88

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در بيان عوامل هلاكت مردم

اَمّا بَعْدُ، فَاِنَّ اللّهَ لَمْ يَقْصِمْ جَبّارِى دَهْر قَطُّ اِلاّ بَعْدَ تَمْهيل

پس از حمد حق، خداوند سركشان هيچ روزگارى را درهم نشكست مگر پس از مهلت دادن

وَ رَخاء، وَ لَمْ يَجْبُرْ عَظْمَ اَحَد مِنَ الاُْمَمِ اِلاّ بَعْدَ اَزْل وَ بَلاء، وَ فى

و آسايش، و شكستگى هيچ امّتى را جبران ننمود مگر بعد از تنگنايى و سختى و رنج، و در

ادامه »

87

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در وصف پرهيزكاران و فاسقان و مقام خاندان نبوت

عِبادَ اللّهِ، اِنَّ مِنْ اَحَبِّ عِبادِ اللّهِ اِلَيْهِ عَبْداً أعانَهُ اللّهُ عَلى نَفْسِهِ،

بندگان خدا، محبوبترين بندگان در پيشگاه خداوند بنده اى است كه خداوند به تسلّط بر نفسش او را يارى داده،

فَاسْتَشْعَرَ الْحُزْنَ، وَ تَجَلْبَبَ الْخَوْفَ، فَزَهَرَ مِصْباحُ الْهُدى

پس اندوه را شعار خود كرده، و خوف از عذاب را تن پوش خويش، از اين رو چراغ هدايت در دلش

ادامه »

 86

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در توحيد الهى و سفارش به تقوا و مشورت

قَدْ عَلِمَ السِّرائِرَ، وَ خَبَرَ الضَّمائِرَ، لَهُ الاِْحاطَةُ بِكُلِّ شَىْء،

به نهانها آگاه است، و از انديشه ها باخبر است، به هر چيزى احاطه دارد،

وَ الْغَلَبَةُ لِكُلِّ شَىْء، وَ الْقُوَّةُ عَلى كُلِّ شَىْء. فَلْيَعْمَلِ الْعامِلُ مِنْكُمْ

و بر هر چيزى غالب است، و بر همه چيز تواناست. كوشش كننده از شما در ايام مهلت بكوشد

ادامه »

85

وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

در صفات خداوند

وَ اَشْهدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ. الاَْوَّلُ لا شَىْءَ قَبْلَهُ،

شهادت مى دهم معبودى جز اللّه نيست، يگانه اى است بى شريك. اولى است كه چيزى پيش از او نبوده،

وَ الاْخِرُ لاغايَةَ لَهُ. لاتَقَعُ الاَْوْهامُ لَهُ عَلى صِفَة، وَ لاتُعْقَدُ الْقُلُوبُ

و آخرى است كه او را انتهايى نيست. انديشه ها به هيچ يك از صفاتش نرسند، دلها او را به كيفيتى

ادامه »

 وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  مَنِ اتَّجَرَ بِغَيْرِ فِقْه فَقَدِارْتَطَمَ فِى الرِّبا.

و آن حضرت فرمود: كسى كه بدون آگاهى به احكام، به تجارت برخاست

در ورطه ربا افتاد.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ لِغالِبِ بْنِ صَعْصَعَةَ اَبِى الْفَرَزْدَقِ فى كَلام دارَ

به غالب بن صَعْصَعه پدر فرزدق در گفتگويى كه ميانشان گذشت،

بَيْنَهُما: [ ما فَعَلَتْ اِبِلُكَ الْكَثيرَةُ؟ ] قالَ: ذَعْذَعَتْهَا الْحُقُوقُ يا

فرمود: شتران بسيارت چه شدند؟ گفت: حقوق خدايى آنها را پراكنده ساخت

اَميرَ الْمُؤْمِنينَ. فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:[ ذلِكَ اَحْمَدُ سُبُلِها.

اى اميرمؤمنان. فرمود: اين پراكندگى ستوده ترين راههاى پراكندگى است.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  اِذا كانَ فى رَجُل خَلَّةٌ رائِقَةٌ

و آن حضرت فرمود: اگر در مردى خصلتى خوشايند باشد همانندهاى آن را

فَانْتَظِرُوا اَخَواتِها.

در انـتـظـار بـاشـيـد.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  قَليلٌ مَدُومٌ عَلَيْهِ خَيْرٌ مِنْ كَثير

و آن حضرت فرمود: اندك كارى كه بر آن مداومت كنى بهتر است از كار زيادى

مَمْلُول مِنْهُ.

كه از آن خسته شوى. (تكرار شماره 278)

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ ، وَ قَدْ جاءَهُ نَعْىُ الاَْشْتَرِ رَحِمَهُ اللّهُ:

وقتى خبر مرگ اشتر رحمة اللّه عليه به حضرت رسيد، فرمود:

مالِكٌ وَ ما مالِكٌ! وَاللّهِ لَوْ كانَ جَبَلاً لَكانَ فِنْداً، وَ لَوْ كانَ حَجَراً

مالك و چه بود مالك! به خدا قسم اگر كوه بود كوهى جداى از كوهها بود، و اگر سنگ بود

لَكانَ صَلْداً، لايَرْتَقيهِ الْحافِرُ، وَلايُوفى عَلَيْهِ الطّائِرُ.

سنگى سخت بود، مركبى به بلنداى آن نمى رسد، و پرنده اى بر قله آن نمى پرد.

[ وَالْفِنْدُ: الْمُنْفَرِدُ مِنَ الْجِبالِ.]

«فِند» به معناى كوهى جداى از كوههاست.

  وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:  لَيْسَ بَلَدٌ بِاَحَقَّ بِكَ مِنْ بَلَد، خَيْرُ الْبِلادِ

و آن حضرت فرمود: شهرى براى تو شايسته تر از شهر ديگر نيست،

بهترين شهرها شهرى است

مـا حَمَلَـكَ.

كه پذيراى تو باشد.