وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است

پس از برنامه حكمين و تاخت و تاز ضحّاك بن قيس، كه در اين خطبه به آنچه

در اطراف قلمرو حكومتش بهوجود آمده اشاره نموده و پيروانش را به ايجاد

نظم و صلاح ترغيب فرموده

اَيُّهَاالنّاسُ الْمُجْتَمِعَةُ اَبْدانُهُمْ، الْمُخْتَلِفَةُ اَهْواؤُهُمْ! كَلامُكُمْ

اى مردمى كه بدنهاتان با هم، و خواهشهاتان مختلف است! كلامتان

يُوهِى الصُّمَّ الصِّلابَ، وَ فِعْلُكُمْ يُطْمِعُ فيكُمُ الاَْعْداءَ. تَقُولُونَ فِى

سنگ سخت را مى شكند، و عملتان دشمن را نسبت به شما به طمع مى اندازد. در مجالس

الْمَجالِسِ كَيْتَ وَ كَيْتَ، فَاِذا جاءَ الْقِتالُ قُلْتُمْ: حيدى حَيادِ.

لاف و گزاف مى زنيد، و به وقت جنگ فرياد مى كنيد: اى جنگ از ما دور شو!

ما عَزَّتْ دَعْوَةُ مَنْ دَعاكُمْ، وَلاَ اسْتَراحَ قَلْبُ مَنْ قاساكُمْ. اَعاليلُ

دعوت كسى كه شما را بخواند ارزش نيابد، و قلب آن كه رنج شما را تحمل كند آسايش ندارد. بهانه هاى دور از

بِاَضاليلَ، دِفاعَ ذِى الدَّيْنِ الْمَطُولِ. لايَمْنَعُ الضَّيْمَ الذَّليلُ،

منطق مى آوريد، همانند بدهكارى كه بى دليل از طلبكار تمديد مى طلبد. ذليل و ترسو ستم را از خود بازنمى دارد،

وَ لايُدْرَكُ الْحَقُّ اِلاّ بِالْجِدِّ. اَىَّ دار بَعْدَ دارِكُمْ تَمْنَعُونَ؟ وَ مَعَ اَىِّ

و حق بدون تلاش به دست نمى آيد. از كدام خانه بعد از خانه خود دفاع مى كنيد؟ و همراه كدام

اِمام بَعْدى تُقاتِلُونَ؟ الْمَغْرُورُ وَاللّهِ مَنْ غَرَرْتُمُوهُ،

پيشوا پس از من به جنگ مى رويد؟ به خدا قسم فريب خورده كسى است كه شما او را فريب داده ايد،

 وَ مَنْ فازَ بِكُمْ فَقَدْ فَازَ وَاللّهِ بِالسَّهْمِ الاَْخْيَبِ، وَ مَنْ رَمى بِكُمْ

و آن كه شما بهره او شويد به خدا قسم كه به تير قرعه اى كه سهمى ندارد دست يافته، و آن كه به كمك شما تير

فَقَدْ رَمى بِاَفْوَقِ ناصِل. اَصْبَحْتُ وَاللّهِ لااُصَدِّقُ قَوْلَكُمْ،

انداخت تيرى بى كمان و پيكان پرتاب كرد. به خدا سوگند نه گفته شما را باور مى كنم،

وَلا اَطْمَعُ فى نَصْرِكُمْ، وَلا اُوعِدُ الْعَدُوَّ بِكُمْ. ما بالُكُمْ؟ ما دَواؤُكُمْ؟

و نه طمعى به يارى شما دارم، و نه دشمن را از شما مى ترسانم. شما را چه شده؟ دواى دردتان چيست؟

ما طِبُّكُمُ؟ الْقَوْمُ رِجالٌ اَمْثالُكُمْ. اَقَوْلاً بِغَيْرِ عَمَل؟! وَ غَفْلَةً مِنْ

و راه علاجتان كدام است؟ دشمن هم مانند شماست. چرا سخن بدون عمل؟! و غفلت

غَيْرِ وَرَع ؟! وَ طَمَعاً فى غَيْرِ حَقٍّ؟!

بدون ورع؟! و طمع در غير حق؟!

منبع: سايت عرفان