علماء منصوب به فرمانروایی اند
می فرماید: فإنی قد جعلته علیکم حاکماً(من کسی را که دارای چنین شرایطی باشد، حاکم فرمانروا بر شما قرار دادم.) و کسی که این شرایط را دارا باشد، از طرف من برای امور حکومتی و قضایی مسلمین تعیین شده؛ و مسلمان ها حق ندارند به غیر او رجوع کنند.
بنابراین، اگر قُلدری مال شما را خورد، مرجع شکایت عبارت از مجریانی است که امام تعیین فرموده، و اگر با کسی سر دِین(وام) نزاع دارید و احتیاج به اثبات دارد، نیز مرجع آن قاضی ای است که حضرت تعیین فرموده؛ و نمی توانید به دیگری رجوع نمایید. این وظیفه عمومی مسلمان هاست؛ نه اینکه عمر بن حنظله به چنین مشکله ای گرفتار شده و تکلیف او چنین باشد.
این فرمان که امام(علیه السلام) صادر فرموده کلی و عمومی است. همان طور که حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) در دوران حکومت ظاهری خود حاکم و والی و قاضی تعیین می کرد، و عموم مسلمانان وظیفه داشتند که از آنها اطاعت کنند، حضرت امام صادق(علیه السلام) هم چون ولیّ امر مطلق می باشد و بر همه علما، فقها و مردم دنیا حکومت دارد، می تواند برای زمان حیات و مماتش حاکم و قاضی تعیین فرماید. همین کار را هم کرده، و این منصب را برای فقها قرار داده است. و تعبیر به حاکماً فرموده تا خیال نشود که فقط امور قضایی مطرح است، و به سایر امور حکومتی ارتباط ندارد.
نیز از صدر و ذیل روایت و آیه ای که در حدیث ذکر شده، استفاده می شود که موضوع تنها تعیین قاضی نیست که امام(علیه السلام) فقط نصب قاضی فرموده باشد، و در سایر امور مسلمانان تکلیفی معین نکرده، و در نتیجه یکی از دو سؤال را که راجع به دادخواهی از قدرتهای اجرایی ناروا بوده بلاجواب گذاشته باشد.
این روایت از واضحات است؛ و در سند و دلالتش وسوسه ای نیست. جای تردید نیست که امام(علیه السلام) فقها را برای حکومت و قضاوت تعیین فرموده است. یر عموم مسلمانان لازم است که از این فرمان امام(علیه السلام) اطاعت نمایند.
کتاب ولایت فقیه امام خمینی(ره)/صص92-91