حضرت آية الله بهجت (حفظه الله):

«امام عين الله ناظره است …امام زنده است، ناضر است قادر و مقتدر است. ائمه(عليهم السلام) حاضرند، مي ‎بينند،جواب مي دهند … التفات ما كم است… زيارت شما قلبي باشد. در موقع ورود اذن دخول بخواهيد. اگر حال داشتيد به حرم برويد… اگر حالتان مساعد نيست به كار مستجي ديگري بپردازيد. سه روز روزه بگيريد و غسل كنيد و به حرم برويد و دوباره از حضرت اجازة ورود بخواهيد… همة زيارت نامه‎ها مورد تاييد هستند. زيارت جامعه كبيره را بخوانيد. زيارت امين الله مهّم است. قلب شما بخواند ، با زبان قلب بخوانيد…»[13].

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[13]. فريادگر توحيد، حضرت آية الله بهجت ،ص 213ـ214ـ تهيه ،مؤسسه فرهنگي اهل بيت قم ، انتشارات انصاري چاپ دوّم 78.

آية الله قاضي (ره): ايشان در ضمن توصيه به زيارات مختلف و توسّل به اهل بيت (عليهم السلام)، اينگونه به شاگردان خويش توصيه مي كنند: «قرائت زيارت جامعه در هر روز جمعه،مقصودم همان زيارت جامعة معروفه است .»[11]

حضرت آية الله العظمي بهاء الديني (ره):
ايشان سفارش مؤكّدي نسبت به توسّل به معصومين(عليهم السلام) و بالاخص حضرت زهرا (س) داشتند و مي فرمودند :«ما مي دانيم هر چه را كه حضرت فاطمه (س) امضا كند از نظر پيامبر و ائمه امضا شده است كه هيچ حرفي روي آن نيست .»[12]

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[11] . اسوة عارفان ـ(گفته‎ ‎ها و نا گفته ها دربارة‌ آية الله قاضي) ـ ص 138 ـ صادق حسن زاده، محمود طيّار مراغي ـ انتشارات مؤمنين اوّل1378.

[12]. سيري در آفاق (زندگينامة آية الله بهاء الديني) ـ ص 244 حسين حيدري كاشاني انتشارات تهذيب اوّل 1381.

آيت الله شيخ محمّد بهاري همداني(ره):

«باري چون قصد زيارت اولياء حقيقي سلام الله عليهم را بنمايد اولاً بايد بداند كه نفوس مقدّسه طيّبة طاهره چون از ابدان جسمانيّه مفارقت نمود و متصل به عالم قدس و مجردات گرديد غلبه و احاطة ايشان به اين عالم اقوي گردد و تصرفاتشان دراين نشأت بيش از سابق مي شود و اطلاعاتشان به زائرين اتمّ و اكمل گردد… پس نسيم الطافشان و رشحات انوار آن بزرگواران بر زواّر و قاصدين ايشان و به جهت خواري دشمنانشان… و به اميد استشفاع از براي بخشش گناهان و رجاء وصول بر فيوضات عظميه رو به آن بزرگواران كند با مراعات آن آدابي كه در كتب مزار ثبت است»[1]

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] . تذكرة المتقين/ ص67 ـ77ـ شيخ محمّد بهاري همداني (ره)ـ انتشارات نهاوندي چاپ دوّم / 1376.

توسل و توجه به اهل بيت(عليهم السلام) در كلام بزرگان :

حضرت امام خميني (ره): «حق تعالي شأنه، چنانچه محمّد(صلي الله عليه وآله) و دودمان او را وسايط هدايت، راهنماهاي ما مقرّر فرموده و به بركات آنها امّت را از ضلالت و جهل،نجات مرحمت فرموده به وسيلة شفاعت آنها، قصور ما را ترميم و نقص ما را تتميم فرمايد و اطاعت و عبادت نا قابل ما را قبول فرمايد.» [1]
«ذكر خير اصحاب ولايت و معرفت موجب صحبت و تواصل و تناسب مي‎شود و اين تناسب باعث تجاذب شود و اين تجاذب باعث تشافع شود كه ظاهرش اخراج از ظلمتهاي جهل به انوار هدايت وعلم است، و باطنش ظهور به شفاعت است در عالم آخرت»[2]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] . آداب الصلوة ـ ص 379ـ 380ـ امام خميني (ره) ـ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام (ره)‌ـ چاپ اوّل 1370 هـ . ش.
[2] . همان / 223.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  اَقَلُّ ما يَلْزَمُكُمْ لِلّهِ سُبْحانَهُ اَنْ لاتَسْتَعينُوا

و آن حضرت فرمود: كمترين حقّى كه براى خدا بر عهده شماست اين است كه

بِنِعَمِـهِ عَلى مَعاصيـهِ.

به نعمتهايش بر گناه يارى نخواهيد.

وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  الاِْسْتِغْناءُ عَنِ الْعُذْرِ اَعَزُّ مِنَ الصِّدْقِ بِهِ.

و آن حضرت فرمود: بى نيازى از عذر، از عذر موجّه ارجمندتر است.

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  اِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ فَرَضَ فى اَمْوالِ

و آن حضرت فرمود: خداوند روزى تهيدستان را در ثروت اغنيا

الاَْغْنِياءِ اَقْواتَ الْفُقَراءِ، فَما جاعَ فَقيرٌ اِلاّ بِما مَنَعَ غَنِىٌّ،

واجب نموده، تهيدستى گرسنه نماند جز با منع ثروتمند،

وَاللّـهُ تَعالـى جَـدُّهُ سـائِلُهُمْ عَـنْ ذلِـكَ.

و خداوند والامقام گرسنگى فقيران را از ثروتمندان بازخواست خواهد كرد.

توسل و عشق به اهل بيت

روايات نيز در اين زمينه بسيار است كه به ذكر يك روايت از پيامبر(صلي الله عليه وآله) اكتفاء مي‎كنيم. سلمان فارسي مي‎گويد: از رسول خدا شنيدم كه مي فرمود: خداوند مي‎فرمايد اي بندگان من آيا چنين است كه كسي حاجات بزرگي از شما مي‎خواهد و شما حوائج او را بر نمي‎آوريد مگر اينكه كسي را نزد شما شفيع قرار دهد كه محبوبترين مردم به نزد شماست، آنگاه حاجت او را به احترام آن شفيع بر مي‎آوريد حال آگاه باشيد و بدانيد كه گرامي ترين خلق و افضل آنان نزد من محمّد(صلي الله عليه وآله) ‌است و برادر وي علي وامامان پس از وي همانان كه وسيله‎هاي مردم به سوي من هستند، اينك بدانيد كه هر كس حاجتي دارد و نفعي را طالب است يا آنكه دچار حادثه‎اي بس صعب و زيانبار گشته و رفعِ آنرا خواهان است، بايد مرا به محمّد(صلي الله عليه وآله) و آل طاهرينش بخواند تا به نيكو‎ترين وجه آن را بر‎آورم.»[1]

حال از همين روست كه زندگي عالمان راستين سرشار از ابراز عشق و علاقه به انوار مقدّس معصومين(عليهم السلام) و توجّه و توسّل به آنهاست و خود نيز اذعان داشته و دارند كه از مهمترين اسباب توفيق ايشان در رسيدن به مدارج علمي و معنوي توسّل به اهل بيت و عنايات ايشان بوده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] . بحارالانوار ـ ج 91 ـ ص 22 ـ علامه مجلسي (ره) ـ داراحياء التراث العربي، بيروت، چاپ سوّم، 403 1 هـ . ق.

مهدی رحیمی

اندیشه قم

توسل و عشق به اهل بيت

توسل و عشق به اهل بيت (عليهم السلام) در معارف دين:

توسل و عشق وافر به پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) و اهل بيت ايشان (عليهم السلام) از امتيازات خاص فرهنگ تشيع به شمار مي رود كه ريشه در آيات نوراني وحي و فرمايشات معصومين (عليهم السلام) دارد. در نظر شيعه نبي مكرّم اسلام(صلي الله عليه وآله) و اهل بيت ايشان وسائط فيض الهي هستند كه خداوند از طريق ايشان بركات خويش را بر بشر مي فرستد و اين وساطت هم در زمينة تكوين و هم در زمينة تشريع و هدايت بشر است و از طرف ديگر حيات و ممات ايشان يكسان است؛ از اين رو تمسّك و توسل به اين انوار پاك در دنيا باعث وساطت اين بزرگواران نزد پروردگار و حل شدن مشكلات با افاضة الهي و موجب شفاعت آنها در قيامت مي‎گردد و كسي كه قدم در راه اطاعت از دستورات آنها بنهد رستگار خواهد شد. لذا در زيارت جامعه كه از لسان مبارك امام هادي(عليه السلام) صادر گرديده،اينگونه مي‎خوانيم: «مَن أتاكم نجي و من لم يأتكم هلك …من والاكم فقد والي الله و من عاداكم فقد عادي الله… بكم فتح الله و يكم يختم و بكم ينزل الغيث و بكم يمسك السماء أن تقع علي الارض …من اراد الله بدأبكم …»[1]
«هر كس نزد شما آمد،نجات خواهد يافت و كسي كه از شما فاصله گرفت هلاك مي‎شود… هر كس شما را دوست بدارد خدا را دوست داشته و هر كس با شما دشمني كند با خدا دشمني كرده است… به شما خداوند آغاز مي‎كند و به شما پايان مي‎دهد و به وسيلة شما باران مي‎فرستد و به وسيلة شما آسمان را نگه مي‎دارد… هر كه خدا را خواهد بايد از طريق شما آغاز كند و به خدا تقرّب جويد…»

آيات نوراني قرآن نيز مؤيّد اين سيرة رائج در بين شيعه است، «يا ايها الذين امنوا اتقوا الله وابتغوا اليه الوسيله»[2]
«اي كساني كه ايمان آورده‎ايد از خدا بترسيد و براي نزديك شدن به او وسيله بجوئيد»وسيله ،در اين آية شريفه معناي وسيعي دارد و هر چيزي را كه به كمك آن تقرّب به حضرت حقّ حاصل شود، شامل مي‎گردد،اعم از ايمان به خدا، عبادت او، جهاد در در راه خدا و يا شفاعت پيامبر، امامان و بندگان صالح خدا. چنانچه امير مؤمنان (عليه السلام) در موردي در ذيل اين آيه فرمودند: «أنا وسيلَتُه » «من وسيلة تقرّب به خدا هستم »[3]
و در مورد ديگر مصاديق «وسيلة تقرّب به خدا» را ايمان، نماز، روزه و جهاد معرفي كردند، «ان افضل ما توسل به المتوسلون الي الله سبحانه الايمان به و برسوله …»[4] سيرة عملي مسلمين در زمان پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) بر همين منوال بوده، كه از پيامبر مي‎خواستند نزد خداوند شفاعت آنها را بنمايد و قرآن[5] نيز بر آن صحّه گذاشته است.[6]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1]. مفاتيح الجنان ـ زيارت جامعه كبيره ـ ص90ـ شيخ عباس قمي(ره) ـ ترجمه: موسوي دامغاني ـ انتشارات علّامه، چاپ چهارم 1380.
[2] . مائده / 35.
[3] . تفسير الميزان ج 5 / ص 362 مؤسسته الاعلمي بيروت 1411 هـ . ق.
[4] . نهج البلاغه ـ خ 109 ـ ص 338 ـ ترجمة: فيض الاسلام ناشر= فيض الاسلام 1366 هـ . ش.
[5] . آيه 64 سورة نساء ، اشاره به اين مطلب دارد .
[6]. تفسير نمونه ج4 / 363 ـ ذيل آيه شريفه 35، مائده ـ جمعي از نويسندگان ، زير نظر آية الله مكارم شيرازي ، دارالكتب الاسلاميه طهران / 1363 / چاپ هشتم ـ براي مطاله بيشتر به اين تفسير مراجعه شود.

مهدي رحيمي

اندیشه قم

وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از سخنان آن حضرت است

در بيدارى از غفلت و توجه به حضرت حق

فَاِنَّكُمْ لَوْ عايَنْتُمْ ما قَدْ عايَنَ مَنْ ماتَ مِنْكُمْ لَجَزِعْتُمْ وَ وَهِلْتُمْ

اگر شما آنچه را مردگان شما ديدند مشاهده مى كرديد به شيون مى نشستيد و انديشناك مى شديد،

وَ سَمِعْتُمْ وَ اَطَعْتُمْ، وَلكِنْ مَحْجُوبٌ عَنْكُمْ ما قَدْ عايَنُوا، وَ قَريبٌ ما

و مستمع حق گشته به اطاعت برمى خاستيد، ولى آنچه آنان ديدند از ديد شما پوشيده است، و به زودى

يُطْرَحُ الْحِجابُ. وَ لَقَدْ بُصِّرْتُمْ اِنْ اَبْصَرْتُمْ، وَ اُسْمِعْتُمْ اِنْ سَمِعْتُمْ،

پرده ها برداشته مى شود. (اى مردم) بينايتان كردند اگر بنگريد، و شنوايتان نمودند اگر بشنويد،

وَ هُديتُمْ اِنِ اهْتَدَيْتُمْ. بِحَقٍّ اَقُولُ لَكُمْ: لَقَدْ جاهَرَتْكُمُ الْعِبَرُ،

و هدايتتان كردند اگر هدايت پذيريد، به درستى مى گويم: عبرتها براى شما آشكار است،

وَ زُجِرْتُمْ بِما فيهِ مُزْدَجَرٌ، وَ ما يُبَلِّغُ عَنِ اللّهِ بَعْدَ رُسُلِ السَّماءِ

و به چيزى كه عامل بازدارنده است نهى شديد، و پس از فرشتگان آسمان از جانب خداوند جز انسانِ

اِلاَّ الْبَشَــرُ.

(واجد شرايط) تبليغ حق نمى كند.

منبع: سايت عرفان