَ الْمُؤْمِنينَ اَفْضَلُهُمْ تَقْدِمَةً مِنْ نَفْسِهِ وَ اَهْلِهِ

آگاه باش بهترين مؤمنين بهترين ايشان است در پيش فرستادن

جان و اهل و مالش در

وَ مالِهِ، فَاِنَّكَ ما تُقَدِّمْ مِنْ خَيْر يَبْقَ لَكَ ذُخْرُهُ، وَ ما تُؤَخِّرْهُ يَكُنْ

راه حق، كه هر آنچه از نيكى پيش فرستى براى تو ذخيره شود،

و آنچه را به جاى گذارى خيرش

لِغَيْرِكَ خَيْرُهُ. وَ احْذَرْ صَحابَةَ مَنْ يَفيلُ رَأْيُهُ وَ يُنْكَرُ عَمَلُهُ،

براى غير تو خواهد بود. از همنشينى با كسى كه رأيش سست

و كارش زشت است بپرهيز،

فَاِنَّ الصّاحِبَ مُعْتَبَرٌ بِصاحِبِهِ. وَ اسْكُنِ الاَْمْصارَ الْعِظامَ، فَاِنَّها

كه هر دوستى را از دوستش مى شناسند. در شهرهاى بزرگ

مسكن گزين كه آنجا

جِماعُ الْمُسْلِمينَ. وَ احْذَرْ مَنازِلَ الْغَفْلَةِ وَ الْجَفاءِ وَ قِلَّةِ الاَْعْوانِ

مركز اجتماع مسلمين است، از اقامت در مراكز غفلت و ستمكارى

و آنجا كه مددكاران بر طاعت

عَلى طاعَةِ اللّهِ. وَاقْصُرْ رَأْيَكَ عَلى ما يَعْنيكَ. وَ اِيّاكَ وَ مَقاعِدَ

خدا اندكند بپرهيز. انديشه ات را در امورى كه به كارت آيد مشغول دار.

از نشستن در گذرگاههاى

الاَْسْواقِ، فَاِنَّها مَحاضِرُ الشَّيْطانِ وَ معاريضُ الْفِتَنِ. وَ اَكْثِرْ اَنْ

بازار حذر كن، زيرا آن مراكز محل حضور شيطان و پيش آمدن فتنه هاست.

در رابطه با كسى كه

تَنْظُرَ اِلى مَنْ فُضِّلْتَ عَلَيْهِ، فَاِنَّ ذلِكَ مِنْ اَبْوابِ الشُّكْرِ.

تو را بر او برترى داده اند زياد توجه داشته باش،كه اين توجه از جمله

راههاى شكرگزارى است.

وَ لا تُسافِرْ فى يَوْمِ جُمُعَة حَتّى تَشْهَدَ الصَّلاةَ، اِلاّ فاصِلاً فى سَبيلِ

در روز جمعه سفر مكن تا به نماز جمعه حاضر شوى، مگر سفرى كه

براى جهاد

اللّهِ، اَوْ فى اَمْر تُعْذَرُ بِهِ. وَاَطِعِ اللّهَ فى جُمَلِ اُمُورِكَ، فَاِنَّ طاعَةَ اللّهِ

بروى، يا كارى كه نسبت به آن معذورى. در تمام كارهايت از خدا اطاعت

كن، كه اطاعت از خدا

فاضِلَةٌ عَلى ما سِواها. وَ خادِعْ نَفْسَكَ فِى الْعِبادَةِ، وَ ارْفُقْ بِها

از همه چيز برتر است. نفس خود را در عبادت بفريب، و با او به رفق و

مدارا باش

و لا تَقْهَرْها، وَ خُذْ عَفْوَها وَ نَشاطَها، اِلاّ ما كانَ مَكْتُوباً عَلَيْكَ مِنَ

و به او سختگيرى مكن، و زمانى كه نشاط و فراغت دارد به عبادتش آر،

مگر در آنچه بر تو

الْفريضَةِ، فَاِنَّهُ لابُدَّ مِنْ قَضائِها وَ تَعاهُدِها عِنْدَ مَحَلِّها. وَ اِيّاكَ اَنْ

واجب است، كه تو را از انجامش و مراعات آن در زمان معينش چاره اى

نيست. بترس از اينكه

يَنْزِلَ بِكَ الْمَوْتُ وَ اَنْتَ آبِقٌ مِنْ رَبِّكَ فى طَلَبِ الدُّنْيا. وَ اِيّاكَ

مرگ بر تو درآيد و تو در آن وقت براى به دست آوردن دنيا از خداوندت فرارى

باشى. از همنشينى

وَ مُصاحَبَةَ الفُسّاقِ، فَاِنَّ الشَّرَّ بِالشَّرِّ مُلْحَقٌ. وَ وَقِّرِ اللّهَ وَ اَحْبِبْ

با بدكاران دورى كن، كه بدى به بدى پيوندد. خداوند را بزرگ دار و دوستانش را

اَحِبّاءَهُ. وَ احْذَرِ الْغَضَبَ، فَاِنَّهُ جُنْدٌ عَظيمٌ مِنْ جُنُودِ اِبْليسَ. وَالسَّلامُ.

دوست بدار. از خشم بپرهيز، كه خشم سپاهى بزرگ از سپاهيان ابليس است. والسلام.