خوف و رجا

يَا ابْنَ جُنْدَب يَهْلِكُ الْمُتَّكِلُ عَلى عَمَلِهِ وَ لا يَنْجُو الْمُتَجَرِّىءُ علَى الذُّنوبِ

اَلْواثِقُ بِرَحْمَةِ اللّهِ قُلْتُ فَمَنْ يَنْجُو قال الَّذينَهُمْ بَيْنَ الرَّجاءِ وَالْخَوْفِ كَأَنَّ

قُلوبَهُمْ فى مِخْلَبِ طائر شَوْقاً اِلَى الثَّوابِ وَ خَوْفاً مِنَ الْعَذابِ.

مفهوم خوف و رجا و تأثير انگيزه در انجام اعمال اختيارى انسان

امام صادق(عليه السلام) در اين بخش از وصيت خود به ابن جندب،

نجات يافتگان از عذاب الهى را كسانى معرفى مى‌كند كه خوف و

رجاى حقيقى و متعادل در دل‌هايشان وجود دارد:

كسى كه به اعمال [خوب] خود اعتماد دارد، به هلاكت مى‌رسد

و كسى هم كه به اميد رحمت خداوند، بر انجام گناهان تجرّى پيدا

مى‌كند نجات نخواهد يافت.[ابن جندب] سؤال كرد پس چه كسى

نجات پيدا مى‌كند؟ حضرت فرمودند: كسانى كه حالشان ميان خوف

و رجا باشد [يعنى نه خوفشان آن‌چنان است كه از آمرزش گناهانشان

نااميد باشند و نه اميدوارى آنان به رحمت خداوند آن‌چنان است كه

جرأت ارتكاب گناه را داشته باشند.] گويى قلب‌هاى آنان در چنگال

پرنده‌اى است[ كه هر لحظه احتمال مى‌رود آن را در چنگال خود بفشارد

يا آن را رها كند و آنان رهايى يابند] هم شوق به ثواب در دل هايشان

وجود دارد و هم خوف از عذاب.

برگرفته از سلسله مباحث آیت الله مصباح یزدی