خمس؛ گره گشای معنوی و گشایشگر مادی

بسیاری از آموزه های دینی، همراه با ثمره های معنوی، فواید مادی نیز دارند. نمونه ای از این آموزه ها «خمس» می باشد. پرداخت خمس افزون بر آنکه پالایش روح از زنگارها و پاداش های معنوی را در پی دارد و به رضا و خشنودی خداوند می انجامد، در افزایش رزق و روزی و سامان دادن به اقتصاد انسانها نیز تأثیر به سزایی دارد. در این باره در حدیثی دلنشین از امام رضا علیه السلام می خوانیم:

«کَتَبَ رَجُلٌ مِن تُجَّارِ فَارِسَ مِن بَعضِ مَوَالی أبِی الحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام یَسألُهُ الإِذنَ فِی الخُمُسِ فَکَتَبَ إلَیهِ بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحیمِ إِنَّ اللهَ وَاسِعٌ کَرِیمٌ ضَمِنَ عَلَی العَمَلِ الثَّوَابَ وَ عَلَی الضِّیقِ الهَمَّ لَا یَحِلُّ مَالٌ إِلَّا مِن وَجهٍ أحَلَّهُ اللهُ وَ إِنَّ الخُمُسَ عَونُنَا عَلَی دِینِنَا وَ عَلَی عِیَالَاتِنَا وَ عَلَی مَوَالِینَا وَ مَا نَبذُلُهُ وَ نَشتَرِی مِن أعرَاضِنَا مِمَّن نَخَافُ سَطوَتَهُ فَلَا تَزوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحرِمُوا أنفُسَکُم دُعَاءَنَا مَا قَدَرتُم عَلَیهِ فَإِنَّ إِخرَاجَهُ مِفتَاحٌ رِزقِکُم وَ تَمحِیصُ ذُنُوبِکُم وَ مَا تُمَهِّدُونَ لِأنفُسِکُم لِیَومِ فَاقَتِکُم وَ المُسلِمُ مَن یَفِی لِلهِ بِمَا عَهِدَ إِلَیهِ وَ لَیسَ المُسلِمُ مَن أجَابَ بِاللِّسَانِ وَ خَالَفَ بِالقَلبِ وَ السَّلَام؛ مردی از بازرگانان فارس که از پیروان امام رضا علیه السلام بود، به آن حضرت نامه ای نوشت و درباره خمس اجازه خواست. حضرت در پاسخ او نوشت: به نام خداوند بخشنده و مهربان. همانا خداوند، وسعت دهنده و کریم است؛ در مورد عمل و کار ضامن ثواب می باشد و در تنگی، ضامن غم و اندوه. هیچ مالی حلال نیست جز از راهی که خدا آن را حلال کرده است، و هانا خمس کمک ماست بر دین، عیالات و دوستان ما، و وسیله ی بذل و بخشش ما و مایه ی حفظ آبروی ما از کسی که از او بیم داریم. آن را از ما دریغ ندارید و خود را تا آن جا که می توانید از دعای ما محروم نسازید. به درستی که پرداخت خمس کلید روزی شما است، و مایه ی پاک شدن گناهان شما، و چیزی است که برای روز بینوایی خود آماده می کنید، و مسلمان کسی است که به عهدی که خدا با او کرده وفا کند؛ و مسلمان نیست آن کس که با زبان اجابت کند و در قلب مخالفت نماید. والسلام.»

ماهنامه مبلغان/ شماره124