تاريخچه‌‌اي از زندگي امام پنجم عليه السلام

نام: امام محمد باقر (ع)

القاب: باقر –باقر العلوم

كنيه: ابو جعفر

پدر: على بن الحسین، زین العابدین (ع) .مادر: ام عبد الله، فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (ع) (1)

مادر گرامى امام باقر (ع) نخستین علویه‏اى است كه افتخار یافت فرزندى علوى به دنیا آورد . (2) براى وى كنیه‏هایى چون ام الحسن و ام عبده آورده‏اند، اما مشهورترین آنها، همان ام عبد الله است.

در پاكى و صداقت، چنان نمونه بود كه صدیقه‏اش لقب دادند. (3)

در روز و ماه ولادت آن حضرت نیز نقلهاى مختلفى یاد شده است:

الف ـ سوم صفر 57 هجرى. (4)

ب ـ پنجم صفر 57 هجرى. (5)

ج ـ جمعه اول رجب 57 هجرى. (6)

د ـ دوشنبه یا سه شنبه اول رجب 57 هجرى. (7)

دوران امامت: 18 سال

مدت عمر: 57 سال

گزيده‌اي‌از سخنان آن بزرگوار :تو را به 5 چيز سفارش مي‌كنم:1- اگر مورد ستم واقع شدي ستم مكن2-اگر به تو خيانت كردند خيانت مكن 3-اگر تكذيب كردند،خشمگين مشو4-اگر مدحت كنند شاد مشو 5-اگر نكوهشت كنندبيتابي مكن.

صلوات بر محمّد بن على (امام باقر ) عليه السّلام
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ بَاقِرِ الْعِلْمِ وَ إِمَامِ الْهُدَى وَ قَائِدِ أَهْلِ التَّقْوَى وَ الْمُنْتَجَبِ مِنْ عِبَادِكَ اللَّهُمَّ وَ كَمَا جَعَلْتَهُ عَلَماً لِعِبَادِكَ وَ مَنَاراً لِبِلادِكَ وَ مُسْتَوْدَعاً لِحِكْمَتِكَ وَ مُتَرْجِما لِوَحْيِكَ وَ أَمَرْتَ بِطَاعَتِهِ وَ حَذَّرْتَ مِنْ مَعْصِيَتِهِ فَصَلِّ عَلَيْهِ يَا رَبِّ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ ذُرِّيَّةِ أَنْبِيَائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ وَ أُمَنَائِكَ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ .

خدايا درود فرست بر محمّد بن على، شكافنده دانش، و پيشواى هدايت، و رهبر اهل تقوا، و برگزيده از بندگانت.
خدايا چنان كه او را قرار دادى براى بندگانت نشانه، و براى كشورهايت مشعل نور، و محلّ سپردن حكمتت و تفسيرگر وحیت، و به فرمان بردن از او فرمان دادى، و از نافرمانى اش برحذر داشتى، پس بر او درود فرست، اى پروردگار برترين درودى كه بر يكى از فرزندان پيامبرانت و برگزيدگانت، و رسولانت و امين هايت فرستادى، اى پروردگار جهانيان .

……………………………………………………………..

1 ـ برخى منابع، ام عبد الله، فاطمه را فرزند حسن مثنى (حسن بن حسن) دانسته اند مانند : تذكرة الخواص 302، وفیات الاعیان 4/174.اما بیشتر منابع وى را فرزند بى واسطه امام حسن مجتبى (ع) به شمار آورده‏اند مانند: تاریخ یعقوبى 2/320، فرق الشیعة، نوبختى 61، دلایل الامامة 95، اصول كافى 2/372، اثبات الوصیة 150، اعلام الورى 259، تذكرة الخواص 302، البدایة و النهایة 9/309، اخبار الدول و آثار الاول …111

2 ـ هى اول علویة ولدت علویا.دلائل الامامة .95

3 ـ همان.

4 ـ كشف الغمة 2/318، الفصول المهمة 211، مصباح كفعمى 522، نور الابصار شبلنجى 142، و…

5 ـ تذكرة الائمة، لاهیجى .125

6 ـ دلائل الامامة 94، مصباح المتهجد 557، اعلام الورى .259

7 ـ اعیان الشیعة 1/ .