موانع اجابت دعا

در اصطلاح قرآن، دعا بیشتر به معنای خواستن و خواندن به کار رفته است که این معنا از دعا، در آیات بسیاری سفارش شده است. از بررسی موارد مختلف دعا در آیات قرآن، چنین معلوم می شود که مضمون مجموعه دعاها دو قسم است: بخشی از آن ها به مدح و تعظیم و تنزیه خداوند می پردازد و بخشی دیگر، به درخواست نیازها، اعم از آمرزش گناهان، جبران خطاها و کوتاهی و برخوردار شدن از نعمت های دنیوی و اخروی. در قسمت اول به وسیله دعا، قلب و روح آدمی پیوندی نزدیک با خدا پیدا می کند و همچون قطره ای که به اقیانوس بی پایان بپیوندد، از راه اتصال با آن مبدأ بزرگ، قدرت شگفتی می یابد. قسمت دوم دعا، در مورد نارسایی های قدرت ما است. مفهوم این قبیل دعاها، درخواست فراهم شدن اسباب و عواملی است که از دایره قدرت انسان بیرون باشد، آن هم از کسی که قدرتی بی پایان دارد و هر امری برای او آسان است.

شخصی نزد امیر مؤمنان علی علیه السلام رفت و از عدم استجابت دعاهایش شکایت کرد و گفت: با اینکه خداوند فرموده دعا کنید، من اجابت می کنم؛ چرا ما دعا می کنیم، ولی به اجابت نمی رسد؟

امام علیه السلام فرمود: چون قلب و فکر شما در هشت چیز کوتاهی کرده است:

1. شما خدا را شناخته اید، و حق او را ادا نکرده اید.

2. به فرستادگان او ایمان آورده اید، ولی با سنت آن ها مخالفت ورزیده اید.

3. کتاب او را خوانده اید، ولی به آن عمل نکرده اید.

4. به زبان می گویید از مجازات خدا می ترسید، ولی در عمل چنین نیستید.

5. می گویید به پاداش الهی علاقه دارید، ولی در عمل کارهایی را انجام می دهید که شما را از آن دور می کند.

6. نعمت خدا را می خورید و حق شکر او را ادا نمی کنید.

7. خدا به شما دستور داده دشمن شیطان باشید، شما ادعای دشمنی با شیطان را می کنید، ولی با او مخالفت نمی ورزید.

8. به دنبال عیب مردم هستید، ولی عیب های خودتان را فراموش می کنید.

با این حال، چگونه انتظار دارید دعاهایتان به اجابت برسد.

ماهنامه ی جامعه/ شماره63