قواعد اخلاقی تربیتی زندگی مشترک
بنیان ازدواج، محبت است. یعنی اگر به فرض، دو نفر در تمامی معیارهای عقلانی با هم یکی باشند، اما به هر دلیلی یکدیگر را دوست نداشته باشند، نمی توانند با هم زندگی خوبی را آغاز کنند.
محبت بین زن و شوهر و ابراز آن و توجه آن ها به یکدیگر عصاره بسیاری از اخلاقیاتی است که باید بین آن ها رعایت شود. وجود محبت در زندگی مشترک ریشه حضور وفق و مدارا، خوش خُلقی، نگاه مسرورانه، همراهی در غم و شادی، به دوش کشیدن مشترک سختی و رنج است و زمینه گذشت و بخشش از خطاها و دوری از عیب جویی و سرزنش و پذیرش عذرخواهی است.
آیه: وَ مِن آیاتِهِ أن خَلَقَ لَکُم مِن أنفُسِکُم أَزواجاً لِتَسکُنوا إِلَیهَا وَ جَعَلَ بَینَکُم مَوَدَّهً وَ رَحمَهَ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَومٍ یَتَفَکَّرُون.(روم/21)
و از نشانه های او این که از نوع خودتان همسرانی برای شما آفرید تا بدان ها آرام گیرید، و میانتان دوستی و رحمت نهاد. آری در این(نعمت) برای مردمی که می اندیشند قطعاً نشانه هایی است.
روایت:
قال ابو عبدالله علیه السلام: من أخلاق الأنبیاء علیهم السلام حبّ النساء (کافی، ج5، ص320). از اخلاق انبیاء علیهم السلام دوست داشتن زنان است1
عن أبی عبدالله علیه السلام قال: ما أظنّ رجلاً یزداد فی الإیمان خیراً إلّا ازداد حبّاً للنساء(همان). من گمان نمی کنم که در ایمان مردی خیر افزون گردد مگر این که محبتش نسبت به همسرانش زیاد شود2
عن الصادق علیه السلام: العبد کلّما ازداد للنساء حبّا ازداد فی الإیمان فضلاً.(بحارالانوار، ج103، ص225) بنده زمانی که محبتش نسبت به همسرش زیاد شود ایمانش هم افزایش می یابد3
نکته: از این دو روایت فهمیده می شود که بین محبت همسر(زن) و ایمان رابطه دو طرفه است.
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: إنّ الرجل إذا نظر إلی امرائته و نظرت إلیه نظر الله تعالی إلیهما نظر الرحمه.(نهج الفصاحه، ص663، ح3523) پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم: هر گاه زن و شوهر(به نیکی) به یکدیگر نگاه کنند خداوند با نظر رحمت به هر دو می نگرد4
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: خیر النساء التی تسرّه إذا نظر و تطیعه إذا أمر و لاتخالفه فی نفس ها و مال ها بما یکره.(همان، ص600،ح3203) بهترین زنان کسی است که اگر مرد به او بنگرد شادمانش سازد اگر به او فرمان بدهد اطاعتش کند و با جان و مالش بر خلاف رضای شوهر رفتار نکند5
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: ثلاثه من السعاده… المرأه الصالحه تراها فتعجبک و…(همان، ص380، ح2010) سه چیز مایه خوش بختی است… از جمله آن ها زن پارسایی که دیدارش تو را شادمان سازد… 6
عن أبی عبدالله علیه السلام قال: إذا أجبت رجلاً فأخبره بذلک، فإنّه أثبت للمودّه بینکما.(کافی، ج2، ص646) امام صادق علیه السلام فرمود: وقتی کسی را دوست داشتی او را از محبت خویش با خبر کن که موجب استحکام مودت میان شما می شود7
مرّ رجل فی المسجد و أبو جعفر(جالس و أبوعبدالله)، فقال له بعض جلسائه: والله! إنّی لأحبّ هذا الرجل، قال له أبو جعفر علیه السلام: ألا فأعلمه، فإنّه أبقی للمودّه و خیر فی الألفه.(المحاسن، ج1، ص266) مردی به مسجد آمد در حالی که امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام به همراه برخی در مسجد نشسته بودند. یکی از آنان گفت: من این مرد را دوست دارم. امام باقر علیه السلام فرمود: او راآگاه کن که این کار مودّت را حفظ کرده و برای الفت میان شما بهتر است8
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: إذا أحبّ أحدکم أخاه فلیعلمه فإنّه إصلاح لذات البین.(بحارالانوار، ج71، ص182) وقتی برادرت را دوست داشتی او را از محبت خویش باخبر کن که این موجب خواهد شد میان شما اصلاح برقرار شود9
کتاب سال تبلیغ1391
قواعد اخلاقی تربیتی زندگی مشترک