در غدير تصوير دو حكومت با يك محور طراحى شده است. گويى رسول عاليقدر از نيّت منافقان و كافران خبر داشت كه چه توطئه ‏اى در سر دارند، و نخواهند گذاشت سنّت نبوى به امامت علوى اتصال يابد. گويى مى‏ بيند كه چگونه سنّتش به بدعت تبديل شده و ظلم و ستم جايگزين عدل و قسط خواهد شد؛ و چه ستم و ظلمى كه شعله آتش آن تا ظهور زبانه خواهد كشيد، و كسى جز حضرت مهدى ‏عليه السلام نخواهد توانست اين آتش شعله گرفته از سقيفه را، با آب عدالت مهدوى خاموش كند، چرا كه «اِذا قامَ الحُجَّةُ سارَ بِسيرَةِ اَميرِالمُؤمِنينَ عَلِىٍ ‏عليه السلام»(1): «هنگامى كه حضرت مهدى ‏عليه السلام ظهور كند به مانند سيره امام على ‏عليه السلام رفتار مى ‏نمايد». در حقيقت يك هماهنگى و وحدت روش بين اين دو امام همام برقرار است.

 از آنجا كه بر اساس آيه صريح قرآن: «وَ اِذا حَكَمتُم بَينَ النّاسِ اَن تَحكُموا بِالعَدلِ»(2) بنيان حكومت امام عصرعليه السلام بر تحقق عدل الهى در تمام زمينه‏ هاست، و روايات رسيده از معصومين‏ عليه السلام اين حقيقت را آشكار مى ‏نمايد. وجود سه واژه عدل و عقل و حق، كه از نظر كاربردى در فرهنگ اسلام و تشيع بيشتر استفاده شده و از موقعيت مقدسى برخوردار است، و على رغم معانى متفاوت هر سه در نهايت به يك معنى ختم مى ‏شود و اينكه هر شى‏ء آن گونه كه خداوند مى‏ خواهد سر جايش باشد و تحقق اين امر انجام نمى ‏پذيرد، مگر به دست منتخب خداوند حكيم، عليم و مهربان.
نكته جالب ديگر اينكه حضرت مهدى ‏عليه السلام فرزند كسى است كه رسول معظم ‏عليه السلام او را معيار حق قرار داده، هم در دنيا و هم در آخرت. «عَلِىٌّ مَعَ الحَقِّ وَ الحَقُّ مَعَ عَلِىٍّ يَدورُ حَيثُما دار»(3): «على همراه حق و حق همراه على است. حق مى ‏گردد همان جا كه على مى ‏گردد». «عَلِىٌّ مَعَ الحَقِّ وَ الحَقُّ مَعَ عَلِىٍّ وَ لَن يَفتَرِقا حَتّى‏ يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ يَومَ القِيامَةِ»(4): «على با حق و حق با على است، و هرگز از يكديگر جدا نمى ‏شوند تا در روز قيامت كنار حوض بر من وارد گردند».

 اين حديث از احاديث عجيب است، چرا كه على ‏عليه السلام را ميزان حق معرفى می‏كند؛ زيرا كه حق محض على ‏عليه السلام است. امام مهدى‏ عليه السلام فرزند چنين شخصيتى است و همه افعال و رفتار او حق محض است، چون پدرش حق محض بوده و او به سيره پدرش عمل خواهد كرد. لذا تمام آنچه در دوران حكومت ايشان اتفاق مى‏ افتد و او انجام خواهد داد حق است. آن روز است كه عدل زيباترين آرزوى انسان‏ها تحقق مى ‏يابد. به عبارت ساده بايد گفت: حضرت مهدى ‏عليه السلام در اجراى نظام عدالت پا جاى پاى حضرت على‏ عليه السلام خواهد گذاشت.
 حضرت على ‏عليه السلام مى ‏فرمايد: «العَدلُ اَساسٌ بِهِ قِوامُ العالَمِ»(5): «عدل اساسى است كه هستى بدان استوار و محكم است». يا در بيانى كوتاه شكل حيات را معين مى ‏نمايد: «العَدلُ حَياةٌ»(6): «عدل زندگى است».

در اين بيان، مولا چهار چوب زندگى را معلوم مى ‏كنند؛ و چون در زمان حيات خود با توجه به مشكلات ايجاد شده چنان كه شايسته بود اجراء نشد در حاكميّتِ سراسر عدلِ حضرت مهدى ‏عليه السلام انجام خواهد شد.
 همچنين مى‏ فرمايد: «العَدلُ حَياةُ الاَحكامِ»(7): «حيات و روح احكام با عدل است». حكمى كه عدل در آن نباشد حكم مرده را دارد، و در ايام حكومت حضرت بقية اللَّه ‏عليه السلام تمام احكام صادره بر اساس عدل خواهد بود.

…………………………………..

1.بحارالانوار:ج47ص54.

2.نساء:58.

3.شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید:ج2ص297.

4.تاریخ بغداد:ج14ص321.

5.بحارالانوار:ج75ص83.

6.غررالحکم و دررالکلم:ص26ح307.

7.همان ص 31 ح440.

دیده شده در کتاب تجلی غدیر در عصر ظهور