روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان

………………………………………….. …………………………

مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان می گوید: در این دعا از خداوند خواستاریم که به ما توفیق دهد آنچه را که رضایت او در آن است انجام دهیم، حال می خواهیم بدانیم که رضایت خداوند در چه چیزی می باشد؟ و چه چیزهایی موجب رضایت پروردگار عالمیان می گردد؟باید در جواب بگوییم هر عملی را که خداوند انسانها را به انجام آن امر فرموده است؛ موجب رضایت خداوند از بندگان است که اگر بنده ای به آن دستورات عمل نماید رضایت خداوند را برای خود واجب نموده و اگر نافرمانی از آن دستورات نماید خشم و غضب الهی را بر خود واجب نموده است. اگر می‌خواهید بدانید که خدا از شما راضی هست یا نه، ببینید خودتان در ته دل از خدا راضی هستید؟ اگر راضی باشید، خدا هم از شما راضی است.

وی با اشاره به حدیثی که انسانها را مانند بیمار و خداوند را مانند طبیب توصیف می کند؛ یادآور می شود: همانطور که دکتر هر چه بگوید، بیمار می‌پذیرد، خدا هر چه به ما داد، ما هم باید رضایت داشته باشیم.اگر در مصیبت‌ها و نداری‌ها از خدا گله نکنیم و تسلیم خدا باشیم، یعنی اینکه ما از خدای راضی هستیم و خدا هم از ما رضایت دارد. اما خیلی سخت است که انسان ذره‌ای گله‌ از خدا نداشته باشد. به عنوان مثال: انفاق کردن، اقامه نماز، پرداخت زکات موجبات رضایت الهی از بندگان، و دروغ و تهمت و غیبت، موجبات خشم و غضب پروردگار عالمیان می باشد که ما در این روز از خداوند خواستاریم ما را جزو کسانی قرار دهد که به دنبال جلب رضایت او باشیم نه خشم و غضب او که همانا خداوند سخت عذاب است “أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ"‌.(مائده،۹۸)

این استاد فقید اخلاق درباره شرح اینکه منظور از «و اعوذ بک مما یوذیک» در این دعا چیست؟ می گوید: در اینجا منظور از مما یوذیک «آنچه که ترا ناپسند است» انجام اعمالی است که خداوند انسان را از انجام آن اعمال منع نموده است. مثل: دروغ، غیبت، تهمت، فحش که هنگامی که انسانی یکی از این اعمال را انجام دهد موجبات عذاب و عقوبت الهی را فراهم می سازد. به عنوان مثال: امام موسی بن جعفر (ع) در حدیثی فرمودند: “ان الله حرم الجنه علی کل بذی قلیل العیاء لایبالی ما قال و ما قیل فیه” یعنی: “خداوند بهشت را حرام نموده بر کسانی که دارای زبانی فحاش اند و حیای آنها کم است، باک ندارند از اینکه خودشان چه می گویند و باک ندارند که درباره آنان چه گفته می شود"‌ که این نمونه ای از اعمالی است که در پیشگاه خداوند زشت و ناپسند است و انجام آن باعث عقوبت الهی می گردد، که ما نیز در این روز به خداوند پناه می بریم تا ما را از تمامی اعمالی که موجبات خشم و غضبش را فراهم می کند دور سازد.

مال اندوزی برای وارث

مرحوم مجتهدی در شرح فراز پایانی دعای بیست و چهارم ماه رمضان می گوید: «و اسئلک التوفیق فیه الان اطیعک و لااعصیک یا جوادالسائلین»؛ خدایا از تو توفیق می‌خواهم که در ماه رمضان اطاعت تو را کنم و گناه انجام ندهم! روایت داریم از امام نهم (ع) که فرمود: ‌مؤمن باید ۳ خصلت داشته باشد. اول توفیق داشته باشد، دوم خودش را موعظه کند و سوم اینکه نصیحت دیگران را قبول کند. وارثان خود را به خدا بسپارید و نه به پول. حدیث داریم که اگر وارث خوب هستند، خدا خودش نگهبان آنهاست و اگر بد و دشمن خدا هستند؛ چرا برای دشمنان خدا زحمت می‌کشید؟ در پایان دعا برای استجابت دعا می‌گوییم؛ ای خدایی که به هر کسی که از تو چیزی سؤال می‌کند، تو جود می‌کنی و نسبت به او بخشش داری، دعای ما را اجابت کن! ما گاهی سائلین را رد می‌کنیم؛ اما خدا درخواست همه را می‌دهد و رد نمی‌کند؛ ولی گاهی چیزی که صلاح ما نیست را از خدا می‌خواهیم و خدا نمی‌دهد؛ البته آن خواسته را هم در قیامت برآورده می‌کند: ‌در قیامت بندگان می‌پرسند؛ خدایا اینها که به ما می‌دهی چیست؟ خطاب می‌آید که در دنیا خواستی صلاح نبود بدهیم و الان آن را برآورده می‌کنیم.

سرانجام به اطاعت یا نافرمانی خدا

این استاد فقید اخلاق تهران در پایان تصریح می کند: هر بنده ای برای آنکه به هدایت و رستگاری دست یابد لازمه آن این است که اطاعت خداوند و رسولش را نماید، چرا که رسول، فرستاده خداوند است که دستورات خدا را برای مردم بیان می دارد. اگر کسی از رسول خدا (ص) اطاعت نکند یقینا خدا را اطاعت نکرده و کسی که خدا را اطاعت نکند از پیروان شیطان گشته و کافر تلقی می گردد به طوری که خداوند عزوجل در قرآن کریم می فرماید: “قل اطیعوالله و الرسول فان تولوا فان الله لا یحب الکافرین"‌(آل عمران۳۲) یعنی “بگو اطاعت خداوند و رسولش را کنید پس اگر روی برگردانید به درستی که خداوند کافران را دوست ندارد". پس کسانی که نافرمانی خداوند و رسولش را می کنند جزو کافرانند و از رحمت خداوند به دور می باشند و خداوند آنان را هدایت نمی کند چنانچه در قرآن می فرماید: “إِنَّ اللهَ لاَیَهْدِی القَوْمَ الکَافِرینَ “ (مائده۶۷) یعنی “و خداوند قوم کافر را هدایت نمی کند."‌ پس ما نیز در این روز از خداوند می خواهیم که به ما توفیق دهد تا از دستوراتش پیروی نموده و هیچ گاه نافرمانی او را ننماییم.

نماز شب بیست و پنجم رمضان

نمازهای مخصوصی برای هر شب ماه مبارک رمضان از حضرت علی (ع) روایت شده و ثوابهای زیادی برای هر شبی ذکر فرموده اند. این نمازهای مستحبی تماما دو رکعت دو رکعت خوانده می شود و خواندن آن در حالت نشسته هم جایز است، لکن ایستاده افضل است.

نماز شب بیست و پنجم، ۸ رکعت (چهار تا دو رکعتی)، است که در هر رکعت بعد از حمد ۱۰مرتبه سوره توحید خوانده می شود و حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) در ثواب این نماز فرمود: هر کس بخواند، نوشته می شود از برای او ثواب عابدین.