مهمترین حوزه

البته امر به معروف و نهی از منکر حوزه هاي گوناگون دارد که باز مهمترینش حوزه ي

مسؤولان است؛ یعنی شما باید ما را به معروف امر، و از منکر نهی کنید. مردم باید از

مسؤولان، کارِ خوب را بخواهند؛ آن هم نه به صورت خواهش و تقاضا؛ بلکه باید از

آنها بخواهند. این مهمترین حوزه است. البته فقط این حوزه نیست؛ حوزه هاي گوناگونی

وجود دارد.

مصداق بزرگ امر به معروف

امام حسین(ع) قیام کرد تا آن واجب بزرگی را که عبارت از تجدید بناي نظام و جامعه ي اسلامی،

یا قیام در مقابل انحرافات بزرگ در جامعه ي اسلامی است، انجام دهد. این از طریق قیام و از

طریق امر به معروف و نهی از منکر است؛ بلکه خودش یک مصداق بزرگِ امر به معروف و

نهی از منکر است.

بالاترین تخلف

تخلّفها یک اندازه و یک نوع نیست. بالاترین تخلّفها، آن تخلّفها و جرایمی است که

پایه هاي نظام را سست میکند: نومید کردن مردم، نومید کردن دلهاي امیدوار، کج

نشاندادنِ راه راست، گمراه کردن انسانهاي مؤمن و بااخلاص، سوءاستفاده کردن از

اوضاع و احوال گوناگون در جامعه اسلامی، کمک کردن به دشمن، مخالفت کردن 

با احکام اسلامی و تلاش براي به فساد کشاندن نسل مؤمن.

بزرگترین معروف

بزرگترین نعمت خدا وجود این نظام است و بزرگترین معروف، دفاع از این نظام است.

این بزرگترین کاري است که باید انجام گیرد. عدّهاي براي مقابله با این نظام کمر بسته اند

-چه از راه نظریّه پردازي و چه از راه تبلیغات سیاسی و موذي گريهاي گوناگون- و در

نظام خدشه وارد میکنند. مسأله آنها ، انتقاد به نظام یا به مسؤولان نظام نیست ؛ از نظر

آنها انتقاد ، وسیلهاي براي نابود کردنِ خودِ نظام است. 

لزوم یادگیري احکام

بر هر مکلفی واجب است شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر و موارد وجوب و

عدم وجوب آن را یاد بگیرد تا مبادا در امر و نهی خود دچار عمل خلاف و منکر شود.

فصل پنجم: مصادیق معروف و منکر

باید معروف و منکر را بشناسید

البته به شما بگویم عزیزان من! منکر را باید بشناسید. چیزهایی ممکن است به نظر بعضی

منکر بیاید؛ در حالی که منکر نباشد. باید معروف و منکر را بشناسید. واقعاً باید بدانید

این منکر است.

غیر از تمنّا کردن است

سوال:چند وقتی است که مشکل بدحجابی و ارائه ي فرهنگهاي غلط در دانشگاهها دغدغه ي

بسیج این دانشگاهها شده است. اگر قاطعیت را ملازمه ي کارمان کنیم، مطرود خواهیم شد.

پیشنهاد حضرتعالی چیست؟

جواب:قاطعیت یعنی چه؟ یعنی برخورد فیزیکی و جسمانی؟ اینکه درست نیست و ما اصلًا

این را توصیه نمیکنیم؛ اما گفتن و تذکّر دادن، خوب است. چه اشکال دارد با اخلاقِ خوب

تذکّر دهند؟ دیروز حدیثی را براي جمعی میخواندم که آمر به معروف و  ناهی از منکر باید

خودش به آنچه دارد امر و نهی میکند، هم عالم باشد و هم عامل . « رَفِیقٌ فِیمَا یَأْمُرُ وَ

رَفِیقٌ فِیمَا یَنْهَی »؛ با رفق و  مدارا امر و نهی کند. امر و نهی، یعنی دستور دادن -بکن،

نکن- غیر از تمنا کردن است؛ اما همین را با رفق، مدارا و محبّت - نه با خشونت - انجام دهد.

به نظرم اینطوري باید عمل شود.

خواهش ممنوع

طرف امر به معروف و نهی از منکر فقط طبقه ي عامه ي مردم نیستند؛ حتی اگر در

سطوح بالا هم هستند، شما باید به او امر کنید؛ نه اینکه از او خواهش کنید؛ باید بگویید:

آقا! نکن؛ این کار یا این حرف درست نیست. امر و نهی باید با حالت استعلاء باشد. البته

این استعلاء معنایش این نیست که آمران حتماً باید بالاتر از مأموران، و ناهیان بالاتر از

منهیان باشند؛ نه، روح و مدل امر به معروف، مدل امر و نهی است؛ مدل خواهش و

تقاضا و تضرّع نیست. نمیشود گفت که خواهش میکنم شما این اشتباه را نکنید؛ نه، باید

گفت آقا! این اشتباه را نکن؛ چرا اشتباه میکنی؟ طرف، هرکسی هست، بنده که طلبه ي

حقیري هستم، از بنده مهمتر هم باشد، او هم مخاطب امر به معروف و نهی از منکر

قرار میگیرد.

بارها گفته شود

نهی از منکر کردن، مثل این است که بگویید آقا چرا این کار را میکنی؟ این چه حرکت بدي است

که انجام میدهی؟ یک نفر بگوید، دو نفر بگویند، ده نفر بگویند؛ بالاخره طرف مجبور میشود ترك

کند؛ یعنی اگر بارها گفته شد، روحاً مغلوب میگردد.

مؤثرتر از مشت پولادین حکومتها

تعجّب نکنید. من به شما عرض میکنم که تأثیر امر و نهی زبانی اگر انجام گیرد از تأثیر

مشت پولادین حکومتها بیشتر است. من چند سال است که گفته ام امر به معروف و نهی

از منکر. البته عدّهاي این کار را میکنند؛ اما همه نمیکنند. همه تجربه نمیکنند، میگویند آقا

چرا اثر نمیکند؛ تجربه کنید. منکري را که دیدید، با زبان تذکّر دهید. اصلًا لازم هم نیست

زبان گزنده باشد و یا شما براي رفع آن منکر، سخنرانی بکنید. یککلمه بگویید: آقا! خانم!

برادر! این منکر است. شما بگویید، نفر دوم بگوید، نفر سوم بگوید، نفر دهم بگوید، نفر

پنجاهم بگوید؛ کی میتواند منکر را ادامه دهد؟