دو دستور اخلاقي

محمد بزنطي گويد: در محضر حضرت امام رضا (ع) بودم فرمود: اميرمؤمنان علي (ع) فرمود: لا ياءبي الكرامة الاحمار: از كرامت و بزرگواري ، جز الاغ جلوگيري نمي كند. عرض كردم : معني اين سخن چيست ؟ (به دو مصداق از كرامت اشاره كرد و). فرمود: 1- در موردي كه بوي خوش (از گل يا گلاب و عطر) به شما عرضه مي كنند، ولي شما ممانعت مي كنيد2- در مجلس ، جا، باز مي كنند، بنشينيد ولي شما(بدون عذر) در آنجا نمي نشينيد، در اين دو صورت ، شما از كرامت (و بزرگواري كه به سوي شما عرضه شده) جلوگيري كرده ايد و اين درست نيست و خلاف اخلاق اسلامي مي باشد.

داستان دوستان / محمد محمدي اشتهاردي

اندیشه قم

مكارم اخلاقي

ابراهيم بن عباس گويد: هرگز نديدم امام رضا (عليه السلام) به كسي - ولو به يك كلمه - جفا و بي مهري كند و نيز نديدم كه سخن شخصي را قطع نمايد، بلكه صبر مي كرد تا سخن او به آخر برسد، و نديدم كه آن حضرت تا آنجا كه امكان داشت ، تقاضاي كسي را رد نمايد، او هرگز پاهايش را كنار افرادي كه در حضورش بودند دراز نمي نمود و هرگز در حضور افراد تكيه نمي كرد، و هرگز نديدم كه آن حضرت به خدمتكاران و غلامان آزاد شده اش ناسزا بگويد، و نديدم او را كه آب دهانش را بيرون بيندازد، و هرگز او را نديدم كه خنده با صدا بكند بلكه خنده اش تبسم و لبخند بود، وقتي كه خلوت مي كرد و كنار سفره مي نشست همه خدمتكاران و غلامان حتي دربانهاي اسطبلها را كنار سفره مي نشاند و با هم غذا مي خوردند. آن حضرت شب كم مي خوابيد، بسيار سحر خيز بود، بيشتر شبها را از آغاز تا صبح به عبادت مي پرداخت ، بسيار روزه مي گرفت و روزه سه روز در هر ماه را حتما انجام مي داد و مي فرمود: روزه سه روز هر ماه ، معادل روزه همه زمانها است ، او كارهاي نيك بسيار مي كرد و غالبا آن را در شبهاي تاريك انجام مي داد.

داستان صاحبدلان / محمد محمدي اشتهاردي

اندیشه قم

شفاعت مشروط

مردي خراساني به حضور امام رضا (عليه السلام) رسيد و عرض كرد: اي فرزند رسول خدا (صلي الله عليه وآله) در خواب رسول خدا را ديدم ، گوئي به من مي فرمود: چگونه مي انديشيد وقتي كه پاره اي از تن من در زمين شما دفن گردد و (آيا) امانت مرا حفظ مي كنيد، ستاره مرا در خاك خود پنهان مي سازيد؟. امام فرمود: من در زمين شما دفن مي شوم ، و من پاره اي از تن پيامبر شما و همان امانت و ستاره هستم ، بدانيد هر كس كه مرا زيارت كند در حالي كه حق مرا كه خدا واجب كرده مي شناسد، من و پدرانم شفاعت كنندگان در روز قيامت هستيم و كسي كه ما شفاعت او كنيم نجات مي يابد هر چند همچون گناه جن و انس را داشته باشد، و پدرم از پدرانش خبر داد كه رسول خدا (صلي الله عليه وآله) فرمود: كسي كه مرا در خواب ببيند، حتما مرا ديده است ، زيرا شيطان به صورت من در نمي آيد و همچنين به صورت هيچ يك از اوصياء من مجسم نمي شود و نه به صورت هيچ يك از شيعيان (حقيقي) اوصياء من ، و بدانكه خوابهاي صادقه (راست) جزئي از هفتاد جزء نبوت است.

داستان صاحبدلان / محمد محمد اشتهاردي

اندیشه قم

معجزه اي آموزنده

هرثمه بن اعين (خواجه مراد) نقل مي كند: صبيح ديلمي يكي از اصحاب خاص مامون گفت : شبي مامون مرا با سي نفر از غلامان مخصوص ‍ خود طلبيد و به ما گفت : مرا به شما حاجتي است كه اگر آن را برآوريد به هر يك از شما يك هميان پر از طلا و ده ملك مستقل مي دهم و تا زنده ام شما مقرب ترين افراد نزد من خواهيد بود، آيا حاضريد حاجت مرا برآوريد؟ همه گفتند: اطاعت اميرمؤ منان مامون بر ما واجب است . آنگاه دستور داد و به هر يك از ما يك شمشير زهر آلودي دادند و گفت همين ساعت به منزل علي بن موسي الرضا (عليه السلام) مي رويد و دور او را مي گيريد و از دو شمشير او را قطعه قطعه مي نمائيد، و خون و مو و گوشت و استخوانش را مخلوط مي كنيد و اين دستور را پنهان كنيد و به هيچ كس نگوئيد. ما طبق دستور بطور ناگهاني به منزل حضرت رضا (عليه السلام) رفتيم ، آن حضرت را در رختخواب ديديم ، دورش را گرفتيم ، به او حمله كرده و بدنش ‍ را قطعه قطعه نموديم و خون شمشيرهاي خود را با رختخواب آن جناب پاك نموديم و سپس به منزل مامون بازگشتيم و خبر كشتن امام را به او داديم و سوگندهاي زياد خورديم كه مطابق دستور عمل شد. مامون از ما تشكر كرد و به ما اجازه مرخصي داد. چون صبح زود نزد مامون

ادامه »

بكار نگرفتن مهمان
مهماني بر امام رضا عليه السلام وارد شد، حضرت نزد او نشسته بود و با وي صحبت مي كرد به گونه اي كه بخشي از شب را با يكديگر مي گذراندند، در اين هنگام چراغ روشنائي داراي مشكل و خرابي شد. مهمان امام رضا عليه السلام كه خرابي چراغ رامشاهده مي كرد دست برد تا آن را اصلاح كند. در اين هنگام حضرت مانع كار او شد و خود آن را درست كرد و سپس فرمود. انا قوم لا مستخدم اضيافنا ما خانداني هستيم كه مهمانان خود را به خدمت نمي گيريم.

قصه هاي تربيتي چهارده معصوم (عليهم السلام) / محمد رضا اکبري

اندیشه قم

ادعاي تشيع

هنگامي كه امام عليه السلام در خراسان بود گروهي از راه دور براي زيارت او به درب منزل حضرت آمدند و اجازه خواستند به حضور او شرفياب گردند. دربان حضرت به حضور او رسيد و عرض كرد: گروهي آمده اند و مي خواهند به محضر شما برسند و مي گويند ما شيعه علي عليه السلام هستيم.
امام رضا عليه السلام فرمود: من مشغولم ، به آنها بگو برگردند.
دربان كنار در آمد و به آنها گفت : حضرت مشغول است و كسي را نمي پذيرد.

ادامه »

كمك به فقرا

مردي به امام رضا عليه السلام رسيد و عرض كرد: به اندازه مروتي كه داري به من كمك كن. امام عليه السلام فرمود: چنين تواني ندارم .

عرض كرد پس به اندازه مروت خودم عطا كن . حضرت فرمود: در اين صورت مي توانم ، آنگاه به غلام خود فرمود: دويست دينار به او بده.

قصه هاي تربيتي چهارده معصوم (عليهم السلام) / محمد رضا اکبري 

اندیشه قم

پاسخ به مأمون

روزي ماءمون (هفتمين خليفه عباسي) از حضرت رضا (ع) پرسيد: چرا جد تو علي (ع)) قسيم النار و الجنة (تقسيم كننده دوزخيان به دوزخ و بهشتيان به بهشت است ؟! حضرت رضا (ع) فرمود: آيا شنيده اي كه از پدر و اجداد خود كه روايت كرده اند كه عبدالله بن عباس (ره) گفت : از رسول خدا(ص) شنيدم فرمود: حب علي ايمان و بغضه كفر دوستي با علي (ع) ايمان است ، و دشمني با علي (ع) كفر است ؟ ماءمون گفت : آري شنيده ام .
حضرت رضا (ع) فرمود: همين سخن به اين معنا است كه : علي (ع) تقسيم كننده افراد به بهشت و دوزخ است. ماءمون گفت : خداوند بعد از تو مرا زنده نگذارد، گواهي مي دهم كه تو وارث علم رسول خدا (ص) هستي.

دستانهاي شنيدني از چهارده معصوم(عليهم السلام)/ محمد محمدي اشتهاردي

اندیشه قم

قطره اي در منقار پرنده

مرحوم علاّمه مجلسي و برخي ديگر از بزرگان آورده اند:

يكي از اصحاب حضرت علي بن موسي الرّضا عليه السلام به نام علي بن ابي حمزه بطائني حكايت كند: روزي در محضر مبارك آن حضرت بودم ، كه تعداد سي نفر غلام حبشي در آن مجلس وارد شدند. پس از ورود، يكي از ايشان به زبان و لهجه حبشي با امام رضاعليه السلام سخن گفت و حضرت نيز به زبان حبشي و لهجه محلّي خودشان پاسخ او را بيان نمود و لحظاتي با يكديگر به همين زبان سخن گفتند. آن گاه حضرت مقداري پول - درهم - به آن غلام عطا نمود و مطلبي را نيز به او فرمود؛ و سپس همگي آن ها حركت كردند و از مجلس خارج شدند. من با حالت تعجّب به آن حضرت عرضه داشتم : ياابن رسول اللّه ! فدايت گردم ، مثل اين كه با اين غلام به زبان حبشي و لهجه محلّي صحبت مي فرمودي ؟! او را به چه چيزي امر نمودي ؟ امام عليه السلام فرمود: آن غلام را در بين تمام همراهانش ، عاقل و با شخصيّت ديدم ، لذا او را برگزيدم و ضمن تذكّراتي ، به او توصيه كردم تا كارها و برنامه هاي ساير غلامان و دوستان خود را بر عهده گيرد و در حقّ آن ها رسيدگي كند؛ و نيز هر ماه مقدار سي درهم به هر كدام از ايشان بپردازد. و او نيز نصايح مرا پذيرفت ؛ و مقدار دراهمي به او دادم تا بين دوستانش طبق توصيه تقسيم نمايد. علي بن ابي حمزه بطائني افزود: سپس حضرت مرا مخاطب قرار داد و فرمود: آيا از گفتار و برخورد من با اين غلامان و بندگان خدا تعجّب كرده اي ؟! و آن گاه حضرت به دنبال سؤ ال خويش اظهار داشت : تعجّب نكن ؛ براي اين كه منزلت و موقعيّت امام ، بالاتر و مهمّتر از آن است كه تو و امثال تو فكر مي كني . سپس فرمود: آنچه را كه در اين مجلس مشاهده كردي ، همانند قطره اي است در منقار پرنده اي كه از آب دريا برگرفته باشد. آيا برداشتن يك قطره از آب دريا، در كم و يا زياد شدن آب دريا تاءثيري دارد؟! بعد از آن ، امام رضا عليه السلام افزود: توجّه داشته باش كه همانا امام و علوم او، همچون درياي بي منتهائي است كه پايان ناپذير باشد و درون آن مملوّ از انواع موجودات و جواهرات گوناگون خواهد بود، و چون پرنده اي قطره اي از آب آن را بردارد، چيزي از آب آن كم نخواهد شد. و همچنين امام ، علومش بي منتها است ؛ و هر كسي نمي تواند به تمام مراحل علمي و اطّلاعات او دست يابد.

چهل داستان و چهل حديث از امام رضا(ع)/ عبدالله صالحي

اندیشه قم

استماع غنا

ابان بن صلت گويد: به امام رضا عليه السلام عرض كردم عباسي به من خبر داده است كه شما شنيدن غنا را جايز مي دانيد. امام عليه السلام فرمود: آن كافر دروغ گفته است . اين چنين نبوده است بلكه قضيه از اين قرار بود كه او درباره شنيدن غنا از من سوال كرد و من به او خبر دادم : مردي به خدمت ابوجعفر محمد بن علي بن الحسين (امام باقر عليه السلام) رسيد و از شنيدن غنا سوال كرد، او در جواب گفت : به من بگو هر گاه خداوند حق و باطل را در يك جا جمع كند غنا با كداميك از حق يا باطل خواهد بود؟ آن مرد گفت : با باطل . ابوجعفر عليه السلام به او گفت : همين تو را بس است كه خود بر عليه خود حكم كردي (غنا را جزء باطل به حساب آوردي) اين سخن من با عباسي بود. در برخي بحثها كار به اينجا مي رسد كه از طرف مقابل خود سوال كنيم كه اگر حق و باطل را كنار هم گذاريم اين كار يا اين فكر و يا اخلاق جزء كدام خواهد بود؟

قصه هاي تربيتي چهارده معصوم (عليهم السلام) / محمد رضا اکبري

اندیشه قم