مواضع امام حسن عسکری علیه السلام درباره امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف
از آن جا که امام عسکری علیه السلام می دانست مشیّت الهی بر غیبت فرزند عزیزش تعلق می گیرد، سعی کرد تا مسئله ی غیبت را در زمان حیات خود حل کند و افکار عمومی معتقدان به امامت آن حضرت را برای پذیرش حادثه مهمّی که تا آن زمان سابقه نداشت آماده سازد و این موضوع را تبیین کند که مصداق روایات و آیات، فرزند بزرگوارش«قائم آل محمّد صلی الله علیه و آله و سلم» است.
امام علیه السلام برای آماده سازی شیعیان برای غیبت از یک سو و جلوگیری از تزلزل اعتقادی مردم نسبت به غیبت از سوی دیگر، دو راه در پیش گرفت:
1- حفظ و نگهداری و پنهان داشتن فرزند خود از چشم مردم و نشان دادن وی به خواص. همچنین ارتباطات خود را با مردم محدود به تعدادی خاص کرد و از طریق مکاتبه و نمایندگان خود چنین کاری را انجام داد تا شیعیان به این گونه ارتباط با امام خود عادت کنند.
2- تبیین و تشریح مسئله غیبت و رسوخ دادن تفکّر«انتظار فرج» در اذهان مسلمانان.
بیانیه ها و اعلامیه های حضرت در مناسبت های مختلف در راستای چنین امری بود. این بیانیه ها چند جنبه داشت.
الف- جنبه ی عمومی و کلی درباره صفات حضرت مهدی و ویژگی های دوران ظهور و قیام آن حضرت چنانچه در پاسخ یکی از یارانش فرمود: قائم چون قیام کند، همچون داود بدون استناد به بیّنه و بر اساس علم خود در میان مردم داوری می کند.
ب- سخنان و بیانیه های عمومی و خصوصی به منظور آماده کردن افکار شیعیان برای پذیرش این مسئله. چنان که در نامه به ابن بابویه قمی می نویسد: تو را به بردباری و انتظار فرج سفارش می کنم… شکیبا باش و تمام شیعیان ما را به صبر و شکیبایی دعوت کن… شیعیان ما همواره در غم و اندوهند تا فرزندم ظهور کند.
مروری بر زندگانی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان علیهم السلام/گردآوری و تنظیم: علی شیخیان ثابت/ص165-162